Jump to content

Էջ:Խոսքի մասերի շարահյուսական կիրառությունները (Sintactic usage of parts of speech).djvu/85

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

բայ–ստորոգյալի լրացումներ են լինում՝ դրանով իսկ հակադրվելով ուղղականին:

գ. Բացառական հոլովով ժամանակի պարագան ևս լայն կիրառություն չունի. Ժամանակային իմաստ ունեցող գոյականները, սակայն, բացառական հոլովով գործածվելով՝ դառնում են ժամանակի պարագա: Նախապես նշենք, որ բացառական հոլովն ունենալով որոշակի վերջավորություններ (ից, ուց)՝ հեշտորեն հակադրվում է մյուս հոլովներին: Ընդսմին, այդ հոլորվներին հակադրվում է նաև իր հոլովական ընդհանուր իմաստով (անջատում,) որից կախված էլ՝ հիմնական պաշտոնով (անջատման անուղղակի խնդիր), ուստի այդ հոլովն ուսուցանելը շատ հեշտ է: Մնում է օրինակներ բերել, դիցուք, նրա (ժամանակի պարագա) կիրառությամբ, և հարցն ինքնըստինքյան դատնում է որոշակի: Այսպես.

1.Վաղվանից սկսում ենք գարնանային աշխատաքները:

2.Այս տարվանից ուսումնասիրելու ենք օրգանական քիմիա:

3.«Այսօրվանից հանձնում եմ քեզ հայոց լեզուն հազարագանձ»:

4.Երեկվանից պարապում ենք լողով:

դ՚. Գործիականով ժամանակի պարագան համեմատաբար խիստ սակավ է գործածվում: Ընդ որում, մի քանի օրինակներ են կիրառվում, որոնք ցուցաբերում են մակբայական հատկություն՝ զուրկ լինելով հոգնակի թիվ ունենալու հատկանիշից և որոշ հոլովաձևեր ունենալուց:

Օրինակ՝ «ժամանակով կատուն ճոն էր, Շունն էլ գլխին գդակ չուներ...»(Հ. Թ.)

Նշվածը առավելապես մակբայ է, քան գործիականով դրված գոյական: Այս իսկ պատճառով գործիականով դրվող ժամանակի պարագայի պաշտոնը հարկ չկա ուսուցելու, մանավանդ որ առաջանում է «պաշտոնեական» և խոսքիմասային երկվություն:

Ասենք՝ Ցերեկով որսի չեն գնա: Գիշերով անցանք սահմանը՝ կատարելով հանձնարարված առաջադրանքը:

ե. Ներագոյական հոլովով տեղի պարագան, ինչպես հայտնի է, ամենալայն գործածություններից մեկն է: Պարզ է, որ նրա ուսուցումը պետք է տարվի՝ ուշադրություն դարձնելով՝