ԻԶ
Այս երկրորդ անգամն է, որ Շուշնն ու իր մայրը քաղաք կերթան։
Հիմա թերևս ավելի քիչ կխոսիմ հետը, բայց իր հեռավորությունը չեմ կրնար տանիլ, արդեն վանքին մեջ իսկ զրկված եմ իրմե։
Միշտ աչքս ճամպուն վրա է․ գետեզրեն անդին ուղիներու երկարության վրա կմաշին իմ արկնարկներս, երբ կերթամ ժամերով արևին տակ, շիրմաքարի մը վրա նստիլ։
— Ե՞րբ պիտի գա․․․
Վանահոր հարցուցի այս բացակայության պատճառը, մայրը հրաման առնելու ատեն ըսեր է, որ Պոլսեն եկած բարեկամ մը տեսնելու կերթա։ Վանահայրը ասիկա ըսելու ատեն ինչո՞ւ նշանակալի ժպիտ մը բերավ կարմիր ու ատելի դեմքին վրա։ Գուշակա՞ծ է․․․
— Ցա՜ծ կնիկ, թերևս Շուշանը նշանելու կտանիս,– այս կասկածն ունիմ։ Բայց որու վրա նշանել, ո՞վ կրնա տիրանալ այդ չքնաղ ու աղքատ աղջկան․ անմիտ հարցում․ ամեն մարդ, կոշկակար մը ահարկու ձեռքով՝ կարճ խելքով, առտվնե մինչև իրիկուն պատանքցու կտավներ ծախող՝ խանութի աշկերտ մը, գրիչի մը կտրով հազար անմտություն շարող՝ գրագիրին մեկը:
Ով որ ալ ըլլա, նույնիսկ մտքով ու դրամով հարուստ մը, ես իր թշնամին եմ, մահացու ոսոխը․ ահա արդեն իսկ կզգա լեղի բանի մը իսկությունը, որ ատելությունն է բոլոր մարդոց հանդեպ․ ալ գեշ կտեսնեմ աշխարհը, դաժան, չարասիրտ, իմ բոլոր աղետներս իրմե կուգան։
Առաջին անգամ երբ Շուշան մեկնեցավ վանքեն, ուրիշ մտածում չի կրցա ունենալ, պիտի նշանվի․ ըսի, մանավանդ որ վերադարձին՝ Անուշ գաղտուկ մը կխոսվտեր մյուս տնտեսուհին հետ, ի՞նչ բանի վրա կրնար խոսիլ․ թերևս ալ շատ անգամ ան այդպես խոսած էր ու ես չէի նշմարած, բայց հիմա սերը զիս կասկածոտ և իրատես կընե, ես բնազդորեն կհավատամ նշանտուքի մը կարելիության, եթե արդեն իսկ իրագոործված չէ։ Խողճ կինը ատկե զատ ուրիշ բան չէր կրնար ընել սակայն, ո՞ր մայրը սևազգեստի մը վրան պիտի խորհեր․․․
Այդպես է․ բայց ահա կտառապիմ ես, կտառապիմ․․․
Այնպե՜ս կտառապիմ և նախանձով կլենամ որ, ամեն անգամ երբ Շուշանի լուսավոր գիծերն անցնին իմինիս մաշած թխությանը առջևն, հիմարություն կխմեմ, լուսնոտի մը սարսուռներով կկատաղիմ ինքզինքս ոճիր գործելու կարող կզգամ։
Դաշույն մը կբավե, նուրբ, սոիր, ափիս մեծությամբ դաշույն մը,
