Կ. Պոլսո թաղերու ազգայնոց բարքը, սովորություններն և ընկերական կյանքը, նույնպես և վարժարանաց վիճակը նկարագրող զավեշտական հետաքրքրաշարժ գործ մէ, որ տետր առ տետր սկսած է հրատարակիլ:
Սույն գործույն ութերորդ տետրն արդեն տպագրված և շրջաբերության
հանված ըլլալով՝ կը ծախվի լրագրավաճառաց քով, Ս. Ղուկասյան և
Ֆրենկյան գրատունը և սուճի Պողոս աղայի խանութը ի գին 40 փարա»:
Ինչպես «Մուրացկանների» նույնպես և «Պտույտի» տետրերից ո՛չ մի
օրինակ չի պահպանված: «Պտույտը», առանձին գրքով, առաջին անգամ
հրատարակել է Ս. Պարտեզպանյանը. այս մասին է վկալում «Լույսի»
1880 թ. հոկտեմբերի 11-ում (№ 108) տպագրված հայտարարոլթյանը»
|
Ամբողջական գործը կը ծախվի Ս. Ղուկասյան գրատունը, Ֆրենկյանի և Սուճի Պողոս աղայի խանութը»:
«Պտույտի» երկրորդ հրատարակիչը Տ. Տողրամաճյանն է, «Մուրացկանների» 1909 թվականի հրատարակության առթիվ հառաջաբանի տեղ
գրված մի քանի տողերը հաստատում են այս փաստը» Հրատարակիչ
Տ. Տողրամաճյանը իր շնորհակալությունն է հայտնում Ս. Պարտիզպանյանին, որը «...բարեհաճեցավ, ինչպես սույն «Մեծապատիվ մուրացկանները»—ի, նույնպես նաև «Պտույտ մը Պոլսո թաղերուն մեջ» և «Ծիծաղները»
երկերուն երկրորդ տպագրությանց[1] (ընդգծումը մերն է — Ա. Մ.) իրավունքը մեզի տալ, քանի որ այդ երեք հեղինակությունները իր հաշվույն
գրել տված է անմահ երգիծաբանին...»:
Հետևությունը պարզ է. առաջին տպագրությունը Պարտիզպանյանինն
է, երկրորդը՝ Տողրամաճյանինը, որը նույնպես մենք չունենք:
Սույն տեքստի պատրաստման համար օգտագործել ենք Թիֆլիսի
Հայոց հրատարակչական ընկերության 1892 թվականի տպագրությունը:
Բացի վերոհիշյալից, Թիֆլիսում «Պտույտը» լույս է տեսել երկրորդ
անգամ՝ 1900 թվականին:
Հետագայում «Պտույտը» ունեցել է և այլ հրատարակություններ,
տպագրվել է հեղինակի երկերի ժողովածուում (Հ. Պարոնյան, Երկերի
լիակատար ժողովածու, IV հտ., Պետհրատ, Երևան, 1934) և հատվածաբար
(Հ. Պարոնյան, Ընտիր երկեր, I հտ., Հայպետհրատ, Երևան, 1954):
Սույն հատորի համապատասխան բաժնում լույս են տեսնում «Պտույ-
- ↑ Խոսքը վերաբերում է Պոլսի հրատարակություններին:
