կոպը և լորձաթաղանթին կաթեցնել 1-2 կաթիլ)։ Աչքի քսուքը ապակե մաքուր ձողիկով կոպի ծալքին քսելուց առաջ կոպը պետք է ներքև ձգել (հիվանդը պետք է ներքև նայի)։
Ականջի կաթիլներն օգտագործելուց առաջ անհրաժեշտ է այն տաքացնել մինչև մարմնի ջերմաստիճանը։ Հիվանդին պետք է պառկեցնել կողքի, ականջախեցին հետ տանել, կաթեցնելուց հետո ականջին բամբակ դնել, 20-25 րոպեից գլուխը շրջել, որ դեղի մնացորդը ծծվի բամբակի մեջ, ապա ականջի մեջ մի քիչ չոր բամբակ դնել։
Քթի մեջ դեղ կաթեցնելիս պետք է օգտվել կաթոցիչից։ Էմուլսիան ավելի լավ է քթի մեջ լցնել թեյի գդալով նախապես գոլացնելուց հետո։
Կոկորդի և բերանի խոռոչը պետք է ողողել գոլ լուծույթով։
Վարակիչ հիվանդին խնամելիս պետք է զգուշանալ վարակի տարածումից (տես Վարակազերծում, Մանկական վարակիչ հիվանդություններ, Աղիքային վարակիչ հիվանդություններ, Հակահամաճարակային միջոցառումներ):
Հիվանդ երեխայի խնամքը։ Մայրը պետք է գիտենա ինչպես խնամել հիվանդ երեխային։ Հիվանդությունն անմիջապես ազդում է երեխայի վարքագծի և տրամադրության վրա։ Նա դառնում է կամակոր, թմրած, ուզում է, որ իրեն գրկեն, հրաժարվում է ուտելուց։ Նման դեպքում պետք է չափել երեխայի մարմնի ջերմաստիճանը, անկողնում պառկեցնել և բժիշկ կանչել։ Խորհուրդ չի տրվում հիվանդ երեխային պոլիկլինիկա տանել կամ մինչև բժշկի այցը որևէ դեղ տալ։ Պետք է առավել ուշադիր լինել որովայնի շրջանում ցավերից գանգատվելու դեպքում։ Վտանգավոր է առանց բժշկի նշանակման որովայնին ջեռակ դնել կամ լուծողական տալ։ Լուծի կամ փսխման դեպքում երեխային պետք չէ կերակրել մինչև բժշկի գալը։ Պետք է խմեցնել միայն եռացրած ջուր կամ թեյ։ Կեղտոտ տակաշորը, կղանքով կամ փսխազանգվածով պետքամանը հարկավոր է պահել մինչև բժշկի գալը։ Հիվանդ (հատկապես, մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացման ժամանակ ունեցող) երեխայի համար անհրաժեշտ է ստեղծել հանգիստ պայմաններ։ Մահճակալը պետք է դնել լուսավոր տեղում, սակայն այնպես, որ լույսն աչքերին չընկնի։ Սենյակն անհրաժեշտ է օդափոխել օրը մի քանի անգամ։ Ձմռանը երեխայի տաք հագուստը պետք է փոխել, երբ սենյակը բավականաչափ տաք է։
Հիվանդ երեխային կերակրելիս պետք է հետևել բժշկի խորհուրդներին։ Վատ ախորժակ ունեցող երեխային պետք է կերակրել փոքր բաժիններով, առանց ստիպելու։ Փսխումներով ուղեկցվող հիվանդությունների ժամանակ կրծքի երեխային պետք է տալ մայրական կթած կաթ և սենյակի ջերմաստիճանի եռացրած ջուր։ Հիվանդ երեխային (հատկապես ջերմության դեպքում) հարկավոր է քիչ-քիչ, բայց հաճախակի ջուր խմեցնել։ Լուծով ուղեկցվող հիվանդությունների ժամանակ երեխան շատ հեղուկ է կորցնում, ուստի նրան պետք է 15-20 րոպեն մեկ ջուր տալ։
Անհրաժեշտ է հետևել երեխայի մարմնի մաքրությանը: Եռացրած ջրով թրջած բամբակով մաքրել դեմքը, պարանոցը, ականջների հետևը, մաշկածալքերը, իսկ ձեռքերը լվանալ օրը մի քանի անգամ։ Ամեն անգամ կղելուց հետո պետք է երեխայի հետույքը լվանալ, ապա վազելին քսել։ Բժշկի թույլտվությամբ կարելի է հիգիենային լոգանք կատարել։ Քրտնախաշից խուսափելու համար պառկած երեխայի դիրքը պետք է հաճախ փոխել։ Ամեն առավոտ աչքերը պետք է մաքրել բորաթթվի 1-2 %-անոց լուծույթով (քունքից դեպի քիթը)։ Աչքի լորձաթաղանթի բորբոքման և արտադրության դեպքում պետք է երեխային պառկեցնել կողքի (հիվանդ աչքի կողմը) և բարձին մի քանի տակ ծալած շոր փռել։
