ցական կազմակերպությունների ուշա– դրությունը սևեռվեց ներքին ռեզերվներն ըսա ամենայնի ի հայա բերելու և օգտա– գործելու, ձեռնարկությունների, շինարա– րական, տրանսպորտային և այլ կազմա– կերպությունների միջև տնտ․ փոխհարա– բերությունները կաւոարելագործելու խըն– դիրներին։ Ընդգծվեց գյուղատնտ․ ար– տադրության կտրուկ վերելքի անհրա– ժեշտությունը։ Պլենումը զգալի տեղ հատ– կացրեց կուսակցական կազմակերպու– թյունների գաղափարախոսական գործու– նեության հարցերին։ Այն հանրապետու– թյան կուսակցական կազմակերպություն– ներին կոչ արեց ամեն կերպ զարգացնել մասսաների քաղ․ ակտիվությունը, ավե– լի լայնորեն ծավալել սոցիալիստ, մրցու– թյունը իններորդ հնգամյակի մեծ ու պա– տասխանատու խնդիրները լուծելու հա– մար։ 1975-ի ապրիլին ՍՄԿԿ Կենտկոմը և ՍՍՀՄ Մինիստրների խորհուրդն ընդու– նեցին «Հայկական ՍՍՀ ժողովրդական տնտեսության հետագա զարգացման մի– ջոցառումների մասին» որոշումը։ Նույն թվականի հունիսին տեղի ունեցած ՀԿԿ Կենտկոմի պլենումը քննության առավ այդ որոշումը կատարելու ուղղությամբ հանրապետական կուսակցական կազմա– կերպության խնդիրները և մշակեց գոր– ծունեության կոնկրետ ծրագիր։ Հանրա– պետության կուսակցական կազմակերպու– թյուններն ամենուրեք ծավալեցին կազ– մակերպչական ու մասսայական–քաղ․ մեծ աշխատանք։ Սովետական Հայաստանի աշխատավորները իններորդ հնգամյա պլանը կատարեցին հաջողությամբ։ Հինգ տարում հանրապետության ազգ․ եկամու– տը աճեց 46, արդ․ արտադրության ընդ– հանուր ծավալն ավելացավ 45, աշխատան– քի արտադրողականությունը բարձրացավ 27% –ով։ Արդյունաբերության մեջ հիմ– նական արտադր․ ֆոնդերն աճեցին 1,6, էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը՝ 1,53 անգամ։ ՍՍԿԿ Կենտկոմի 1975-ի դեկտեմբերյան պլենումը որոշեց հրավի– րել ՍՄԿԿ հերթական՝ XXV համագումա– րը, ապա հրապարակվեց «ՍՍՀՄ ժողո– վըրդական տնտեսության զարգացման 1976–1980 թվականների հիմնական ուղ– ղությունների» նախագիծը։ Հայաստանի աշխատավորները լայնորեն քննարկեցին այն։ ՍՄԿԿ XXV համագումարի նախա– պատրաստման հետ կապված հարցերը գտնվում էին այդ օրերին անցկացվող հաշ– վետու–ընտրական ժողովների, շրջանա– յին ու քաղաքային կոնֆերանսների ուշա– դրության կենտրոնում։ 1976-ի հունվարին տեղի ունեցած ՀԿԿ XXVI համագումարը հանրապետության կուսակցական կազմակերպությունների ուշադրությունը բևեռեց նոր հնգամյակի տարիներին (1976–1980) կուսակցության կողմից առաջադրվող խնդիրների վրա, ինչպես նաև հստակորեն սահմանեց կու– սակցական կազմակերպությունների գա– ղափարախոսական աշխատանքի հիմնա– կան խնդիրները։ Համագումարը ՀԿԿ Կենտկոմին, կուսակցության քաղկոմ– շրջկոմներին հանձնարարեց բարելավել սկզբնական կուսկազմակերպությունների ղեկավարումը, ամեն կերպ բարձրացնել նրանց դերը