Վերջապես 1892 թ. ռուս գիտնական Դմիտրի Իոսիֆովիչ Իվանովսկին ճիշտ ուղիով գնաց: Նա զբաղվում էր ոչ թե մարդկանց, այլ բույսերի հիվանդություններով: Ծխախոտի խայտաբղետությունը (ծխախոտի տերևների հիվանդություն) ուսումնասիրելիս նա հանգեց այն եզրակացության, որ դրա հարուցիչ ոչ թե մանրէն է, այլ ավելի մանր ինչ-որ բան: Այդ «ինչ—որ բանն» անցնում է ամենանուրբ զտիչներով և ունակ է բազմանալու ուրիշ օրգանիզմների կենդանի բջիջներում միայն: Այդ նոր հայտնագործվածն անվանեցին լատիներեն «վիրուս» (թույն) բառով:
Վիրուսն առանձին հաջողվել է տեսնել բոլորովին վերջերս, երբ ստեղծվեց էլեկտրոնային մանրադիտակը:
Պարզվեց, որ ամենապարզ վիրուսը գալարաձև ոլորված, թաղանթապատ մեծ մոլեկուլ է: Բավական է, որ նման վիրուսը հպվի համապատասխան կենդանի բջջին, գալարն անմիջապես դեն է նետում իր թաղանթը, արագորեն թափանցում բջջի մեջ, և ահա այնտեղ սկսվում է ամենազարմանալին. բջջի պարունակությունը փոխակերպվում է թաղանթով շրջապատված փոքրիկ գալարների: Այլ կերպ ասած՝ առաջանում են վիրուսի նոր մոլեկուրներ, իսկ բջիջը մեռնում է: Գալարները վեր են ածվում այն նույն վիրուսին, որը ոչնչացրեց բջիջը: Այդպես բազմանում է վիրուսը:
Բազմազան վիրուսներ կան: Նրանցից ոչ մեկը մյուսին նման չէ, ազդում է միայն որոշակի քջիջների վրա և հարուցում միայն որոշակի հիվանդություններ: Կան վիրուսներ, որոնք թափանցում են որոշ բակտերիաների մեջ և քայքայում դրանք: Այդ վիրուսները կոչվում են (հունարեն) բակտերիաֆագեր, այսինքն՝ բակտերիաներին խժռողներ: Բակտերիաֆագերը բժիշկների հրաշալի օգնականները դարձան դիզենտերիա հիվանդությունը բուժելու ժամանակ:
Վոլեյբոլ
Հնչեց դատավորի սուլիչի ձայնը: Խաղադաշտի ետնագծից դուրս կանգնած մարզիկը կատարեց առաջին հարվածը՝ մատուցումը, խաղի մեջ մտցնելով գնդակը: Այն ցածրորեն սլացավ ցանցի վրայով և ընկավ մրցակցի կիսադաշտի այն հատվածը, ուր ոչ ոք չէր սպասում:
Պարզվում է, որ մարզիկը կիրառել էր պտտեցնող հարված. հատուկ հարվածով նա գնդակին պտույտ էր հաղորդել: Իսկ նայած, թե գնդակը որ կողմ է պտտվում, այն կարող է շեղվել աջ կամ ձախ, ընկնել սպասվածից ավելի մոտիկ կամ հեռու:
Մատուցման հմտությունից շատ բան է կախված: 1963 թ. Մոսկվայում կայացած աշխարհի չեմպիոնատում ճապոնացի վոլեյբոլիստները մատուցումներով շատ միավորներ շահեցին: Գիտնականների օգնությամբ մեր մարզիկները բացահայտեցին ճապոնացիների գաղտնիքը: Ճախրում առաջ բերող մատուցման դեպքում գնդակին այնպես են հարվածում, որ թռչելիս այն ոչ թե պտտվի, այլ ճախրի: Ընդ որում, անսպասելիորեն կորցնելով արագությունը, այն քարի պես ցած է ընկնում:
...Իսկ խաղը շարունակվում է: Ահա գնդակը գրեթե դիպչում է գետնին, բայց խաղացողներից մեկն անձնուրաց նետվում է գետնին, հասցնում այն նորից օդ բարձրացնել: Երկրորդ խաղացողը գնդակն ուղարկում է ցանցի մոտ կանգնած երրորդ մարզիկին, որը բարձր ցատկով, ուժեղ ու կտրուկ հարվածով այն ցանցի վրայով ուղարկում է հակառակորդի կիսադաշտը, (Միևնույն թմի խաղացողները գնդակին կարող են անընդմեջ հարվածել երեք անգամ, ընդ որում հարվածը երբեք չպետք է նմանվի հրումի):
