խմբուած» (Պրեբարդովիչ), «կոյս–ծաղիկներին
հեքիաթ են պատմում» (Ֆոֆանով)...
է.
I
Արդեօ՞ք բոլոր ազգերը հաւասարապէս ու
հաւասարաչափ օժտուած են բոլոր ազգային տարրերով,
ու յատկութիւններով:
Իրականութիւնը բացասական պատասխան է
տալիս այս հարցին:
Այն բնորոշումը, որ փորձ արիի ձեւակերպել
վերեւը, ներկայացնում է ոչ թէ իրապէս գոյութիւն
ունեցող ազգերը իրանց ամբողջ բարդութիւններով,
այլ ազգ—գաղափարը, ազգի վերացական
էութիւնը, — ազգը իր լրիւ կազմով ու ազատ
օտար տարրերից:
Իրականութեան մէջ այդպիսի վերացական
հաւաքականութիւններ, այդպիսի տիպար ազգեր
— լրիւ ու անխառն գոյութիւն չունեն եւ չեն
էլ կարող ունենալ. ընկերային կեանքը այնքան
բարդ է եւ ընկերային երեւոյթները այնքան խճճուած,
որ տարբեր բնոյթի խմբակցութիւններ
անխուսափէլիօրէն շերտաւորւում են իրար վրայ,
թափանցում են մէկը միւսի մէջ, խախտում են
տիպերի մաքրութիւնը: