կուսակցությունների ներկայացուց էւչնե– րից ստեղծվեց Սլովակյան ազգ․ խորհուր– դդ որը հոկտ․ 30-ին հայտարարեց (Պրա– գայում չեխ․ Ազգային կոմիտեի կողմից ինքնուրույն Չեխոսլովակյան պետության ստեղծումից հետո) միասնական Չէխոս– լովակյան պետության մեջ Ս–ի մտնելու մասին։ Նոր պետության մեջ տիրապետող դիրք գրավեց չեխ․ բուրժուազիան։ 1919-ին Հունգարական Սովետական Հանր ււպե– տության հռչակումից հետո Ս–ում ուժեղա– ցավ հեղափոխ․ շարժումը։ 1919-ի հունիսի 16-ին Պրեշովում հռչակվեց ՍլովաԼիայի Սովետական Հանրապետություն (տես Սչովակիայի Սովետական Հանրապւտու– թյուն J9J9)։ որը տապալեցին ինտեր– վենտների զորքերը (հուլիսի V-ին)։ 1921-ին Ս–ի, Անդրկարպատների է․ Չե– խիայի ձախ ս–դ․ միավորվեցին, ստեղծ– վեց Չեխոսլովակիայի կոմկուսը (ՉԿԿ)։ Չեխոսլովակյան բուրժ․ հանրապետու– թյան կազմում Ա․ տնտեսապես հետսմնաց մարզ Էր, չեխ․ բուրժուազիան Ս․ դիտում էր իբրև չեխ․ արդ․ շրջանների ագրարա– հումքային կցորդ։ 1938-ին Մյունխենի գոր– ծարքից (տես Մյունխենի համաձայնա– գիր 1938) հետո, սլովակ, ֆաշիստները հասան Ս–ի ինքնավարությանը, Ս–ում ծա– վալվեց շովինիզմը։ 1938-ի հոկտեմբերին արգելվեց ՉԿԿ–ի գործունեությունը ար– ձակվեցին արհմիությունները, նացիստա– կան ՍՍ–ի օրինակով ստեղծվեց ֆափստ․ գվարդիա։ 1938-ին Ս–ի հվ․ շրջանները տրվեցին Հունգարիային։ 1939-ի մււրտի 14-ին Ս․ դարձավ «ինքնուրույն պետու– թյուն»՝ Գերմանիայի «պահպանության» ներքո։ Ընդհատակյա աշխատանքի պայ– մաններում անհրաժեշտ եղավ Ս–ի կոմ– կուսն (ՍԿԿ) օժտել ինքնուրույնությամբ, որը գործելու էր ՉԿԿ–ի ղեկավարությամբ։ 1942-ի մարտին Բրատիսլավայում ս ոեղծ– վեց Կենտր․ ազգ․-հեղափոխ․ կոմիտե ազգ․–ազատագր․ պայքարը ղեկավարելու ա Աո ա՞սը սա^ղՕվէւցլւՆ աււաջի՚Ա պարտիզանական ջոկատները, 1943-ին՝ Ալովակիայի ազգ․ խորհուրդը (ՍԱԽ ընդ– հատակյա)։ 1944-ի գարնանից, սուետա– կան բանակի հաղթանակների ազդեցու– թյամբ, Ա–ում պարտիզանական շարժումն ուժեղացավ։ ԱԿԿ–ի ղեկավարության (Կ․ Շմիդկե, Գ․ Հուսակ, Լ․ Նովոմեււկի և ուր․) նախաձեռնությամբ ՍԱԽ սկսեց նա– խապատրաստել զինված ապստամբու– թյուն, որը բռնկեց 1944-ի օգոստ․ 29-ին (տես Սչովակյան ապստամբություն 1944)։ 1945-ի հունվարին սովետական բա– նակի զորամասերը գերմանաֆաշիստ․ զորքերից ազատագրեցին Սփ մի շարք քաղաքներ, ապրիլի 4-ին՝ Բրատիսլավան։ 1945-ի ապրիլի 5-ին ընդունված Կոշիցեի ծրագրով, ի թիվս դեմոկրատական այլ սկզբունքների, հռչակվեց չեխերի և սլո– վակների իրավահավասարության սկըզ– բունքը։ Չեխոսլովակիայի պետ․ ինքնու– րույնության վերականգնումը և ել կրում ժողովրդա–դեմոկրատ․ կարգերի հաստա– տումը պայմաններ ստեղծեցին ացիալ– տնտ․ խոր վերափոխումներ իրականացնե– լու համար։ Հետադիմական ուժերը փոր– ձեցին խոչընդոտել դեմոկրատական վերա– փոխումների անցկացմանը