1532-1555 նի զավթումը օսմանյան թուրքերի կողմից։ Պ արս կա–օսմանJ ան պատերազմները Հա– 1540-ական թթ․ յաստանում։ Հայկական գաղութի հիմնումը Մադրասում։ 1547 էշմիածնի աոաջին ժողովը ն Հայաստանի 1555 ազատագրության հարցի բարձրացումը։ Հաշտության պայմանագրի կնքումը Ամա– 1567 սիայում Թուրքիայի և Իրանի միշև» Հայաս– տանի առաշին բաժանումը։ Հայկական տպարանի հիմնումը Կոսաանդ– 1578-1590 նուպոԼսում Աբգար դպիրի կողմից։ Պարսկա–օսմանյան նոր պատերազմները 1604 Հայաստանում։ Հայերի բռնագաղթը Աբբաս I-ի կողմից։ 1604–1605 Նոր Ջուղայի հիմնադրումը։ 1615 "Հիմնադրվեց Սյունյանց Մեծ կամ Հա– 1635 րանց անապատի բարձրագույն դպրոցը։ Սուլթան Մուրադի արշավանքը» Երևանի 1637 գրավումը։ Սկսեց գործել էշմիածնի բարձրագույն 1638 դպրոցը։ Հայկական ապարանի հիմնադրումը Նոր 1639 Ջուղա յում։ Հաշտության կնքումը Թուրքիայի և Պարս– 1667 կաստանի միշև, Հայաստանի երկրորդ բա– ժանումը։ Առևտրական պայմանագրի կնքումը Ռու– 1673 սաստանի U Նոր Ջուղայի վաճառականա– կան ընկերության միշև։ Հայկական տպարանի հիմնադրումը Սար– 1677 սելում ։էջսիածնի ժողովը Հակոբ Ջուղայեցու գըլ– 1680 խավորությամբ։ Իսրայել Օրու մեկնումը Եվրոպա։ 1699 Իսրայել Օրին Հայաստանում» Անգեղակոթի 1701 ժողովը։ Իսրայել Օրու տեսակցությունը Պետրոս 1717 1-ի հետ։ Մխիթար Սեբաստացին Մ* Ղազար կղզում 1722-1730 հիմնեց միաբանություն։ Ազատագրական կռիվները Սյունիքում Դա– 1722 վիթ Բեկի և Սխիթար սպարապետի գլխա– վորությամբ։ Ռուսական զորքերի արշավանքը Պարս կաս– տան։ 1722, սեպտեմբերի 22 Հայ–վրացական զորքերի միավորումը Դաե– 1724 ձակի մոտ, ՉոԼակ դաշտում։ Օսմանյան բանակի ներխուժումը Արևել– 1724, նոյեմբերի 10 յան Հայաստան։ Պետրոս I-ի հրամանագիրը հայ ժողովըր– 1725, փետրվար դին իր հովանավորության տակ առնելու մասին։ Օսմանյան 6 հզ–անոց բանակի ոչնչացումը 1725 Վարանդայում։ "Հայկական իշխանության ստեղծումը Սյու– 1727 նիքում։ Հալիձորի հերոսական պաշտպանությանը» 1728 թուրքական բանակի պարտությունը։ Հայկական ապստամբության ղեկավարներ 1735 Դավիթ Բեկի և Եսայի Հասան–Ջաւալյանի մահը։ Պարսկական զորքերի հաղթանակը օս– 1746 մանցիների դեմ և պարսկական իշխանու– թյան վերահաստատումը Անդրկովկասում։ Աստրախանում հիմնադրվեց հայկական 1763 դատարան։ Մոգդոկում կազմավորվեց հայկական 1769 գաղթավայր։ Մովսես Սարաֆյանի մշակած՝ Հայաստանի 1770-1771 ազատագրության ծրագրի հանձնումը ռու– սական կառավարությանը։ Մ ա դրա սի ազատագրական խմբի ստեղ– 1771 ծումը։ Առաշին տպարանի հիմնումը Հայաստա– 1772 նում (էջմիածին)։ Հայկական տպարանի հիմնումը Մադրա– 1779 սում։ Հիմնադրվեց Նոր Նախիջևանի հայկա– 1781 կան գաղթավայրը։ Պետերբուրգում հիմնադրվեց Գրիգոր 1783 խալդարյանի տպարանը։ Հ․ Արղությանը և Հ․ Լազարյանը ասսա– 1794 կան կառավարությանը ներկայացրին ռուս– նա յկական դաշնադրության երկու նախա– գիծ։ "Հայկական