երեսից, ապավինեց Սևան այդ Սարգսին, ուր և երկար ժամանակ մնալով՝ նրա տեղը վանքի առաջնորդ ընտրվեցավ։
Սա ևս իր կողմից զանազան բարեկարգություններ արավ Սևանում։
Կարապետ եպիսկոպոսին հաջորդում է Մխիթար եպիսկապոսը, որի ժամանակ (1654 թվին) նորոգում են Ս. Աստվածածնի եկեղեցին և միաբանության խուցերը Թիֆլիսեցի Չիթախյան եթեք եղբայրները, որոնց մասին հիշեցինք արդեն մեր ծանոթություններից մինում։
Մխիթար եպիսկոպոսի վանահայրության օրով լինում է, որ Վենետիկի Մխիթարյան ուխտի հիմնադիր Մխիթար Սեբաստացին երիտասարդ հասակում, և ինչպես ասում են, փակված աչքերով, գալիս է ուխտ Սևան, ուր և Ս. Աստվածածնի տաճարի հրաշքով բացվում են նրա աչքերը։ Այստեղ էլ երգում է նա։
«Մինչ կույր էի խնդրեցի զի ի Կուսեդ լույս տացի» և այլն յուր երգը։
Մխիթար վանահոր մահը հիշում են 1695 թվականին։ Սրան հաջորդում է Մարտիրոս եպիսկոպոս Չերքեզյան՝ Ծաղկաձորից, Ղազար կաթողիկոսին ժամանակակից։
Ինչպես արձանագրությունից երևում է, սրա օրով է ծածկվել Ս. Աստվածածնի եկեղեցու տանիքը սրբատաշ քարերով, որը կրկին քանդվել է երկրաշարժից 1820-ական թվականներին։
Մարտիրոս եպիսկոպոսին հաջորդում է Հովհաննես վարդապետը՝ Գեղարքուի գավառից։ Սրա օրոք պատահում է Սևանի ուխտի և այդ կղզուն ապավինած բազմաթիվ ժողովրդի մի հրաշալի ազատությունը, որի համառոտ պատմությունը ավելորդ չենք համարում դնել այստեղ։
1847 թվականին պարսից Նադր-Շահի թագավորի սպանվելուց հետո, նրա զորքերից բազմաթիվ խմբեր ցրվելով Հայաստանի զանազան կողմերը՝ սկսեցին այդ երկիրը ասպատակել։ Դրանցից մի խումբ էլ տասը հազար հոգուց բաղկացած և Ազատ-խան անունով մեկը իրեն գլուխ ունենալով Սյունյաց նահանգը արշավեց։
Այդ նահանգի և մանավանդ Գեղարքույաց գավառի բոլոր