կպատկանին 5-րդ դարու հայ ոճին։ Այստեղ պայտաձև կամարը աղեղի բոլորումով ուղղակի չէ վերջացած սյան խոյակին վրա, այլ բոլորակին հետ բեկուն կապված է, մաս մը ուղղահայաց կերպով իջած և հետո վերջացած սյան խոյակին վրա։
Ինչպես մյուս դռներուն, նույնպես այս դռան վերնասյամը իր ամբողջ երկարությամբ միակտուր քար է, որուն մոլյուրներուն առանց քանդակի եղած մասերուն վրա իրենց ունեցած լայնության համեմատ մեծ և փոքր տառերով արձանագրած է շինողին արձանագրությունը, վերի եզերքին վրա միջակ մեծությամբ գրված է երկու տող, իսկ քանդակներեն ցած, նեղ ժապավենի մը վրա ավելի փոքր փորագրված է մեկ տող, իսկ անոր ներքև, որ ավելի լայն է, անհամեմատ խոշոր տառերով գրված է՝ «Սահակ կամսարական շինեաց զայս վկայարան սրբոյ Սարգսի» (?), միայն թե այս ամբողջ խոսքը մի շարքի վրա նույն սկսված մեծությամբ տառերով չի՝ սեղմելուն համար վկայարան բառի տառերը փոքրացնելով վրան տեղ բացեր և գրեր են սրբոյ Սարգսի բառը։ Կամսարականի արձանագրությունը վերնասյամեն վեր կիսաբոլորակին վրայեն սկսած է։
Վերնասյամեն վեր եղած կիսաբոլորակ ճակատը շինված է երեք կարգ սովորական մեծությամբ քարերով, նույնպես են նաև մյուս դռներուն կիսաբոլորակ ճակատները։ Ինչպես կերևի, վերջնագույն ճարտարապետության մեջ, ընդունված և պահանջված սովորության համեմատ միակտուր քարով շինելու հոգ չեն տարած և կարևորություն չեն տված, երևի այս է պատճառը, որ Ալիշանի տեղեկատուն շփոթելով կամ չհասկանալով եղած քարերը ուրիշ տեղե բերած կարծեր է, ընդհակառակը, կամարին հետ միաժամանակ շինված է։ Ահա այս մասին վրա գրված է Գագիկի կնոջ Կատրանիդե թագուհիի արձանագրությունը։
Այս ճակատին վրա ևս, Բագրատունյաց շրջանի նորոգությանց մեջ նկատելի տարբեր բան չկա, միևնույն ընթացք, միևնույն կերպն է, ինչ որ հյուսիսային ճակատը, ցածի պատուհանները խցված, վերի ֆրոնտոնին միջի պատուհանները կարճացված ու նեղցած, միևնույն ոճով քանդակազարդված կիսաբոլոր կատարներու պսակները։ Միակ տարբերությունը որ կա, այն ալ ֆրոնտոնին տակ քաշված պսակն է և անոր վրա շինված խաչաձև թևերով պատուհանն է։ Սույն խաչաձևի վերի թևն ունի ավելի մեծ պայտաձև կիսաբոլորակ քան կողմնակի թևերու կիսաբոլորակները, իսկ ստորին մասը քառակուսի վերջավորություն ունեցած է։
Վերի կիսաբոլորակին երկու կողմերուն վրա քանդակած են երկու սիրամարգներ, բավական, ճաշակավոր կերպով, որոնք կիսաբոլորակի կատարին վրա տնկված տունկի մը վրայեն ինչ որ պտուղ կուտեն, հավանաբար խաղողի երևույթը տեսնել կկարծեմ, իսկ կողմնակի թևերուն ուղղությամբ քանդակված են երկու պատկերներ (buste), որոնց հարավային կողմինը հայտնի է որ կնոջ մը պատկերն է, իսկ մյուսը՝ անորոշ, թեև գլխու գդակի կամ ծածկոցի ձևով մոտավոր նմանություն կտեսնվի, սակայն գագաթը քիչ մը ավելի ձվաձև է քան մյուսը, և երեսը մեծ մասամբ փչացած է, որով անհնար եղավ լիովին որոշել, թե ի՞նչ սեռի կպատկանի։
