Յովսէփ էմին անունը պահ մը միայն զիս տարաւ Լոնտոն, ուր կարճ ժամանակ մը աոաջ Օքսֆորտի Համալսարանի մէկ սրահին մէջ լսած էի փրոֆ. Թոմսընի մէկ դասախօսութիւնը անոր մասին, ուր ներկայ էին 70 հոգի, որոնց մէջ չորս հայ, բոլորս ալ Մելգոնեանցի: Չտարածուիմ:
Վեց էջանի հրաւիրատոմսը ծայրէ ի ծայր կարդացի, եւ անշուշտ առաջին իսկ րոպէէն որոշեցի ներկայ գտնուիլ այս ձեռնարկին:
Ինչպէ՞ս կրնայի բացակաայիլ ձեռնարկէ մը, որուն հերոսը իմ սիրած հեղինակ Մաթեւոսեանն էր այն օրէն՝ երբ կարդացած էի անոր ՛՛Մենք ենք մեր սարերը՛՛ գիրքը:
Այսպես մտածել առաւ ուժգնութիւն՝ երբ հրաւիրատոմսին վրայ ընթերցեցի.
—«Ծնուել եմ Լոռի 1935-ին Այ եւ հետագայ 20, անգամ 30 տարիների գիւղը՝ մեր եւ հների միջեւ շատ աւելի Թումանեանի, Տոլստոյի, Քսենոփոնի ժամանակներին էր մօտ քան մեր այսօրուան: Մաճ եմ բռնել, պատուաստ դրել… կարողութիւններիս ցանկով էջը չլցնելու համար միանգամից ասեմ՝ առասպելի ջրհեղեղը կրկնուէր, Նոյեան պէս կարող էր վերստեղձել հողագործութեան ու անասնապահութեան մեծ մշակոյթները, եւ մարդկանց յիշողութիւնը եթէ յանկարծ խաթարուէր. ագգականներիս ու երկրացիներիս այն օրերի վարքից կարող էի նորից ժողուել մարդկային բրոյականութեան օրէնսգիրքը: Այս ամէնի համէնի պարտական եմ այն հին Ահնիձոր գիւղին»:
Կարդացի այս տողերը եւ պահ մը ընդհատելով ընթերցումս մտաձեցի. ՝՝Մաթեւոսեանը իր խտացեալ խօսքերուն
