էր, որ լաց էր լինում հանկարծամահ տկերի համար։ Իջևանատան տիրուհին էլ էր լացուկոծի մեջ.
— Տարաժամ եկավ մեզ մոտ այդ թափառական ասպետը և անիծված վայրկյանին։ Երանի նրան տեսած չլինեի, այնքան թանկ նստեց մեզ վրա։ Անցյալ անգամ նա գնաց առանց վճարելու ընթրիքի, անկողնու, դարմանի և վարսակի գինը։ Նա հայտարարեց, որ ինքը ասպետ է, արկածախնդիր,— աստված նրա և ուրիշ ասպետների գլխին թող այնպիսի արկած բերի, որ նրանք ողջ կյանքում հիշեն,— և որ նա պարտավոր չէ վճարելու։ Իբրև թե թափառական ասպետների կանոնադրության մեջ այդպես էլ գրած է։ Հետո, նրա երեսից, այս պարոնը եկավ մոտս և տարավ կովի պոչը, որ վերադարձրեց ինձ այնքան փչացած, մազը այնքան պոկած, որ մարդ այլևս չի կարող գործածել։ Այդ ամենը լրացնելու և պսակելու համար այդ անիծյալ ասպետը տկերս ծակծկեց և միջի գինին ողջ թափեց։ Թող նրա արյունն այդպես թափվի։ Թող նա չերևակայի, որ էժան կպրծնի՝ երդվում եմ հորս ոսկորներով և մորս կյանքով, նա կվճարի այդ ամենի համար մինչև վերջին կոպեկը, թե չէ ես՝ ես չեմ լինի, ոչ էլ հորս աղջիկը։
Սանչոն, որ գլխի ընկավ, թե հսկան գինու տիկ է եղել, սաստիկ վշտացավ, իսկ երբ բացվեց, որ Միկոմիկոնի չքնաղ թագուհին՝ Դորոթեան է, վարչապետ դառնալու նրա բոլոր հույսերը հօդս ցնդեցին, և նա մռայլ դեմքով ներս մտավ իր տիրոջ սենյակը, որ այդ միջոցին զարթնել էր, և ասաց.
— Դե, հիմա, ձերդ ողորմածություն, վշտակերպ պարոն, դուք կարող եք քնել, որքան կամենաք և կարող եք հոգ չտանել հսկա սպանելու և իշխանուհուն թագավորություն վերադարձնելու մասին։ Այդ գործն արդեն գլուխ է եկել ու պրծել։
— Ես էլ եմ այդ կարծիքին,— պատասխանեց դոն Կիխոտը,— քանի որ հսկայի հետ այնպիսի դաժան ճակատամարտ ունեցա, որպիսին ես, երևի, այլևս ոչ ոքի հետ չեմ ունենա։ Ես նրան այնպիսի մի հարված հասցրի, որ գլուխը թռավ, և արյունը հոսեց, որպես գետի ջուր։
— Ավելի լավ է ասենք՝ ինչպես կարմիր գինի,— պատասխանեց Սանչոն,— որովհետև, ամոթ չլինի ասել, եթե ձերդ ողորմածությանն այդ հայտնի չէ, սպանված հսկան մի ծակծկված տիկ է եղել, արյունը՝ կարմիր գինի, իսկ գլուխը․․․ ձեր երևակայության արդյունքը, սատանան տանի այդ ամենը։
— Ինչե՜ր ես դուրս տալիս, ախմա՛խ,— բացականչեց դոն Կիխոտը։— Խելքդ տե՞ղն է։
— Ավելի լավ է վեր կենաք, ձերդ ողորմածություն, և տեսնեք, թե ինչե՜ր եք արել և ինչքա՜ն եք ստիպված վճարել։ Դուք կտեսնեք, որ թագուհին մի սովորական տիկին է դառել, անունը՝ Դորոթեա, և շատ ուրիշ բաներ, որ ձեզ անշուշտ զարմանք կպատճառեն։
— Ինձ ոչ մի բան չի զարմացնի,— պատասխանեց դոն Կիխոտը,— որովհետև արդեն անցյալ անգամ, երբ մենք այստեղ իջևանեցինք, ես քեզ ասացի, անշուշտ դու հիշելիս կլինես, որ այս տանը ամեն ինչ կախարդված է։ Զարմանալի չի լինի, որ հիմա էլ նույն բանը տեղի ունենա։
— Ես այդ ամենին կհավատայի,— առարկեց Սանչոն,— եթե վերմակը, որի վրա ինձ վեր-վեր թռցրին, նույնպես հմայված լիներ։ Բայց արի տես,