որն Ավետարանում ըստ Վուկասա ձևակերպվել է այսպես. «Եւ որպէս կա¬ մի f թէ արասցեն մարդիկ, այնպէս արասջիք ե դուք նոցա» (դլ. ft. 31): Վեպն անկասկած Նար-Դոսը կառուցել է' ելակետ բնդունե|Ու| Քրիստոսի այս հրահանգը, բարոյական ողջ իմաստն ու հոգեբանական բովանդա¬ կությունը փորձելով բացել հերոսին նայն, հարաբերության մեջ հակա¬ դիր դերեր տալով: Գրողի համար, պետք է կարծել, հայտնություն էր, որ թեև ստեդծադործական նշանակալի արդյունք չտվեց, բայց հստակ ու որոշիչ էր իբրև նյութի ծւսվսւ|ման սկզբունք. !Էաքսւրին բախտը «վինսւկել էր նույն դերը կատարելու, ինչ դեր կատարում էր այդ բանում ինքը-— Ջազունյանը»: Նար-Դոսի թվարկած «շատ թույլ» երկերի թվում է «Քնքուշ լարեր» վեպլւ: Հեղինակն բնդամենբ քսան տարեկան էր, լարշ արձակի, այն է| վե¬ պի համար դեո շատ երիտասարդ: Իսկ վեպը այժմ էլ կարդացվում է հե¬ տաքրքրությամբ: Այն ոոմանտիկական ազդեցությունների ծնունդ է, ավե- 1Ի*. անմիշական տպավորությամբ' տիպիկ ոոմանտիկական սիրավեպ: Ջզայացունց ոոմանտիկական սիրո բոլոր անհրաժեշտ նշաններն ու աք¬ սեսուարները կան: Չափազանցված, բևեոացված, բացաոիկացված, պարզ, աոօրյա, կյանքային զծերից մաքրված գեղարվեստական մի հորինվածք է սկսած զրույցներից, վերշացրած ներքին բարոյական փոթորիկով: Հարա¬ բերությունները հիմնված են մի տեսակ հրեշտակների Լ հրեշների հակսւ- ղրաթյան վրա, որ չարի և բարու ոոմանտիկական ըմբռնման արձաղանքն է: Այսւսամենայնիվ, «Քնքուշ լարերբ» արվեստագետի որոնումներին ու անցման շրջանին հատուկ գեղարվեստական պատկերման, միևնույն եր¬ կում տարբեր եղանակների կիրաոման մի ցայտուն նմուշ է: Ռոմանտի¬ կական երկի մեջ ձևավորվում են հոգեբանական վերլուծության, կյանքի նշտության սաղմերը: Այստեղ էլ արդեն դեպքերի հյուսումը ավելի շատ ծաոայում է ներքին բարոյական կովի, հոգեբանական շարժման պատ¬ կերմանը: Որքան էլ ոոմանտիկական, վեպը նույնիսկ ծավալային ընդ¬ գրկման տեսակետից աչքի է դարնում հոգեբանական վիճակների ու հե¬ տևաբար ղրանց արտաքին դրսևորումների գերակշռությամբ: «Քնքուշ լա- րերը» վերջին հաշվով հոգեբանական վեպ է ոոմանտիկական կաղապարի մևջ: 3 «Սպանված աղավնին», որ հեղինակի խոստովանությամբ միանգամայն հավաստի դեպքեր ու դեմքեր է ներկայացնում, ընթերցողին հույժ վի¬ պական, ընդհանրապես հորինված կթվա: Վիպակում Միքայել Մարգարյան անունով հանգես է գալիս ինքը' Նար-Դոսը (Միքայել Հովհաննիսյանը): Իր երկում, որպես գեղարվեստական կերպար մտնելով գործողության մեջ, զբաղվում է իր սիրած հոգեբանական վերլուծությամբ: Նա փորձում է մտերիմ ընկերոջը' Դարեգինին, հետ պահե| սխա| քայլից, բացում է գրու¬ թյան բարդությունը և մինչև վերջ աշխատում է դեպքերի ընթացքը տանել ցանկալի դրական ուղղությամբ: Ոչինչ չի ստացվում: Հեղինակն, imju- — 8 —
