Էջ:Երկիր Նաիրի.djvu/14

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

Ճիշտ այնպես, ինչպես պատմել են ինձ, պատմեմ ես էլ քեզ, ընթերցո՛ղ, Առաքելոց եկեղեցու մասին. ուզում ես հավատա, ուզում ես ծիծաղիր։ Բայց ես մոռացա ասել, թե ինչու է այդ եկեղեցին կոչվում — Առաքելոց եկեղեցի։ — Եվ հենց այստեղից է ահա, որ սկսվում է այդ եկեղեցու զարմանալին ու հրաշալին։

Քարե այդ եկեղեցու քարաշեն գմբեթի պատերի վրա դրսից քանդակել է նաիրցի վարպետը տասներկու առաքյալների դեմքերը՝ մեկ-մեկ, կողք-կողքի — տասներկու առաքյալ։ Հասկանո՞ւմ եք՝ քարի մեջ փորել է հրաշալի դեմքեր։ Նրանք հիմա էլ պարզ նայում են դիտողին գմբեթի հնաբույր, մամռոտ պատերից՝ կարծր, չոր, Նաիրյան լեռնաքարի մեջ փորած հրաշալի դեմքեր։ Եվ այն էլ կնկատի ուշադիր դիտողը, որ առաքյալներից մեկի բոլոր դիմագծերը փորփրած են անխնամ. քիթը չկա, իսկ աչքերի փոխարեն նայում են վերևից երկու սև ու այլանդակ խոռոչներ։ — Հուդայի դեմքն է դա, կասի ձեզ իմացողը, — որին նաիրցի քրիստոնյա վարպետը տվել է հրեշի կերպարանք։ Բայց Հուդայի այդ դեմքը իսկի էլ կարծես քանդակված չլինի եկեղեցու վրա, որովհետև եկեղեցին թեկուզ և պաշտոնապես կոչվում է Տասներկու Առաքելոց, բայց ժողովուրդը համառորեն ասում է՝ Տասնմեկ Առաքելոց — և նա իրավունք ունի. նա չի հաշվում Հուդային. չի՛ ուզում հաշվել։ Սակայն եթե ժողովուրդը տասներկու առաքյալներին էլ չհաշվեր — էլի Առաքելոց եկեղեցին ոչինչ չէր կորցնի իր դարավոր հմայքից։ Որովհետև այլ է նրա կոչումը, և հմայքը — այլ։ Եվ այն, ինչ որ ես հիմա պիտի քեզ պատմեմ, սիրելի ընթերցող, թող քեզ դատարկ հեքիաթ կամ զրույց չթվա։ Եթե մի անգամ պատահմամբ այդ քաղաքն ընկնես հարցրո՛ւ Առաքելոց եկեղեցու մասին և քեզ ամեն մի տեղացի նույնը կպատմե, ինչ որ ես պիտի պատմեմ. գուցե և ավելին։

Դեպքը պատահել է այսպես։

Առաքելոց եկեղեցուց երկու-երեք հարյուր քայլաչափ հեռու, եկեղեցի տանող ճանապարհի վրա հիմա էլ կանգնած կա կիսավեր մի տնակ։ Պատերը կանգնած են դեռ, բայց կտուրը փուլ է եկել. հողակույտ է հիմա այդ տնակը, անդուռ ավերակ։ Ընդամենը քսան-քսաներկու տարի առաջ այդ տնակը թե դուռ ուներ և թե լուսամուտներ, և նրա խոնավ, ցածլիկ սենյակներում ապրում էր մի գաղթական նաիրցի՝ հիմա ամենքին անունով հայտնի Մշեցի Թաթոն։ Այդ մարդը դժբախտ է եղել. Նաիրյան հեռու մի քաղաքում ջարդի