կտրեցինք. Վարդավառի կիրակի օրը խոտ կերանք։ Մեր գտնուած տեղը շատ գեղեցիկ էր. անհամար և գոյնզգոյն ծաղիկներ բացուած էին ամեն կողմ, բայց մեր սիրտերը սուգի մէջ էին։ Անդադար կը դիտէինք հեռադիտակով ճամբաները, ուրկէ անվերջ կանցնէր տեղահան եղած ժողովուրդը փոշիի ամպի մը մէջ։
Մեր բռնելիք ուղղութիւնը որոշելու համար ժողով մը ըրինք։ Ընկերները կառաջարկէին երթալ Տիվրիկ, անկէ Խարբերդ, Մուշ և անցնիլ սահմանագլուխը։ Ես հակառակ էի, որովհետև թէ՛ հաց չունէինք և թէ՛ առաջնորդ. ամբողջ ժողովուրդը տեղահան եղած ըլլալով՝ լերկ և ամայի լեռները մնացած էին։ Գիտէինք, որ Վարդան Շահպազը իր խումբով լեռը բարձրացած էր, բայց ոչ մէկ միջոց ունէինք զինքը գտնելու. այսու ամենայնիւ փորձեցինք և այդ նպատակաւ քանի մը օր թափառեցանք, բայց անհնարին եղաւ իրենց հետքը գտնել։
Վերջնականապէս որոշեցի խարբերդի ուղղութեամբ չերթալ, գիտնալով, թէ դէպի կորուստ գացած կըլլանք։ Եղօն յամառեցաւ և համոզեց բոլոր տղաքը. չէ կարելի պատմել, թէ այդ անմիտ յամառութիւնը ի՜նչ դժուարութիւններ կը ստեղծէր. բայց ես գիտէի ընելիքս և աւելի զիրենք շոյելու համար խորհուրդ կը հարցնէի. վերջապէս վիճակ ձգեցինք, և իմ կարծիքս շահեցաւ։ Ես կուզէի դէպի՛ ծով երթալ։
Հազիւ թէ ճամբայ ելած էինք, հանդիպեցանք 50 — 60 սայլաւորներու, որոնք կառավարութեան համար ավար[1] տարած էին Զարա և կը վերադառնային։ Տեղերնիս յարմար էր, և եթէ ուզէինք, ամբողջովին կը կոտորէինք, բայց ես արգիլեցի անօգուտ տեղը սպանութիւն գործել, մանաւանդ որ տակաւին կը կարծէինք, թէ կարող ենք այդպիսով մեր ժողովուրդին խնայել։ Միայն երեք տղայ և Ալօն ոստիկաններու հագուստներով գացին և հաց ուզեցին։
— Եթէ հաց ունենանք, մենք կուտենք, կըսէին, բայց միևնոյն ատեն պարկերով պուլղուր[2] կը նետէին մեր կողմը։
Շարունակեցինք մեր ճամբան և առաւօտուն հասանք Թէճէր, նոյն տեղը, նոյն դիրքը։ Կեօչերը միշտ շարան-շարան կանցնէին. ճանապարհին վրայ հրացան մը արձակուեցաւ, երկրորդ մըն ալ. մեր պահակները իմաց տուին եղելութիւնը, և հեռադիտակները առնելով՝ տեսանք, որ երկու դիակներ ինկած են ճամբուն վրայ։ Երեկոյին լրտեսներ ուղարկեցինք և հասկցանք սպանութեան պատճառը. մարդը Պինկեօլ գիւղացի
