Ժողովածուներում։ Պարբերաբար հրա–տարակում է «Գեոմեխանիկայի պրոբլեմ–ներ» աշխատությունները (1967-ից, հայ․, ռուս․, անգլ․)։ Ինստ–ի կոլեկտիվը կազ–մել և հրատարակել է «Տայկական ՍՍՏ ատլաս»-ը (1961, հայ․, ռուս․), «Տայկա–կան ՍՍՏ ևրկրաբանության» 1–9 հա–տորները (1962–69, ռուս․), «Տայկական ՍՍՏ ֆիզիկական աշխարհագրություն» (1971), «Տայկական ՍՍՏ բրածո ֆաու–նայի ատլաս» (1974, ռուս․)։ Լույս են տեսել ինստ–ի գիտական աշխատակիցնե–րի բազմաթիվ մենագրություններ՝ նվիր–ված ՏՍՍՏ երկրաբանության տարբևր հարցերին։ Ա․ Քոչար յան
ԵՐԿՐԱԲԱՆԱԿԱՆ ԹԱՆԳԱՐԱՆ Տ․ Տ․ Կարապետյանի անվան, ՏՍՍՏ ԳԱ երկրաբանական գիտու–թյունների ինստիտուտի թանգարանը Երե–կանում։ Տիմնադրվել է 1937-ին, 1943-ից կոչվում է Տ․ Տ․ Կարապետյանի անունով։ Երկրաբանական թանգարանի ցուցասրահը Տիմնական խնդիրը ՏՍՍՏ երկրաբա– մասի խորքային կառուցվածքը։ Երկրա– նական կառուցվածքի և ընդերքի հարստու– բանական քարտեզի ու դրան կից Ե․ կ–ի թյունների ցուցադրումն է․ երկրաբանա– հորիզոնական ն ուղղաձիգ մասշտաբները կան նվաճումների պրոպագանդումը։ Օգ– հիմնականում համընկնում են։ Շերտերի տակար հանածոների, քարագրության, մեղմ թեքության և փոքր հզորության դեպ– հնէաբանության ն հրաբխականության քում Ե․ կ–ի ուղղաձիգ մասշտաբը, հորի– բաժիններում ցուցադրվում են ՏՍՍՏ, զոնականի համեմատ, հաճախ մեծացվում ՍՍՏՄ տարբեր շրջանների ու արտա–սահմանյան երկրների օգտակար հանա–ծոների, ապարնևրի, բրածո ֆաունայի ու ֆլորայի նմուշներ, երկրաբանական քարտևզներ։ Թանգարանի ֆոնդում կա մոտ 900 հավաքածու՝ շուրջ 10000 նմուշով։ Ւփստ հետաքրքրական է Լենինականի ավազահանքերում հայտնաբերված նա– 2HZII д1* v vl խապատմական փղի հավաքովի կմախքը։ ^,
ԵՐԿՐԱԲԱՆԱԿԱՆ ԺԱՍԱՆԱԿԱԳՐՈՒ– 5|$&1 l
ԹՅՈՒՆ, գեոխրոնոլռգիա, երկ– րակեղնը կազմող ապարների հասակի և Ալավերդու պղնձի հանքավայրի երկրաբա– առաջացման հաջորդականության տարե– նական կարվածքը թվությունը։ Տնարավորություն է տալիս համադրելու աշխարհի տարբեր մասերում է 2» 5» Ю ևն անգամ։ Ե․ կ–ի ճշգրտությունը տեղի ունևցած երկրաբանական երևույթնե– և ըևդգրկմաև խորություևը կախված է րի ժամաևակն ու հաջորդականությունը։ կտրվածքի գծով դիտվող ապարների ար– Ելնելով ապարների հասակի որոշման մատական մերկացումների և հանքափոր– եղանակներից՝ տարբերում ևն հարաբե– վածքների քանակից, երկրաֆիզիկական րական և բացարձակ Ե․ ժ,։ չւաիումների որակից, տվյալ շրջանի երկ–
ԵՐԿՐԱԲԱՆԱԿԱՆ ԿՏՐՎԱԾՔ, և ր կ ր ա– րաբանական կառուցվածքի բարդության բանական պրոֆիլ, երկրա– և ուսումնասիրվածության աստիճանից։ կեղնի որնէ տեղամասի մակերնույթից ԵՐԿՐԱԲԱՆԱԿԱՆ ՀԱՆՈՒՅԹ, դաշտա– խորք գնացող ուղղաձիգ հատվածք։ Մո– յին երկրաբանական հետազոտություն– վորաբար կազմվում է երկրաբանական ների համալիր՝ երկրաբանական յշարաեզ– կառուցվածքային տարրերի տարածում– ներ կազմելու և տարածքներում օգտակար ներին ուղղաևայաց։ Տնարավորություն հանածոների առկայությունն ու դրանց է ընձեռում բացահայտելու տվյալ տեղա– հեռանկարները բացաևայտելու համար։ Երկրաբանական ժամանակագրության աղյուսակ ՞Հարաբերական ժամանակագրություն я Р Բացարձակ ժամանակագրություն դարաշրջան ժամանակա– շրջան а ja ռ уР а սկիզբը (մլն տարի առաջ) վերջը (մլն տարի առաջ) տևողությունը (մլն տարի) Օրգանական աշխարհի զարգացման հիմնական փուլերը (Նոր կյանք) IXXijfrpnujnqbti Q 1,5 ±0,5 0 1,5 ±5 Օրգանական աշխարհը նման է այժմյանին։ Նեոգեն N 2․5 ±2 1,5 ±0,5 23,5 Ծածկասերմ բույսերի և կաթնասունների լայն տարածում։ Մարդու երևան գալը։ Պալեոգեն Р 67 ±3 25 ±2 42 ±1 Կաթնասունների, ծածկասերմ բույսերի, թերթախռիկավորների և փորոտանիների զարգացում։ Մեզոզոյան (միջին կյանք) Կավիճ К 137 ±5 67 ±3 70 ±2 Ծածկասերմ բույսերի երևան գալը։ Ամո– նիտների, բելեմնիտների և խոշոր սողուն–ների մահացում։ Օուրա J 195 ±5 137 ±5 58 Ամոնիտների, բելեմնիտների և խոշոր սո–ղունների զարգացում։ Թռչունների երևան գալը։ Տրիաս т 230±10 195 ±5 35 ±5 Ցամաքային սողունների զարգացում։ Պալեոզոյան (հին Պերմ р 285+10 230±10 55 Ցամաքային սողունների երևան գալը։ կյանք) Քարածխային (կարբոն) с 350 ±10 285 ±10 65 Ծառաբույսերի, ձարխոտերի լայն տարա–ծում։- Երկկենցաղների զարգացում։ Գնոն D 405 ±10 350±10 55 Ցամաքային բույսերի, երկկենցաղների ն միջատների երևան գալը։ Սիլուր S 440 ±10 405 ±10 35 Տատվածոտանիների, կորալների և ձկների զարգացում։ Օրդովիկ о 500 + 15 440 ±10 60 +5 Անփականավոր ուսոտանիների և արխեո– Քեմբր Е 570 ±15 500±15 70 ցիատների զարգացում։ Պրոտերոզոյան (վաղ) Արխեյան (հնագույն) PR AR 1600–1900 >3500 570±15 1600-1900 մոտ 1000 >1500 Ջրիմուռների զարգացում։ Սպունգների ն հաավածոտանիների երևան գալը։ Տայտնաբերվել են օրգանական մնացորդնե–րի վատ պահպանված հազվադեպ հետքեր։
