ՅԻՇԱՏԱԿ
ԱՌ ԳԵՐԱԶՆԻՒ Պ. ՊԱՏՐԻԿ
ԿԻՒԼՊԷՆԿԵԱՆ
Արդեօք ինձ՝ Եւ միայն Հայրիկի՜ն վիճակուած է, որ Կիւլպէնկեան տան յիշատակաց դպիր լինիմ, ո՛չ թէ կենդանեաց համար, այլ յաւէտ մեռելոց, որք թողին զաշխարհ ի Տէր ննջեցին, նոցա առաքինի յիշատակ դրոշմել ի ճակատ մի երկասիրութեան, թողալ Տեր մեծանուն Ազգատոհմին իբրեւ անմոռանալի մի յիշատակ:
Առաւօտ արեւածագին էր, ո՜հ չը գիտէի թէ ձեր հարազատին եւ իմ սիրելոյն արեւն ի մայր մտած է: Եւ ես աւաղ այն պահուն, երբ գուժ առի թէ մեռա՜ւ յառաջադէմն Յովհաննէս: Ասի առէք, ահա պատրաստ է Հայրիկին պսակ, «Պապիկ եւ Թոռնիկ», տարէք դրէք նորա գերեզմանին վրայ:
Անագորայն մահուան սուր տապար դեռ չէ ելեր դարս Կիւլպէնկեան գերդաստանին, մի փոքր ժամանակի մէջ զարկաւ տապալեց իրարու ետեւէն երեք հաստաբուն նոճիներ, չասաց թէ բաւ է այսչափ, թող փոխանակ հարց եղիցին որդիք:
Կարծեցինք թէ գնաց հեռացաւ մահուան դժնդակ ոստիկան, բայց անդրէն շատ դարձաւ, զարկաւ կտրեց այն աննման շառաւիղն, որ նոր պատուաստուած ամուսնական ճղիկով եւ ճդիկէն ծլած էր մի նորաբոյս մանկիկ. աւա՜ղ, անգութ մահու ոստիկան չը խղճաց երբէք, սիրասուն ծնողական գրկերին մանկիկն ի բաց գլորեց, մի հարուածով կտրեց երկու զուգակցեաւ նորատունկ սօսիներն, Յովհաննէսն էր եւ Արաքս: Միթէ ուխտե՜ր էին նոքա եւ ի մահուն անբաժան մնալ:
Թէպէտ Յովհաննէս փութաց առաջ գնաց, թողաց իւր կեանքն անբաղդն Արաքս: Ո՜հ այլ եւս ինձ համար չեն պիտոյ, ո՛չ աշխարհ և ո՛չ կեանք, ասաց Արաքս վազեց ետւէն գնաց, չը գիտեմ թէ ի մի քնարա՜ն ննջեցին սուրբ Փրկչին հանգստարանը, երկու սիրակապ ամուսինք, բայց գիտեմ թէ հոգիներ երկնից մէջ միացան:
Դառնամ այժմ դէպի քեզ, հոգւոյդ հետ խօսիմ, անձկալիդ իմ Յոհաննէս, դու անձնուէր էիր ազգին եւ Հայրիկին ամէն առիթներու Վերջին անգամ վիճակ ելաւ քեզ, որ իբրեւ պատգամաւոր Հայոց Մայր Սուրբ էջմիածին գնաս եւ Հայրապետական ընտրաթեան տաս քո ազատ քուէն: Ինձ այժմ պատմում են, որ դու քո այս պարտուց մէջ ամենայն ազնուութեամբ վարաելով՝ թողեր էք աստ ձեր բարի համբաւ եւ յիշատակ:
Չգիտեմ դու ի՜նչ մտածեցիր արդեօք որ քո անբաժան ամուսին Արաքսն