Քթի արտադրությունը պետք է մաքրել փափուկ շորով։ Քթի մեջ վազելինը կամ ձեթը պետք է քսել ոլորած բամբակով։ Կաթիլներն օգտագործելուց առաջ քիթը պետք է լավ մաքրել։ Վերին շնչուղիների հիվանդության դեպքում երեխային պետք է հաճախակի շուռ տալ մի կողքից մյուսը, գրկել առանց ամուր սեղմելու (շնչառությունը չդժվարացնելու համար)։
Մաշկային հիվանդությունների դեպքում սպիտակեղենը անպայման պետք է եռացնել և արդուկել։ Թրջոցների համար պետք է չորս տակ ծալած թանզիֆը կամ մաքուր քաթանը թրջել դեղանյութի լուծույթով և դնել մարմնի հիվանդ հատվածին, և յուրաքանչյուր 20 րոպեն մեկ կտորը խոնավացնել առանց հանելու։ Խորհուրդ է տրվում քսուքով վիրակապը դեմքին դնել դիմակի տեսքով. թանզիֆը պատել քսուքով, քթի, աչքերի և բերանի համար բացվածք անել, դնել դեմքին և վիրակապի ծայրերն ամրացնել ծոծրակին։
Հեղուկ դեղերը պետք է տալ գդալով։ Հաբերը ցանկալի է մանրացնել և լուծել ջրում։ Դառը դեղը կարելի է քաղցրացնել կամ խմեցնելուց հետո երեխային քաղցր թեյ տալ։
Շատ հիվանդություններ ուղեկցվում են փորի փքվածությամբ, ծակող ցավերով, անհանգստությամբ։ Նման դեպքերում պորտի շուրջը պետք է 2-3 րոպե թեթևակի մերսել ժամացույցի սլաքի ուղղությամբ՝ ձեռքերին բարակ շերտով վազելին կամ կարագ քսելուց հետո։
Անհրաժեշտության դեպքում կարելի է օգտագործել ռետինե ջեռակ, որում ջրի ջերմաստիճանը չպետք է գերազանցի 50-60 °C։ Տաքացնող կոմպրեսը պետք է դնել մի քանի տակ և գոլ (40-45 °C) ջրով թրջած թանզիֆով կամ մաքուր գործվածքով (տես Կոմպրես):
Մանանեխի ծեփոնները երեխայի մաշկին պետք է դնել մի շերտ թղթի (տես Մանանեխի ծեփոն) կամ ձեթով թրջած կտորի վրայից։ Ոտքերի համար մանանեխի լուծույթը կարելի է պատրաստել դույլի կամ մեծ ամանի մեջ (մեկ դույլ ջրին՝ 1 ճաշի գդալ մանանեխ, ջրի ջերմաստիճանը՝ 37-38 °C)։ Երեխային պետք է գրկել, ոտքերն իջեցնել դույլի մեջ ու դույլը փաթաթել շորով։ Ոտքերի լոգանքի տևողությունը 10-15 րոպե է։
Որպեսզի ջուրը չսառչի, պարբերաբար պետք է տաք ջուր ավելացնել։ Վերջում ոտքերը պետք է պարզաջրել, չորացնել, գուլպա հագցնել և անկողնու մեջ ոտքերի տակ տաք ջեռակ դնել։ Բուժական լոգանքի ժամանակ խորհուրդ է տրվում երեխային մինչև ուսերն ընկղմել ջրի մեջ (ջերմաստիճանը 36 °C), այնուհետև զգուշորեն բարակ շիթով ավելացնել տաք ջուր՝ ջերմաստիճանը հասցնելով մինչև 39-40 °C։ Գլուխը կարիք չկա լվանալ։ Լոգանքից հետո երեխային պետք է փաթաթել տաքացրած շորով և ծածկոցով, ոտքերի տակ տաք ջեռակ դնել։
Որոշ դեպքերում հիվանդ երեխային նշանակում են սառնաբուժում։ Սառցապարկը փաթաթում են անձեռոցիկով կամ շորով, կախում գլխավերևում կամ փորի վրա այնպես, որ պարկը միայն թեթևակի հպվի մաշկին և չճնշի իր քաշով։ Մրսելուց խուսափելու համար սառույցը պետք է պահել ընդմիջումներով (առնվազն 30 րոպեն մեկ)։