ժողովրդատնտ․ խնդիրների լուծման, աշխատավորների կոմունիստա– կան դաստիարակության գործում։ Համա– գումարը ՀԿԿ Կենտկոմի անհետաձգելի խնդիրը համարեց կուսակցական, սովե– տական ու պետ․ ապարատի, ժող․ վերա– հսկողության մարմինների գործունեու– թյան հետագա կատարելագործումը, սո– վետների, արհեստակցական միություն– ների և կոմերիտմիության դերի բարձրա– ցումը՝ տասներորդ հնգամյակում հանրա– պետության առջև դրված խնդիրների իրա– կանացման գործում։ 1976-ի փետրվար–մարտին տեղի ունե– ցավ ՍՄԿԿ XXV համագումարը։ Այն ամ– փոփեց իններորդ հնգամյակի արդյունք– ները, կոնկրետացրեց ու զարգացրեց կու– սակցության տնտ․ քաղաքականության հիլյ1ւական խնդիրները։ Առաջնորդվելով ՍՄԿԿ XXV համագումարի որոշումներով, Հայաստանի կուսակցական կազմակեր– պությունները գաղափարա–քաղ․ և կազ– մակերպչական մեծ աշխատանք ծա վալ ե– ցին նոր հնգամյակի հենց առաջին ամիս– ներից արտադր․ բարձր արդյունքների հասնելու համար։ ՀԿԿ Կենտկոմի 1976-ի հոկտեմբերին կայացած պլենումը քննար– կեց կուսակցական կազմակերպություն– ների գաղափարախոսական աշխատանքի խնդիրները և ընդունեց կարևոր հանձնա– րարականներ։ Կուսակցական կազմակեր– պությունների գաղափարախոսական, քաղ–դաստիարակչական աշխատանքի ուժեղացումը նպաստեց մասսաների ստեղ– ծագործական ակտիվության հետագա բարձրացմանը, որն իր արտահայտությու– նը գտավ տասներորդ հնգամյակի առա– ջադրանքների հաջող կատարման համար ծավալված սոցիալիստ, մրցության մեջ։ 1977-ի հունվարին ՍՄԿԿ Կենտկոմն ըն– դունեց «Հոկտեմբերյան սոցիալիստական մեծ հեղափոխության 60-րդ տարեդարձի մասին» որոշումը։ ՍՄԿԿ Կենտկոմը սո– վետական ^մարդկանց կոչեց այդ տարե– դարձը դիմավորել աշխատանքային նոր հաջողություններով։ Հայաստանի աշխա– տավորները, ինչպես և սովետական բո– լոր մարդիկ, միահամուռ հավանությամբ ՝ դիմավորեցին ՍՍԿԿ Կենտկոմի որոշումը։ Կուսակցական կազմակերպությունների գլխավորությամբ հանրապետությունում լայն տարածում ստացան բազմաթիվ հայ– րենասիրական նախաձեռնություններ։ 1977-ի մայիսի ՍՄԿԿ Կենտկոմի պլենումը քննարկեց «ՍՍՀՄ նոր սահմանադրու– թյան նախագծի մասին» հարցը և հավա– նություն տվեց նախագծին։ Նախագիծը լայնորեն քննարկվեց քաղաքային ու շըր– ջանային կուսակցական ակտիվների ժո– ղովներում, սկզբնական կուսկազմակեր– պությունների դռնբաց ժողովներում, կո– լեկտիվներում։ Կոմունիստները, բոլոր աշխատավորները բազմաթիվ առաջարկու– թյուններ արեցին նոր սահմանադրության նախագծի առթիվ, որոնք ամվւոփվեցին ՀԿԿ Կենտկոմի կողմից և ուղարկվեցին ՍՍՀՄ սահմանադրական հանձնաժողո– վին։ ՍՍՀՄ IX գումարման Գերագույն սո– վետի արտահերթ յոթերորդ նստաշրջանը 1977-ի հոկտ․ 7-ին ընդունեց սովետական երկրի հիմնական օրենքը՝ զարգացած սո– ցիալիստ․ հասարակարգի նոր սահմանա– դրությունը։ Նոր սահմանադրության ըն– դունումից հետո սովետական բոլոր հան– րապետություններում աշխատանք սկըս– վեց ազգ․ սահմանադրությունների նախա– գծերի մշակման ուղղությամբ։ Հայկ․ ՍՍՀ նոր սահմանադրության նախագիծը 1978-ի մարտի 22-ին հրապարակվեց հանրապե– տական թերթերում և դրվեց համաժող․ քննարկման։ 1978-ի ապրիլի 14-ին ՀՍՍՀ IX գումարման Գերագույն սովետն իր արտահերթ նստաշրջանում ընդունեց Հայկ․ ՍՍՀ նոր սահմանադրությունը, որի մեջ խտացված կերպով արտացոլվեց հայ ժողովրդի անցած ուղին՝ սովետական իշ– խանության առաջին քայլերից մինչև զար– գացած սոցիալիստ, հասարակարգ։ 1978-ին Հայաստանի կուսակցական կազմակերպությունների գաղափարա– քաղ․ աշխատանքի կենտրոնում էր նաև Ռուսաստանի կազմի մեջ Արևելյան Հա– յաստանի մտնելու 150-ամյա հոբելյանի նախապատրաստությունն ու անցկացումը։ Կուսակցական կազմակերպություններն առաջնորդվում էին ՀԿԿ Կենտկոմի ըն– դունած «Ռուսաստանի կազմի մեջ Հա– յաստանի մտնելու 150-ամյակի տոնակա– տարության մասին» որոշումով, որի մեջ տրված էր հայ ժողովրդի պատմ․ ճակատա– գրում այդ շրջադարձային իրադարձու– թյան գնահատականը, նշված էր, որ դրա շնորհիվ հայ ժողովուրդը հաղորդակից դարձավ ռուս, դեմոկրատական շարժման առաջադեմ ուժերին, իսկ այնուհետև սո– ցիալիստ․ հեղափոխության հաղթանակի համար Ռուսաստանի պրոլետարիատի մղած պայքարին։ Այդ տարում նշվեց նաև Վ․ Ի․ Լենինի մերձավոր զինակիցներից մեկի, կոմունիստական կուսակցության և սովետական պետության ականավոր գոր– ծիչ Ս․ Գ․ Շահումյանի ծննդյան 100-ամ– յակը։ Ռուսաստանի կազմի մեջ Արևելյան Հայաստանի մտնելու 150-սԱքյակը նշվեց 1978ւի աշնանը։ 1978-ի հոկտ․ 13-ին ՍՍՀՄ Գերագույն սովետի Նախագահության հրամանագրով Հայկական ՍՍՀ–ն պար– գևատրվեց Լենինի շքանշանով։ Հոկտեմ– բերի 14-ին Երևանում տեղի ունեցավ ՀԿԿ ․Կենտկոմի և Հայկ․ ՍՍՀ Գերագույն սո– վետի հանդիսավոր նիստ նվիրված հո– բելյանին, որը վերածվեց ՍՍՀՄ ժողո– վուրդների անխախտ բարեկամության, կուսակցության և ժողովրդի անխզելի միասնության հուզիչ ցույցի։ Ամփոփելով Ռուսաստանի կազմի մեջ Արևելյան Հա– յաստանի մտնելու 150-ամյակի տոնակա– տարության արդյունքները, ՀԿԿ Կենտ– կոմը նշեց, որ հոբելյանական հանդիսու– թյունները վերածվեցին յռուս․ ժողովրդի, ՍՍՀՄ բոլոր ժողովուրդների հետ հայ ժողովրդի անխախտ բարեկամության հա– մաժողովրդական ցույցի։ 1977-ին ժողովրդատնտ․ պլանի հաջող կատարման համար ծավալված համա– միութենական սոցիալիստ, մրցության մեջ բարձր արդյունքների հասան Երևան և Կիրովական քաղաքների, Արարատի և Ախուրյանի շրջանների աշխատավորնե– րը, հանրապետության հարյուրավոր հիմ– նարկ–ձեռնարկություններ և կազմակեր– պություններ։ 1978-ին պլանի հաջող կա– տարման համար պայքարում բարձր արդ– յունքների հասան Երևան, Լենինական
