Էջ:Տնային տնտեսության հանրագիտարան (Household encyclopedia in Armenian).djvu/437

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

9-րդ շարքից կրկնվում է 1-ին շարքից սկսած նախշը։

Ձգած հատերով բանվածք (նկ. 27)։ Հատերի թիվը պետք է բաժանվի 10-ի, գումարած 1 (համաչափության համար), գումարած 2 եզրահատ։

1-ին շարք. *1 հատ շիտակ, 1 հավելահատ. 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 5 հատ շիտակ, 2 հատ միասին շիտակ (աջից ձախ), 1 հավելահատ*, 1 հատ շիտակ։

2-րդ և բոլոր զույգ շարքերը հյուսում են ըստ նախշի։ 2 միասին հյուսած հատերը վերցնում են առանց հյուսելու (թելը առջևից)։

3-րդ շարք. *2 հատ շիտակ, 1 հավելահատ, 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 3 հատ շիտակ, 2 հատ միասին շիտակ (աջից ձախ), 1 հավելահատ, 1 հատ շիտակ*, 1 հատ շիտակ։

5-րդ շարք. *3 հատ շիտակ, 1 հավելահւստ, 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 1 հատ շիտակ, 2 հատ միասին շիտակ (աջից ձախ), 1 հավելահատ, 2 հատ շիտակ*, 1 հատ շիտակ։

7-րդ շարք, ձախ կողմի 3 անցքի միջով 3 երկար հատ են դուրս քաշում (ներքևից վերև), անցկացնում են ձախ շյուղին և առաջին հատի հետ հյուսում շիտակ, *9 հատ շիտակ, 6 անցքի (վերևի աջ կողմի անցքից, մինչև վերևի ձախ կողմի անցքը) միջով 6 երկար հատ դուրս են քաշում, անցկացնում են ձախ շյուղին և հաջորդ հատի հետ հյուսում շիտակ*, 9 հատ շիտակ, աջ կողմի 3 անցքի միջով դուրս են քաշում 3 երկար հատ, անցկացնում ձախ շյուղին և հաջորդ հատի հետ հյուսում շիտակ։

9-րդ շարք. 3 հատ շիտակ, *2 հատ միասին շիտակ (աջից ձախ), 1 հավելահատ, 1 հատ շիտակ, 1 հավելահատ, 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 5 հատ շիտակ*, 2 շիտակ միասին (աջից ձախ), 1 հավելահատ, 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 3 հատ շիտակ։

11-րդ շարք. 2 հատ շիտակ, *2 հատ միասին շիտակ (աջից ձախ), 1 հավելահատ, 3 հատ շիտակ, 1 հավելահատ, 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 3 հատ շիտակ*, 1 հավելահատ, 2 հատ միասին շիտակ (աջից ձախ), 1 հավելահատ, 3 հատ շիտակ, 1 հավելահատ, 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 2 հատ շիտակ։

13-րդ շարք. 1 հատ շիտակ, *2 հատ միասին շիտակ (աջից ձախ), 1 հավելահատ, 5 հատ շիտակ, 1 հավելահատ, 2 հատ միասին շիտակ (ձախից աջ), 1 հատ շիտակ*։

15-րդ շարք. *5 հատ շիտակ, 6 անցքերի (աջ կողմի վերևի անցքից մինչև ձախ կողմի վերևի անցքը) միջով դուրս են քաշում 6 երկար հատ, անցկացնում ձախ շյուղին և հաջորդ հատի հետ հյուսում շիտակ, 4 հատ շիտակ*, 1 հատ շիտակ։

17-րդ շարքից կրկնվում է 1-ին շարքից սկսված նախշը։

Հյուսակ շորտիքի ֆոնի վրա (նկ. 28)։ Հատերի թիվը պետք է բաժանվի 12-ի, գումարած 2 (համաչափության համար), գումարած 2 եզրահատ։

1-ին, 3-րդ, 5-րդ, 11-րդ, 13-րդ, 15-րդ, 17-րդ և 19-րդ շարքեր. բոլոր հատերը շիտակ:

2-րդ, 4-րդ, 6-րդ, 8-րդ, 22-րդ, 24-րդ շարքեր. 2 հատ շիտակ, *2 հատ շիտակ, 6 հատ թարս, 4 հատ շիտակ*:

7-րդ շարք. *4 հատ շիտակ, 2 հատ անցկացնում են լրացուցիչ շյուղին և թողնում գործվածքի առջևից. 4 հատ շիտակ. լրացուցիչ շյուղից 2 հատ շիտակ, 2 հատ շիտակ*, 2 հատ շիտակ:

