(2500 մ)։ 1332-ին իշխան Չեսար Օրբելյանն այստեղ կառուցել է Սելիմի իջևանատունը, որը եռանավ կամարավոր դահլիճ է՝ միջնադարյան հայկական քաղաքաց. ճարտ-յան ամենահետաքրքիր կառույցներից, հատկապես ուշագրավ է ստալակտիտազարդ շքամուտքը։
Սևանը (մինչև 1935-ը՝ Ելենովկա. 1842-ին հիմնադրել են Ռուսաստանից աքսորված մոլականները, ք.՝ 1967-ից) գտնվում է Երևանից 66 կմ հս.՝ Սևանա լճի հյուսիս-արմ. ափին՝ 1925 մ բարձր․ վրա։ Տարածվում է Լճաշեն գյուղից մինչև Սևանի թերակղզին, ընդգրկում է նախկին Գոմաձոր և Ցամաքաբերդ գյուղերը։ Տարածքը 7,5 կմ² է, բն.՝ 23,5 հազար (2012)։ Տնտեսության առաջատար ճյուղը զբոսաշրջությունն է։ Կան նաև մշակող արդ-յան, շինանյութերի, քիմիական, սննդի և մեքենաշինության ձեռնարկություններ։
Տարածքում է Սևանի ստորգետնյա ջրէկը։
Երևան-Դիլիջան, Երևան-Գավառ ավտոմայրուղիների հանգույց է, երկաթուղով կապված է Երևանի և Սոթքի հետ։
Գործում են 10 հանրակրթ․, երաժշտ. և արվ-ի, գեղարվ-ի, 2 մարզ․ դպրոցներ, մանկապատանեկան ստեղծագործ․ կենտրոն, քոլեջ, բժշկ. ուսումնարան, «Սևան»
Գեղարքունիքի մարզի համայնքները և բնակչությունը (1.01.2011)
Համայնքի անվանումը | Մշտական բնակչության թվաքանակը | Համայնքի անվանումը | Մշտական բնակչության թվաքանակը | Համայնքի անվանումը | Մշտական բնակչության թվաքանակը | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Գավառ | 25769 | 32 | Դրախտիկ | 972 | 63 | Մարտունի | 670 |
2 | Ճամբարակ | 7416 | 33 | Երանոս | 5960 | 64 | Մաքենիս | 481 |
3 | Մարտունի | 12117 | 34 | Զոլաքար | 6780 | 65 | Մեծ Մասրիկ | 3428 |
4 | Սևան | 23361 | 35 | Զովաբեր | 1729 | 66 | Ներքին Գետաշեն | 8167 |
5 | Վարդենիս | 12747 | 36 | Թթուջուր | 1012 | 67 | Ներքին Շորժա | 127 |
6 | Ազատ | 152 | 37 | Լանջաղբյուր | 2462 | 68 | Նորաբակ | 274 |
7 | Ախպրաձոր | 365 | 38 | Լիճք | 5471 | 69 | Նորակերտ | 995 |
8 | Ակունք | 4527 | 39 | Լճաշեն | 5036 | 70 | Նորաշեն | 553 |
9 | Աղբերք | 243 | 40 | Լճավան | 592 | 71 | Նորատուս | 6825 |
10 | Այգուտ | 1047 | 41 | Լճափ | 1235 | 72 | Շատջրեք | 468 |
11 | Այրք | 597 | 42 | Լուսակունք | 1623 | 73 | Շատվան | 606 |
12 | Անտառամեջ | 161 | 43 | Խաչաղբյուր | 1435 | 74 | Շորժա | 503 |
13 | Աստղածոր | 4308 | 44 | Ծակքար | 2826 | 75 | Չկալովկա | 601 |
14 | Ավազան | 205 | 45 | Ծաղկաշեն | 670 | 76 | Ջաղացաձոր | 182 |
15 | Արեգունի | 398 | 46 | Ծաղկունք | 1093 | 77 | Ջիլ | 690 |
16 | Արծվանիստ | 3223 | 47 | Ծափաթաղ | 414 | 78 | Սարուխան | 8428 |
17 | Արծվաշեն | - | 48 | Ծովագյուղ | 4318 | 79 | Սեմյոնովկա | 262 |
18 | Արտանիշ | 713 | 49 | Ծովազարդ | 2153 | 80 | Սոթք | 985 |
19 | Արփունք | 545 | 50 | Ծովակ | 2898 | 81 | Վահան | 1214 |
20 | Բերդկունք | 290 | 51 | Ծովասար | 2956 | 82 | Վաղաշեն | 4313 |
21 | Գանձակ | 4370 | 52 | Ծովինար | 5155 | 83 | Վանևան | 398 |
22 | Գեղամաբակ | 126 | 53 | Կալավան | 168 | 84 | Վարդաձոր | 3011 |
23 | Գեղամասար | 1198 | 54 | Կախակն | 454 | 85 | Վարդենիկ | 9643 |
24 | Գեղամավան | 1947 | 55 | Կարճաղբյուր | 2507 | 86 | Վարսեր | 2024 |
25 | Գեղարքունիք | 2127 | 56 | Կարմիրգյուղ | 5983 | 87 | Վերին Գետաշեն | 5044 |
26 | Գնդաքար | 174 | 57 | Կութ | 192 | 88 | Վերին Շորժա | 46 |
27 | Գեղհովիտ | 6553 | 58 | Կուտական | 220 | 89 | Տորֆավան | 529 |
28 | Գետիկ | 536 | 59 | Հայրավանք | 852 | 90 | Տրետուլք | 219 |
29 | Դարանակ | 185 | 60 | Ձորագյուղ | 4788 | 91 | Փամբակ | 514 |
30 | Դդմաշեն | 2862 | 61 | Ձորավանք | 147 | 92 | Փոքր Մասրիկ | 867 |
31 | Դպրաբակ | 607 | 62 | Մադինա | 1162 |