առաջին թերթի՝ «Ազդարարի» 1795 հրատարակումը Մադր ասում։ Աղա Մահմեդ խան Կաշարի արշավանքն 1796 Անդրկովկաս։ Թիֆլիսի գրավումը։ Ռուսական զորքերի արշավանքն Անդրկով– 1797 կաս։ Աղա Մահմեդ խանի երկրորդ արշավանքը։ 1801, սեպտեմբերի 12 Ալեքսանդր I-ի մանիֆեստով Արևելյան 1804–1813 Վրաստանը միացվեց Ռուսաստանին։ Վրսատանի հետ Ռուսաստանին միացվե– ցին նան Լոռին, Փամբակը, Ղազախը, Բորչաէուն։ Ռոա–պարսկական պատերազմը։ 1804, մայիս Ռուսական զորքերի Երնանյան առաշին 1805, Մայիսի 14 արշավանքը։ Ջյուրակչայի պայմանագիրը, ‘Լարաբաղի 1806-1812 խանության միացումը Ռուսաստանին։ Ռուս–թուրքական պատերազմը։ 1807 Արփաչայի ճակատամարտը ռուսական U թուրքական զորքերի միշև։ 1808 Ռուսական զորքերի Երևան յան երկրորդ արշավանքը։ 1808 Ռուսական զարքերը գրավեցին Նախիշե– 1811 վանը։ Հիմնվեց Վիեննայի Մխիթար/ան միաբա– 1812 նությունը։ Պետերբուրգում հիմնվեց Հովսեփ Հով– 1813 հաննիսյանի տպարանը։ Դյուլիստանի (Ղարաբ աղ) հ աշտության 1815 պայմանագիրը։ նա զար յան ճեմարանի բացումը Մոսկվա– 1816 յում։ Աստրախանում ւուրւ տեսավ «Արևելյան 1824 ծանուցմունք» շաբաթաթերթը՝ արԱեԼաեայ առաշին պարբերականը։ Ներսիսյան դպրոցի բացոսքը Թիֆւիսում։ 1826-1828 Ռուս–պարսկական պատերազմը։ 1826, հուլիսի 16–17 Պարսկական զորքերը ներխուժեցին Ղա– 1826, հուլիսի 25- րաբաղ։ Շուշվա բնրդի հերոսական պաշտպանու– սեպտեմբերի 10 թյունը։ 1826, սեպտեմբերի 3 Շամքորի (Շամխորի) ճակատամարտում ռուսական բանակի հաղթանակը։ 1826, սեպտեմբերի 13 Ռուսական զորքերի հաղթանակը Ելիզտ– վեապոլի ճակատամարտում։ 1826, սեպտեմբերի 21 Միրաքի ճակատամարտում ռուսական զոր– 1827, մարտ–մայիս քերը պարտության մատնեցին Երևանի սարդարի զորքերին։ Հայկական կամավորական շոկատների կազմավորումը ԹիֆԼիսում։ 1827, ապրիլի 2 Սկսվեց ռուսական զոլւքերի Երնանյան 1827, ապրիլի 13 երրորդ արշավանքը։ Ռուսական առաջապահ զորքերը գրավեցին 1827, ապրի1ի 27 Էշմիածինը։ Երևանի բերդի պաշարումը ռուսական զոր– 1827, հաւիսի 5 քի կողմից։ Ջևան–Բուլաղի ճակատամարտը։ 1827, հուլիսի 21 Կարագի ադինի հաշտության բանակցու– 1827, օգոստոսի 17 թյունները։ Օշականի ճակատամարտը։ 1827, հոկտեմբերի 1 Երն անի գր ավումը։ 1827, հոկտեմբերի 6 Կազմվեց Երևանի ժամանակավոր վար– 1827, նոյեմբերի 6– չությունը։ Դեհխաոականի բանակցությունները։ 1828, հունվարի 7 1827, դեկտեմբեր Շուշիի հայկական տպարանի հիմնադրու– մը։ Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքումը․ 1828, փետրվարի 10 1828, փետրվարի 26 Արևելյան Հայաստանի միացումը Ռուսաս– տանին։ Սկսվեց պարսկաեայերի վերաբնակե– 1828, մարտի 21 ցումը։ Հայկական մարզի կազմակերպումը։ 1828–1829 Ռուս–թուրք ական պատերազմը։ 1828, հունիսի 23 Կարսի գրավումը։ 1828, հուլիսի 23 Ռուսական զորքերը գրավեցին Ախալքա– 1828, օգոստոսի 15 1աքը։ Ախալցխայի գրավումը ռուսական զորքե– րի կողմից։