9-րդ շարք. *2 հատ շիտակ, 2 հատ անցկացնում են լրացուցիչ շյուղին և թողնում գործվածքի հետևից, 4 հատ շիտակ, լրացուցիչ շյուղի 2 հատը հյուսում են շիտակ, 2 հատ անցկացնում են լրացուցիչ շյուղին և թողնում գործվածքի առջևից, 2 հատ շիտակ, լրացուցիչ շյուղի 2 հատը շիտակ*, 2 հատ շիտակ։

10-րդ, 12-րդ, 14-րդ, 16-րդ, 18-րդ և 20-րդ շարքերը. 2 հատ շիտակ, *2 հատ թարս, 4 հատ շիտակ, 4 հատ թարս, 2 հատ շիտակ*։

21-րդ շարք. *2 հատ շիտակ, 4 հատ անցկացնում են լրացուցիչ շյուղին և թողնում գործվածքի առջևից, 2 հատ շիտակ, լրացուցիչ շյուղից 4 հատ շիտակ, 2 հատ անցկացնում են լրացուցիչ շյուղին և թողնում գործվածքի հետևից, 2 հատ շիտակ, լրացուցիչ շյուղի 2 հատը շիտակ*, 2 հատ շիտակ։

23-րդ շարք. *4 հատ շիտակ, 4 հատ անցկացնում են լրացուցիչ շյուղին և թողնում գործվածքի առջևից, 2 հատ շիտակ, լրացուցիչ շյուղի, հատը շիտակ, 2 հատ շիտակ*, 2 հատ շիտակ։

25-րդ շարքից կրկնվում է 1-ին շարքից սկսված նախշը։

Գործվածքների հյուսում:

Մինչև աշխատանքն սկսելն անհրաժեշտ է վերցնել չափսերը և պատրաստել ձևվածքը։

Հատերի հաշվարկը։ Հաշվում են հատերի թիվը ըստ լայնության և շարքերի թիվը ըստ բարձրության։ Նախատեսված նախշով, թելով և շյուղերով հյուսում են 30 հատից և 30 շարքից բաղկացած նմուշ։ Հյուսած նմուշն արդուկում են խոնավ շորով (արդուկը թեթևակի հպելով խոնավ շորին), թողնում չորանա, ապա սանտիմետրով չափում լայնությունը և բարձրությունը, որից հետո հաշվում են 1 սմ-ում պարունակվող հատերի և շարքերի թիվը։ Եթե նմուշի լայնությունը 10 սմ է, իսկ բարձրությունը՝ 8 սմ, ապա 1 սմ-ում պարունակվում է 3 հատ (30:10=3) և 3,8 շարք (30:8=3,8)։ ճշգրիտ հաշվարկի համար բաժանումը կատարում են հարյուրերորդականի, իսկ կլորացումը՝ տասնորդականի ճշտությամբ։

Շարքերի թիվը որոշում են նաև գործվածքի եզրերի «ծամիկներով» կամ «հանգույցներով»։ Ամեն «ծամիկը» կամ «հանգույցը» կազմված է 2 շարքից՝ հյուսքի ճիշտ և հակառակ կողմերից։

Ունենալով ձևվածքը և իմանալով հյուսքի խտությունը՝ հեշտությամբ որոշում են անհրաժեշտ հատերի թիվը։ Օրինակ, եթե թիկնամասի լայնությունը 50 սմ է, ապա հավաքում են 50x3=150 հատ, եթե երկարությունը 60 սմ է, ապա հյուսում են 60x3,8=228 շարք։ Եթե գործվածքը հյուսում են տարբեր նախշերով (դրվագող զոլակ ևն), ապա դրանցից յուրաքանչյուրի համար հյուսում են առանձին նմուշ, համեմատում իրար հետ և մի նախշից մյուսին անցնելիս համապատասխանաբար ավելացնում կամ պակասեցնում հատերի թիվը։ Խորհուրդ է տրվում հյուսել հետևյալ հաջորդականությամբ. նախ թիկնամասը, հետո թևքերը, ապա առաջամասը (կանանց հագուստի համար՝ նախ ձախ, ապա աջ մասը, իսկ տղամարդկանց հագուստի համար՝ նախ աջ, ապա ձախ մասը)։

Ինչպես ճիշտ տեղաբաշխել նախշը։ Եթե նախշը բաղկացած է երկայնական նեղ զոլերից, ապա հետևում են, որպեսզի և թիկնամասի, և թևքերի նախշն սկսվի և ավարտվի նման հատերով