|
Ո՛Չ ԽՆԴԻՐ, Ո՛Չ ՀՐԱՄԱՆ
(էջ 135)
Պահպանվել է երկու ինքնագիր՝ ՌՊֆ, № № 22, թ. 13ա—բ («Հորդոր» վերնագրով), № 136, թ. 2ա — բ։ (Սկզբում ունեցել է «Թշնամիին բարի խորհուրդ» վերնագիրր, որ ապա ջնջված, գրված է «Հորդոր»)։
Բանաստեղծության մասին հիշատակություն կա Ռ. Պատկանյանին գրած Փ. Վարդանյանի 1876 թվականի հունիսի 18-ի նամակում (ՌՊֆ ՀՀ 1116), որից պետք է եզրակացնել, որ այն գրված է 1876 թվականի հունիսից ոչ ուշ։
Առաջին անգամ տպագրվել է՝ ԳՔԲ II, Էջ 158—159, ապա նաև՝ ՌՊԵ I, էջ 487—188։
№ № 22, 136 10 Իգնաթև կարգըդ տակնուվրա արավ.
№ 136 15 Արցախեն կուլա [հայ] քաջ այրուձին՝
№ 136 16 Հիշեցնել օրերն [մեր Քաջ] Վարդանին...
№ 136 17 [Մենք] դանդաղ ենք, բայց դեռ մեռած չենք,
№ 136 18 [Ներողամիտ] ենք, և ոչ թե հիմար.
№ 22 19 Չորս դար անձանձիր քեզ ծառայել ենք.
№ 22 20 Այժմ մենք կուզենք մեր վարձն արդար։
№ 22 21 Սերբերը կես են, իսկ մենք հինգ միլիոն,
№ 136 21 Սերբերը կես են, մենք [երեք] միլիոն,
№ 22 22 Բուլղարր գեղջուկի հայիս բարեկիրթ,
№ 22 23 Բոսնացին ծոցը չունի կես բնիոն,
№ 136 23 [Բոսնացին նեպը] չունի կես բնիոն,
№ 22 25 Կարծենք՝ ողջը մեկ է քեզի համար,
№ 22 25 Կարծեմ ողջը մեկ է քեզ համար,
№ 22 30 Բարեկիրթ ազգաց շարքը կայնելու
№ 22 33 Թո՛ւրք՝ գընահատե՛ դու Հայոց ազգին,
№ № 22 136 36 Վաղ կամ ուշ հայքր ոտքի պիտ կայնին.
ԵՐԳ
Նվեր Փիլիպպոս Վարդանյանին
(էջ 137)
Պահպանվել է չորս ինքնագիր՝ ՌՊֆ № 1ա, թ. 9ա—բ, ՀՀ 23ա (էնվեր բարեկամական Փիլ. Վարդանյանին» ընծայականով, № 74, թ. 11բ — 11ա, № 72, թ. 3ա—բ: Վերջինս գտնում է մի ինքնագիր տետրում, որի անվանաթերթն է՝ «Գամառ-Քաթիպա, լույս չտեսած ոտանավորները։ նոր-Նախիջևան, 18879։ Տետրը նվիրված է Վարվառե Քանանյանին, հետևյալ ընծայականով.
«Վաղուց դիտավորություն ունեի Զեզ մի այնպիսի ընծա տալու, որ ո՛չ հնանար, ո՛չ մաշվեր և ո՛չ մոռացման արվեր, այլ միշտ հակամայս Ձեզ հիշեցներ եթե