Ս–ում։ [947-ի աշնանը ԱԿԿ–ի գլխավորությամբ սլո– վակ ժողովրդի վճռական ելույթը կանխեց Ս․ հակահեղափոխության հենարան դարձ– նելու վտանգը։ 1948-ի փետրվարին Ս–ի աշխատավորները ամբողջ երկրի աշխա– տավորների և գյուղացիների հետ, վճռա– կան պարտության մատնեցին բուրժուա– զիային, որը ւիորձում էր հակահեղափո– խական հեղաշրջում կատարել։ Սլովակ ժողովուրդը չեխ ժողովրդի հետ ներգրավ– վեց սոցիալիզմի շինարարության մեջ, իսկ 1968-ին իր ավանդը ներդրեց հակա– սոցիալիստ․ ուժերին վերացնելու գոր– ծում (տես Չեխոաովակիա հոդվածի պատ– մական ակնարկը)։ 1969-ին Ազգ․ ժողովի որոշմամբ Չեխոսլովակիան դարձավ եր– կու իրավահավասար ժողովուրդների՝ չե– խերի և սլովակների ֆեդերատիվ պետու– թյուն, ՍԱՀ դարձավ երկու իրավահա– վասար սոցիալիստ, հանրապետություն– ներից մեկը՝ ֆեդերացիայի կազմում։ Սոցիալիստ, շինարարության տարինե– րին Ս․ վերածվեց զարգացած արդյունա– բերության, բարձրարտադրողական գյու– ղատնտեսության և զարգացած մշակույթի հանրապետության։ Ս–ում գործում են հետևյալ քաղ․ կու– սակցությունները՝ Ա–ի կոմկուսը՝ ՉԿԿ–ի տերիտորիալ կազմակերպություն, Ալո– վակյան վերածննդի կուսակցությունը (հիմնվել է 1948-ին), Ազատության սլո– վակյան կուսակցությունը (հիմնվել է 1946-ին)։ ՄՍՀ–ի Ազգ․ ճակատը (հիմնվել է 1968-ին) մտնում է Չեխոսլովակիայի Ազգ․ ճակատի մեջ (ֆեդերատիվ հիմուն– քով)։ Տնտեսությունը։ Զարգացած ինդուստ– րիալ–ագրարային հանրապետություն է։ Տալիս է երկրի արդ․ արտադրանքի 1/4-ը, գյուղատնտ․ արտադրանքի՝ 1/Յ–ը։ Առաջա– տար ճյուղերն են սև և գունավոր մետա– լուրգիան, մեքենաշինությունը, նավթա– վերամշակման, նավթաքիմ․, քիմ․, ան– տառանյութի, փայտամշակման, տեքստիլ, սՄեդր ս շիԱանյութԾրի արդյունաբերու– թյունը։ 4ագ գետի վրա կա ՀէԿ–երի կաս– կադ, Վոյանիում և Նովակիում՝ ԶԷԿ–եր, Ցասլովսկե Բոգունիցեում՝ ԱԷԿ։ Արդյու– նահանում են գորշ ածուխ, լիգնիտ, եր– կաթի հանքանյութ։ Արդ․ գլխավոր կենտ– րոններն են Րրատիսլավան, Կոշիցեն։ Գյուղատնտեսության գլխավոր ճյուղը հո– ղագործությունն է։ Մշակում են հացահա– տիկ, ձիթատուներ, շաքարի ճակնդեղ, ծխախոտ։ Զարգացած են այգեգործությու– նը, պտղաբուծությունը և մսակաթնատու անասնապահությունը։ Կուլտուրական շինարարությունը U առողջապահությունը։ Կրթական համա– կարգում են մանկապարտեզները, պար– տադիր հիմնական (իննամյա), լրիվ միջ– նակարգ հանրակրթական (գիմնազիա, քառամյա) դպրոցները, պրոֆ․ ուս․ հաս– տատությունները (1–3 տարի), միջնա– կարգ մասնագիտական (քառամյա) դըպ– րոցները և 13 բուհ։ խոշոր բուհերն են Ցա․ Ա․ Կոմենսկու անվ․ Րրատիսլավայի համալսարանը (հիմն, է 1919-ին), Ալովա– կիայի բարձրագույն տեխ․, բարձրագույն տնտ․, կերպարվեստի բարձրագույն դըպ– րոցները, կոնսերվատորիան (Րրաաիսլա– վայում), Պ․ Շաֆարիկի անվ․ համալսա– րանը, Բարձրագույն