Մտից մեծ դուռը կհիշեցնե Ղըզըլ Ղալայի մտից դուռը, որովհետև բացի պայտաձև կամարեն, ունեցեր է նաև ֆրոնտոն, որը թեև այժմ կբացակայի լիովին, սակայն պատին վրա հետքերը մնացեր են։ Կրաշաղախի գծեր որոշ կերպով ցույց կուտան անոր մուլյուրներու և կարկառումներու ուղղությունները, նաև վրան ալ կատարին բարձրությունը։ Բացի այս նշաններեն կա նաև մի ուրիշ անվրեպ հետք, երբ որ սյունասրահի բաց թողած տեղին վրա պսակը շարեր են, ֆրոնտոնին հանդիպած տեղին վրա տաշեր են և հետո տեղին հարմարեցուցեր են։ Այստեղ պետք է ըսել, որ նախքան սյունազարդ սրահ ունենալը, այս կամարները ֆրոնտոն չեն ունեցեր, այլ հավանականորեն մի շարք քար կամ միայն մուլյուր, որոնց հետքը հայտնի է, իսկ երկար սյունասրահը վերցված է, այն ատեն ստիպված են եղեր ծածկել ֆրոնտոնանման ծածկով անձրևեն և ձյունեն դռան պիտանի մասերը պահպանելու համար։
Դռան առջև վերջին ժամանակ շիներ են նաև փոքրիկ գավիթ, որուն բարձրությունը հասեր է մինչև դռան կատարին վրա և ունեցեր է û այս ձևով ծածկ, և այժմյան նշանները այդ ծածկին նշաններն են, թերևս և անոր նախկին ֆրոնտոնին լայնությունն ալ այնչափ եղած է որ դռան երկու կողմի ցած զույգ սյուները մեջը առնելով հազիվ 20-ական սանթիմ անցած է հյուսիս և հարավ։ Այժմ այդ գավթին ալ միայն հիմքերը կմնան։
Հարավային ճակատը համեմատաբար ավելի նման է արևմտյան ճակատին ճոխության տեսակետով, բայց ավելի համեստ, քան հյուսիսային ճակատը, այստեղ ալ բոլոր colonne engagée-ները քառակուսի են, բացի մտակողման անկյունի որմասյունը, որը բացառաբար կիսաբոլորակ ձևով ցցված է պատեն դուրս։ Նորոգություններու տեսակով նույնն է, ինչ որ մյուս երեսները։ Ստորին պատուհանները փակված, վերևինները՝ նեղցուցած։ Մի դուռ միայն ունի այս կողմին վրա, արևմուտքեն սկսյալ չորրորդ սյունամիջոցին մեջ շատ մոտիկ չորրորդ սյունին։ Հարավային ճակատը արևելյան կողմում չունի միևնույն արտաքին խորանաձև աբսիդը, ինչ որ կա հյուսիսային ճակատին կից, այլ միմիայն դուրս ցցված է սենյակին մասը նույն համեմատությամբ ինչ որ է հյուսիսային կողմինը և պակաս է խորության վրա աբսիդին մասը։
Գմբեթը բոլորովին բացառություն կկազմե ամբողջ հայ ճարտարապետության մեջ իր քառակուսի թմբուկով։ Չեմ կարող ենթադրել, որ բոլորակ կամ անկյունավոր շինելու անընդունակ լինելնին էր պատճառ այս ձևով ուղղանկյուն խորանարդ կազմելուն։ Որոշ չափով կամ ավելի ճիշտ պատշաճ չափով գմբեթը ուղղանկյուն ձևով բարձրանալեն հետո, քաշված է վրան պսակներ և անոր վրայեն անհավասար կողմերով ութանկյունիի վերածված է 40-50 սմ բարձրությամբ և նույն ձևով կրկին պսակելեն հետո, ծածկված է կոնաձև ծածկով։
Գմբեթին շինության այս ձևը բնականաբար ավելի հինն է, քան Բագրատունյաց նորոգության շրջանը, թեև անհամեմատ փոքր քարերով կազմված։ Ինչպես ցածը, նույնպես սկզբնական շինությանց ժամանակ գմբեթին պատուհաններն ալ նույնպես լայնարձակ և հավասար լայնությամբ շինված են ստորիններուն։ Բագրատունյաց նորոգության ժամանակ այս պատուհաններն ալ ենթարկվեր են նույն փոքրացման փոփոխության։
Գմբեթին ութ անկյունի պսակը իր մանվածո քանդակով
