էորէերը հետ քաշվեն, ու վերականգնվի ստատուս քվոն՝ մինչև նրանց Ղարաբաղ և Իջևան մտնելը, հայկական զաքերն իրենց հերթին չեն մտնի Ղարաբաղ, Հայկական կառավարությունը թույլ կտա Նախիջևան մտած խորհրդային զուքերին ազատորեն անցնել Ադրբեջան։ Հայկական զուքելը Նախիջևանի հատվածում պետք է զբաղեցնեն Շահթախթի-Խոկ-ԱզնաբերդՍուլթանբեկ և այնուհետև հյուսիսային ու Բազարչայից արևմուտք, իսկ Ղազախի գավառում՝ մինչև հուլիսի 30-ը զբաղեցրած գծերը։ ՌԽՖՍՀ զուքելը զբաղեցնում էին վիճելի տարածք համարվող Ղարաբաղը, Զանգեզուրը և Նախիջևանը, բացի հայկական զուքերի կողմից զբաղեցվող վերը նշված շերտի։ Խորհրդային զուքերի կողմից վիճելի տարածքների գրավումը չոլետք է կանխորոշեր դրանց նկատմամբ Հայաստանի կամ Ադրբեջանի իրավունքի հարցը։ Այդ տարածքների ժամանակավոր գոսվումով ՌԽՖԱՀ նպատակ ուներ նպաստավոր պայմաններ ստեղծել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև տարածքային վեճերի խաղաղ լուծման համար այն հիմունքներով, որոնք կհաստատվեին ՌԽՖԱՀ-ի և ՀՀ-ի միջև կնքվելիք հաշտության պայմանագրում։ Համաձայնագրից դժգոհ մնացին ինչպես Հայաստանի, այնպես Էլ ՌԽՖԱՀ-ի դաշնակիցները։ Քեմալական Թուրքիան և Ադրբեջանը, դժգոհելով, առավել ուժեղացրին հակահայկական իրենց գործունեությունը։ Թարքիան կարմիր բանակի հետ անմիջական կապ ստեղծելու պատրվակով համաձայնություն ստացավ խորհրդային կառավարությունից Շահթախթին ու Արաիղամիշը գարվելա համար։ 1920-ի սեպտեմբերին թուրքական զուքելը ներխուժեցին Հայաստան։ Միաժամանակ 1921-ին բոլշևիկյան Ռուսաստանը կանգնեց Թուրքիայի կողմը՝ իբւ «Արևելքում սոցիալիստական հեղափոխության իրագործման համար» և նրա միջամտությամբ խորհրդային Ադրբեջանին անցան Լեռնային Ղարաբաղը և Նախիջևանը։ Տես նաև Լեռնային Ղաատաղի Համապետություն:
հյՐԱՄՈՐԹ. գյուղ ԼՂՀ Ասկերանի շրջանում՝ շրջկենտրոնից 8 կմ հյուսիս-արևելք 650-700 մ բարձրության վրա։ Տարածքը՝ 920 հա։ Բնակչությունը՝ 702 (1989)։ Զբաղվել են բուսաբուծությամբ, պտղաբուծությամբ և անասնապահությամբ։ Ուներ միջնակարգ ղպրոց, մշակույթի տուն, բուժկետ։ Գյուղի նախկին բնակատեղում կանգուն է Վերինշեն եկեղեցին (XIX դ.ւ. ււ4։ Խ-ի հյուսիս-արեմուտքում՝ Շիկաքարի վանկդ 1989-90-ին Խ-ում կազմավորվել է ընւվ1 տակյա կամավորական ջոկատ (հրամանատաա Գ. Ավանեսյան)։ 1992-ի հունվարին հակառա կորդը գրավել և հրկիզել է Խ., բնակիչների մասը բռնագադթել և բնակություն է հաստրապր վ ԼՂՀ սահմաններից դուրս՝ տարբեր երկրնեացՏշ 5 1992-ին ջոկատի հիմքի վրա ստեղծվել է վստտ. որը 1,5 տարի պաշտպանել է ՎերինշենՔա-> գլուխ սահմանագծի դիրքերը։ 1993-ի հունի ա» I Ասկհրանի պաշտպանական շրջանի ստորաբ1 ժանումները և Խ-ի վաշտն ազատագրել են Խա 1 Խ-ի ջոկատը և վաշտը Ասկերանի ՊՇ-ի ստոոտ բաժանումների կազմում մասնակցել են Փ-ւI ոուխ-Ջիննի-Եդիխրման-Աղդամ ռազմակաՏ հենակետերի ճնշմանը, Օմարի լեռնանցքի. Ֆրի զուլիի. Հորադիգի և այլ շրջանների ագատտտI գրական մարտերին։ Ռազմական տարբեր գուէտI ղությունների ժամանակ հրամանատարներ ն1 եղել Գ. Ավանեսյանը (հետմահու պարգհատոՏա է ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճաճ շքանշանով), Վ. Մկրտչյանը (նաև՝ ԼՂՀ «ՄաշI տական խաչ» 2-րդ աստիճանով), Ա. Մկրտչյանքն, Զ. Աբրահամյանը և Ա. Խաչատրյանը։ Զոհվն 11 34 ազատամարտիկ։