տեխ․ դպրոցը (Կոշի– ցեում) ևն։ Գործում են ավելի քան 80 ԳՀԻ։ Բրատիսլավայում են գտնվում Ալովակիա– յի ԳԱ, ՉՍՍՀ ԳԱ վիրուսաբանության ինստ–ը, տարբեր գերատեսչությունների ԳՀ հիմնարկներ, այդ թվում՝ եռակցման, մանկավարժ, ևն։ ժիլինայում են գտնվում հիդրոլոգիական ԳՀ կենտրոնը, երկրա– բանական ծառայությունը, Պրեշովում՝ հո– ղագիտության և բուսաբուծության ԳՀԻ–ի մասնաճյուղը։ Մի շարք ԳՀ հիմնարկներ գործում են բուհերին կից։ Խոշորագույն գրադարաններից են սլո– վակ․ Մատիցան (Մարտին, հիմն․ է 1863-ին, 1850 հզ․ գիրք), համալսարանա– կան (Բրատիսլավա, 1919, 1200 հզ․ գիրք), պետ․ գիտ․ (Կոշիցե, Զվոլեն) գրադա– րանները։ Թանգարաններից են՝ Սլովա– կյան ազգ․ (Բրատիսլավա, 1924), արևե– լասլովակյան (Կոշիցե, 1872), Միջին սլո– վակյան, Սլովակ, ազգ․ ապստամբության (Բանսկա Բիստրիցա), Սլովակ, ազգ․ պատկերասրահը (Բրատիսլավա) ևն։ Բրատիսլավայում հրատարակվող պար– բերականներից են «Պրավդա» («Pravda», 1920-ից, Ս–ի կոմկուսի ԿԿ օրգան), «Պրա– ցա» («Ргйда», 1946-ից), «Լյուղ» («L՝ud», 1948-ից), «Սմենա» («Smena», 1948-ից ևն)։ Գործում են սլովակյան ռադիոն (Չե– խոսլովակյան ռադիոյի ազգ․ կազմակեր– պություն) և հեռուստատեսությունը (Չե– խոսլովակյան հեռուստատեսության ազգ․ կազմակերպություն), հեռուստակենտրո– նը Բրատիսլավայում Է։ 1971-ին հիվանդանոցներում և այլ բժշկ․ հիմնարկություններում եղել է 46,1 հզ․ մահճակալ (101 մահճակալ՝ 10 հզ․ բնակ– չին)։ 1973-ին աշխատել է 10,5 եզ․ բժիշկ (1 բժիշկ՝ 442 բնակչին)։ Ջերմուկաբուժա– կան կուրորտներն են՝ Պյեշտյանին, Սըլ– յաչը, լեռնակլիմայական՝ Շտրեբսկե Պլե– սոն ևն։ Գրականությունը։ Սկզբնավորումը կապված է Կիրիլ և Մեֆոդի եղբայրների (IX դ, 2-րդ կես) գործունեության հետ։ Սլովակ, հողերը Հունգ․ թագավորության կազմի մեջ մտցվելուց հետո տիրապետել է միջնադարյան լատիներենը։ Հուսյան շարժման (XV դ․ 1-ին կես) և Ռեֆորմա– ցիայի (XVI դ․ 1-ին կես) գաղափարների ներթափանցումը նպաստել է գրավոր չեխերենի կողմից լատիներենը դուրս մղելուն։ Թուրք, ասպատակության դեմ պայքարը կյանքի է կոչել հերոսական– վիպերգական ժանրը։ Ֆեոդալա–կաթոլի– կական ռեակցիան (XVII –XVIII դդ․) ար– գելակել է աշխարհիկ գրկ–յան զարգա– ցումը։ XVIII դ․ 80-ական թթ–ից, ազգ․ վերա– ծնության շրջանում, սկսվել է մշակույթի դեմոկրատացումը։ Կատարվել են արև– մտասլովակ․ բարբառը որպես գրական լեզու հաստատելու փորձեր։ Զուգահեռա– բար զարգացել է չեխերենով գրկ–ը։ Լու– սավորական պոեզիայի բարձրակետը Բ․ Տաբլիցի (1769-1832) և Պ․ Շաֆարիկի (1795–1861) ստեղծագործությունն Է։ XIX դ․ 20–30-ական թթ․ առաջին պլան է մղվել սլավոն, միասնության գաղափարը։ Հայրենասիրության պրոբլեմատիկան արտացոլվել է սլովակ, առաջին դրամա– տուրգ Յա, Հալուպկայի (1791 – 1871) կատակերգություններում։
