ընդդիմացան. Փերայի Մեծ Փողոցը հոգնություն առնելու տեղ չէր. բեռնակիրնեըը շունչ առնել կ’ուզեին, և չավուշները թող չէին տար:
- Օլմազ[1], - կ’ըսեր սպիտակ ժապավեններով զարդարված ու մեջքը սուր կապած կես-լեզու հույն պաշտոնյա մը, որ անոնց մեծը կը թվեր:
Բեռնակիրները իրենց հայախառն թուրքերենով կը բողոքեին.
- Պիզիմտե ճանիմիզ յո՞խ մի[2]. պե մարդ աստուծո, - կը գոչեր ծերուկը:
Գլխարկավոր անցորդներ կը շրջապատեին զիրենք, կիները կանգ կ’առնեին՝ վեճին պատճառը իմանալու հետաքրքիր: Ու բեռնակիրները կը ծռեին իրենց, տաժանելի խաչին տակը մտնելու համար նորեն:
Աղքատությունը հարստության դեմ կանգ առնելու իրավունք չուներ:
Մարտիրոս իր չորս հեմշերիներուն[3] հեռանալը տեսավ. ո՜ւր Խաչոն, ո՞ւր ինք. և սակայն միևնույն գեղեն էին գրեթե, միևնույն տարիքը ունեին և միասին մեկներ էին երկրեն. Խաչոն ալ կայտառ ու հաղթամարմին տղա մըն էր, իր նշանածը թողած, ինչպես որ ինքն ալ իր կինը ձգած էր՝ ստա՜կ, միշտ ստա՜կ, հավիտյան ստա՜կ վաստկելու համար:
Ինքը Փերա էր ու Խաչոն Ղալաթիա մնացեր էր. մեկը լերան վրա, մյուսը ստորոտը, և կը թվեր, թե երբեք այդ ստորոտեն վեր չպիտի կրնար ելլել: Մարտիրոս այս բաղդատությունը կ’ըներ մտքեն:
Աղեկ շահ կար իր ծառայության մեջ ու աղեկ հաճույք. հայրենի տան աղքատիկ ու միօրինակ կյանքը՝ լուսուն ճեղքվելուն հետ անհետացող անհաճո և անկարելի երազի մը տպավորությունը կը դառնար հետզհետե. այս բոլորովին իգական աշխարհին սե
