դարյան արձակի այլեսսյլ ժանրեր, մանր սրբախոաոթյւոններ, ճառեր, տե ||| սիլներ, քարոզներ, երկխոսություններ, արձակի փոքր պատմություններ, զրույցներ, առակներ, ասույթներ, աղոթքներ»²°։ Օրինաչափությունը ակն հայտ է։ ժանրերի ձեւավորման փաստը ինքնին խոսում է նաեւ նրանց զարգաց ման մասին։ Հասարակական, մշակութային կյանքի առաջխաղացմանը զուգընթաց գրական ժանրերը, պահպանելով իրենց հիմնական ձեւաբո փսնդակային կերպը, շարունակ փոփոխություններ են կրել։ Այդ շարժումը պարզ երեւմ է հայ եւ համաշխարհային վեպի զարգացման շղթայի մեջ։ Բավական է հիշել Բալզակ, Դիկկենս, Դոստոեւսկի, Տոլստոյ, Պրոատ, Ջոյս, Կաֆկա, Սարտր, Քամյու, հայ գրականությունից՝ Աբովյան, Րաֆֆի, Շիրվանզադե, Չաբենց շղթան։ Ավելին՝ մեր ժամանակների տեխնիկական առաջընթացի արգասիք հանդիսացող ռադիոն, հեռուստատեսությունը, կի նոն, գրականությանը առաջադրել են ու շարունակում են առաջադրել ժան րային նոր պահանջներ։ Ուշագրավ երեոյթ է ժամանակ առ ժամանակ այս կամ այն ժանրի ակ տիվացման կամ ետին պլան մղվելու փաստը։ Միջնադարյան հայ գրակա նության մեջ իր գործառական ակտիվությամբ ու հաճախականությամբ ա ռանձնացելէ ողբի ժանրը։ Ինչպես հայտնի է, այս ժանրի ծնունդը կապված է հայ մատենագրության վաղ շրջանի հետ, որի լավագույն արտահայտու թյունը Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության» մեջ տեղ գտած «Աղբն» է։ Հայ պատմական ալբերի հիմքը Մովսես Խորենացու «Ողբն» է։ Այն պատմագրական երկի մաս կազմելով հանդերձ, ինչպես Մովսես Խորենա ցու, Հովհաննես Դբաստխանակերտցու, Արիստակես Լաստիվերցու, Առա քել Դավրիժիցա եւ ուրիշների գործերում է, միեւնայն ժամանակ կարող է հանդես գալ իբրեւ առանձին ստեղծագործություն։ Հենց այս սկզբունքռվ հետագայում ալբը առանձնանում է համադրական բնույթի մայր ժանրից եւ հանդես գափս իբրեւ ինքնանկախ ստեղծագործություն։ Դրա լավագույն արտահայտությունները Գրիգոր Նարեկացու, Ներսես Շնորհալու, Խաչա տուր Կեչառեցու եւ ուրիշների գործերն են։ Մինչդեռ նոր ժամանակներում ինչպես ողբը, այնպես էլ միջնադարյան շատ ժանրեր ընդհանրապես դուրս են եկել գործառության շրջանակներից, բացառությամբ առակից, որ շարու նակում է իր ակտիվ գործունեությունը գրական գործընթացում։ Առանձին դեպքերում հին ժանրերը կարող են հանդես գալ իբրեւ ժանրային ընդօրի նակումներ, որպիսիք են, ասենք, Ռ. Պատկանյանի «Արաքսի արտասու քը», Հովհաննես Թումանյանի «Սաղմոսները», Համո Սահյանի «Հայրեն ները» եւ ւսյխ. Աբովյանի «Վերքից» հետո մեզանում երկար ժամանակ գե 113 8 Գրականության տեսության ԳԵՂԱՐՎԵՍՏԱԿԱՆ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԵՐՔԻՆ ՈԼՈՐՏՆԵՐԸ
