Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 3.djvu/152

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ

զորքը։ 1909-ին ուներ 160 տուն հայ բնա– ԳՈՄԱՂԲԱՀԱՆ ՍԱՐՔ, անասնապահա– և ավտոխճուղային հանգույց է, գետային կիչ։ Զբաղվում էիև երկրագործությամբ կան շենքերից գոմաղբը հեռացնող և նավահանգիստ, արդյունաբերական և (գլխավորապես հացահատիկի մշակու– վւոխադրամիջոցին բարձող սարք։ Լինում մշակութային կենտրոն։ Զարգացած է թյամբ), մասամբ՝ արհեստներով։ 1915-ին, է ձողաքերիչային, շղթայաքերիչային, ճո– մեքենաշինությունը և մետաղամշակումը։ Մեծ եղեռնի ժամանակ, Գ–ի բնակչու– պանասկրեպերային։ ՏՍՍՏ–ում լայն տա– Տայտնի են «Գոմսելմաշ», «Տիդրոպրի– թյունը տեղահանվել և բնաջնջվևլ Է։ րածում են ստացել Կ․ Ռոստոմյանի, վոդ», «Էլեկտրաապարատուրա», «Գոմել–

ԳՈՄԱՁՈՐ, մինչև 1966-ը՝ գյուղ Տայկա– Ս․ Մարգարյանի, Լ․ Մկրտչյանի և Ս․ Տով– կաբել», «Ցենւորոլիւո» գործարանները։ կան ՍՍՏ Սևանի շրջանում։ Մանում է հաննիսյանի նախագծած ավտոմատ գոր– Նոր ճյուղերից է քիմ․ արդյունաբերու– Սևաև քաղաքի շրջ՜ագծի մեջ։ ծուլության ԱՈւՌ–Երևան և ՆԿՍՈւ–4 գոմ– թյունը։ Գ–ից ոչ հեռու գտնվում է ապակու

ԳՈՄԱՁՈՐԻ ԳՅՈՒՂԱԿԱՆ ՍՈՎԵՏ, առա– աղբահան սարքերը։ խոշոր գործարան։ Կան տրիկոտաժի, ջին գյուղական սովետը Տայաստանում։ ԳՈՄԱՂԲԱՀՈՐ, գոմաղբը կուտակելու և կարի, կոշիկի ձեռնարկություններ։ Զար– Կազմակերպվել է 1918-ի հունվարին, պահելու հատուկ կառույց։ Լինում է բաց գացած է սննդի արդյունաբերությունը։ Գոմաձոր գյուղի (այժմ՝ Սևան քաղաքի և փակ (վերգետնյա, երեսպատված հա– Ունի համալսարան, երկաթուղային շրջագծի մեջ) գյուղացիների ժողովում, տակով ու պատերով խորը հորեր, փո– տրանսպորտի ինստ․ և տեխնիկում, պո– տեղի բոլշևիկների (Մ․ Սարգսյան և ու– սորակներ, գոմաղբափոսեր)։ Կառուցվում լիտեխնիկական տեխնիկում, երաժշտա– րիշներ) նախաձեռնությամբ։ ճանաչել է է բնակավայրերից հեռու, ֆերմաների կան, բժշկ․ ուսումնարաններ, դրամատի– Ռուսաստանի Սովետական Տանրապետա– մեծությանը, գրունտի հատկանիշներին կական և տիկնիկային թատրոններ, ֆիլ– թյան ժողկոմսովետի իշխանությունը և, ու կլիմայական պայմաններին համա– հարմոնիա, աստղադիտարան, հեռուս– հենվելով գյուղացիների վրա, բռնագրա– պատասխան։ Տվ․ և հվ–արլ․ շրջաևներում աացուցային կենտրոն։ Գ․ պարգևատըր– վել Սևանի վանքի ջրաղացն ու Գոմաձորի նպատակահարմար է կառուցել փոսորակ– վել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքա– վանքապատկան հողերը։ Իրականացրել է ներ, իսկ ցուրտ կլիմա ու երկարատև նշանով (1970)։ Գ․ հիմնադրվել է 1142-ին։ գյուղացիների վիճակը բարելավող միջո– ձմեռ ունեցող շրջաններում՝ փակ Գ–եր և ԳՈՄԵԼԻ ՄԱՐԶ, Բելոռուսական ՍՍՏ կազ– ցառումներ․ կազմակերպել է սպառողական գոմաղբափոսեր։ Գ–ում գոմաղբը պահվում մում, հանրապետության ևարավ–արնել– կոոպերատիվ՝ Արամ Մկրտչյանի, ձկնոր– է 2–4 ամիս։ Տայաստանում կառուցվում քում։ Կազմվել է 1938-ի հունվ․ 15-ին։ Տա–սական արտել՝ Բաբախան Ղուկասյանի ևն բաց Գ–եր և գոմաղբափոսեր։ րածությունը 40,4 հզ․ կմ2 է․ բն․ 1562 հզ․ գլխավորությամբ։ Իր ամենօրյա գործու– ԳՈՄԱՆ5, գյուղ Արևմտյան Տայաստանում, (1975)։ Բաժանվում է 21 շրջանի, ունի նեության ընթացքում հենվել է զինված վանի վիլայեթի Մոկս գավառում, Տինիս 11 քաղաք, 23 քաղաքատիպ ավան։ Կենտ– դրուժինայի վրա։ Պաշտպանել է գյուղա– ձորահովտում։ XIX դ․ վերջին ուներ 40 րոնը՝ Գոմել։ Գ․ մ․ պարգևատրված է ցիների կեևսական շահերը, իսկ հետագա– տուն հայ բն․։ Բնակչության հիմնական Լենինի շքանշանով (1967)։ յում՝ ղեկավարել նրանց պայքարը դաշ– զբաղմունքն էր խաշնարածությունը, մա– Բնությունը։ Գտնվում է Արնելա– նակցական իշխանությունների դեմ։ սամբ գզրարությունը։ Տայերը, տեղացի Եվրոպական հարթավայրի հվ–արմ․ մա– 1918-ի ամռանը, դաշնակցականների հե– քրդևրի օգնությամբ, 1915-ին փրկվել են սում։ Մարզի արմ․ մասը գրավում է խիստ տապնդումների հետևանքով, Գ․ գ․ ս․ կոտորածից։ Նրանց հաջողվել է միանալ ճահճակալած և անտառապատ 120– դադարեց գոյություն ունենալուց։ Սովետը դեպի Արևելյան Տայաստան անցնող գաղ– 140 մ բարձրությամբ Պրիպյատի Պոլե– մեծ հեղինակություն է վայելել գյուղի թականների կարավանին։ սիեի դաշտավայրը։ Կլիման չափավոր աշխատավորների շրջանում և ունեցել է ԳՈՍ ԱՐԱՆ, գյուղ Տայկական ՍՍՏ Ղա– ցամաքային Է։ Տունվարի միջին ջերմաս– իր կնիքը՝ «Գոմաձորի գյուղական սո– փանի շրջանում, Ողջի գետի աջ ափին, տիճանը 6,5°C է, հուլիսինը՝ 18,5°C, տա– վետ․․․ 1918» մակագրությամբ։ շրջկենտրոնից 4 կմ հարավ–արևելք։ Միա– րեկան տեղումները՝ 550– 650 մմ։ Գլխա– Գրկ․ Նիկողոսյան Մ․, Սովետները վորված է Գեղանուշի կոլտնտեսության վոր գետը՝ Դնեպրը, անցնում է մարզի տե– ^այաստանում, Ե․, 1968։ հետ։ Ունի տարրական դպրոց, ակումբ։ րիտորիայով հս–ից հվ․ 420 կմ։ Նրա վտակ– Մ․ Նիկողոպան գոՄԵԼ, քաղաք Բելոռուսական ՍՍՏ–ում, ներից Բերեզինան, Պրիպյատը, Սոժը նա–

ԳՈՄԱՂԲ, օրգանական պարարտանյութ՝ Սոժ գետի ափին, Գոմելի մարզի կենտ– վարկելի են և լաստարկելի։ Տարուստ է կազմված կենդանիների արտաթորու– րոնը։ 337 հզ․ բն․ (1975)։ Երկաթուղային լճերով, ամենախոշորը Չևրվոնոյե լիճն թյուններից և ցամքարից։ Որպես պարար– vsYxi^n*vva է Mixvlq*․ ՝ՀայասաաՆում Գ․ օգտագործվել է նաև որպես ւ|առելա– նյութ։ Չնայած հանքային պարարտանյու–թերի արտադրության ավելացմանը, այ–նուամենայնիվ Գ․ ներկայումս էլ լայնորեն կիրառվում է դաշտավարությունում, զգա–լի չափով օգտագործվում է ջերմոցային տնտեսությունում։ Պարունակում է ազոտ, բույսերի համար անհրաժեշտ հանքային նյութեր։ Չոր նյութերի հիմնական մասը բարելավում է հողի ստրուկտուրան, ջրա–յին և օդային ռեժիմը, ֆիզիկա–քիմ․ կազ–մը։ Կալցիումը և մագնեզիումը նվազեց–նում են հողի թթվայնությունը, իսկ մանրէ–ները մեծացնում են կենսաբանական ակ–տիվությունը։ Գ․ ՇՕշ–ի աղբյուր է> որը ուժեղացնում է օրգանական նյութերի սին–թեզը բույսերում։ Գ–ի ազդեցությունը հողի վրա շարունակվում է մի քանի տա–րի։ Լինում են ցամքարով և առանց ցամ–քարի։ Ցամքարային Գ–ի արդյունավետու–թյունը կախված է հասունացման աստի–ճանից, պաևպանումից, պատրաստման ձևերից։ Առանց ցամքարի Գ․ ստանում են խոշոր անասնապահական տնտեսություն–ներում։ Այդպիսի Գ․ օգտագործում են գլխավորապես դեկորատիվ այգեգործու–թյան մեջ։