նրանց պես զվարթ չենք, մաքուր չենք, հանգիստ չենք և չենք զվարճանում… միմիայն գործում ենք…
Ընկերները չպատասխանեցին իսկույն։ Նրանցից մեկը քիչ մտածեց, հետո գլուխը շարժեց և մռմռաց.
— Նրանք աղաներ են… Աստված այդպես է արել։
Նրանց խոսակցությունը լսեց մի ծերունի բանվոր ևս, դադարեց գործելուց, բահը ցցեց հողի մեջ և տխրությամբ ասաց.
— Դու ասում էիր, բարեկամ, թե ինչո՞ւ մենք նրանց նման չենք անում… Շատ պարզ է. որովհետև նրանք չեն գործում, իսկ մենք գործում ենք. և այն էլ այսպես գործում…
— Բայց ինչո՞ւ նրանք չեն գործում…— հարց տվավ մանուկը։
— Որպեսզի մեզ նման չլինեն,— մեջ մտավ մի ուրիշը։
— Որովհետև,— պատասխանեց ծերունին,— անդադար մենք գործում ենք նրանց փոխարեն և ապրեցնում նրանց…
Եվ լռեցին։ Մանուկն էլ լռեց։ Նրա մեջ մտածողություններն ավելի խոր վերլուծող բնավորություն ստացան, և նա հարցից հարց մոլորվում էր եզրակացությունների մեջ։
Ւնչո՞ւ ուրեմն իրենք գործում էին նրանց փոխարեն. մի՞թե այդպես պետք է լիներ։ Չէ՞ որ ինքն էլ կուզենար նրանց պես սպիտակ լինել, փափկամորթ, մաքուր հագնված, լավ սենյակների մեջ ապրել, լավ կերակուրներ ուտել, զվարճանալ, երաժշտություն լսել…
Այո՛, եթե մարդ էր, ուրեմն իրեն էլ հարկավոր էր այդ բոլորը, իսկ եթե մարդ չէր և իրավունք չուներ դրանց, ինչո՞ւ ուրեմն ազատ կյանքը թողել, եկել էր նորից անասունի կյանք վարում, ավելի վատ, քան գայլերի կյանքը…
Երկրորդ երեկոյան, երբ վերադառնում էր գործից, էլի մոտ գնաց սրահներին, էլի խոսակցության, ծիծաղների, երաժշտության ձայներ վրդովեցին նրան։
Ներս նայեց։ Սրահը լիքն էր։ Նստել էին մի մեծ սեղանի շուրջ, ուտում էին և խմում, իսկ լույսն ու երաժշտությունը լցրել էին սրահը թրթռումներով։
Այո՛, մարդիկ այնտեղ էին և ոչ թե ցածրում։ Սխալվել էր. պետք էր իր նմանների մոտ գնալ։
Եվ վճռական քայլերով բարձրացավ նա սանդուղքը, դեն շպրտեց դռան մոտ իր առաջը կտրող ծառաներին ու համարձակ սրահ մտավ։
Նրա փոշոտ, սև ու կոպիտ դեմքը, նրա հագուստն ու հանկարծակի մուտքը սարսափահար արին հյուրերին։ Բարձրացան բոլորը սեղանից և իրար խառնվեցին։