Ծկլայ մանկավարժ

ԾԿԼԱՅ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺ

Աղա Մինաս,
Աղէկ կիտնաս,
Թէ ծկլայէն վազ չիգաս,
Շատ մեղքերու սէպէպ կըլաս,
Հալխին կուտաս
Մեծ վընաս։
Լատին լեզուն ու յունաց,
Մարթուս չի տալ խելք ու հաց։
Առաչ սալթը տըգէտ էր խեղճ Նախչըւան ,
Շինտը կըլայ հէմ տըգէտ, հէմ մուրացկան։
Լատին սորվիլն ժամանակի է կորուստ,
Յունաց բառն ալ հալխին չի անիլ հարուստ.
Մի՞թէ այնքան սաղ քաղաքով խեվ էինք,
Վօր մէկ հատիկ խենթէ խելք պիտ սորվէինք.
Ատ կալպայը թէ մէկ պանի պէտք ըլար,
Քանանովը հէչ Մոսկօֆէն փախ կուտա՞ր...
Ծըկլայ, տենքսըզ, հովարտայի մեկ հատի՞ն
Մընաց հասցնիլ ծեզ ծեր սիրտի մուրատին։
Տըղոց չատին վօտանաւոր սորվեցնել,
Չի հասկըցօղ հալխին տիմաց կարթացնել,
Կիմնազիսթի ֆօռմով հալաւ հաքցընել,
Իր ճակատին ալ մէկ քօքառտ կպցըՆել,
Հօքնած մարթիկ Ռաստօվէն հօս պերել տալ,
Ռուս ին տէյին` նացա պօլ հախ խոստանալ,
Սաղին-սօլին հալխին ստակը պօշ վատնել,
Մէկ խութսուզի զօռով սիրտին մէչ մտնել։
Տ...ներուն ծանտռութինով պարծընալ,
Պէնէֆիս սուրփ կարքին ասել ու խնտալ,

Խեղճ տէրտէրի, «вон! вон!» ասել ու փախ տալ,
Ու ան կալպայ արարմունքով շըփանալ,
Զըքված սալտաթ տուռին քօվը կայնեցնել,
Ռնչպէր խեղճ հայ կինիմարթոց վախցընել,
Պուպլիք ծախօղ մառուշքային փախըլնալ,
Վարժատան մէչ սօյին սամսա ծախել տալ,
Վարդանեանի դալով մարթոց վախցընել,
Իրեն խախուտ տեսչութիւնը ամուրցնել,
Տէնիշքէի տեղ սաղ քաղաք չի տընել,
էրկու երեք մարթու փեշի տակ մտնել,
Մօրթել քերթել ռընչպէրներուն զաւակը,
Զէնկիններով լըցնել կարմիր տախտակը,
Հալխին պէտքը, հալխին ցաւը մօռանալ,
Իրեն համար պօլ տախոտի տեղ պանալ,
Չար կործելու ամեն տապռա ռասթ փնտռել,
Ախքատ հիւանտ վարժապետի հախ կըտռել,
Իր խենթ վարքը փօիթիքի հետ խառնել,
Քըսութիւնն ու մատնութիւն ծեռք առնել,
ճշմարիտ պերան փակել ուզենալ,
Փօլիցիով ու ժանտառմով ըսպառնալ,
Գօրծով Նիկոլ, Վասակ, Վեստ֊Սարգիս ըլալ
Ու աշխատել լուսաւորիչ երեվնալ,—
Ա՞ս էին քու պօլ–պօլ տըւած խոստմունքը,
Դըպրանոցի բարեփոխման հիմունքը...
Ատ ամենը շալվէրներու ֆէնտեր ին,
Ու քաղաքիս ծախկելուն շատ քէտէր ին...
Շատ չի անցնիլ թէմպէլ քըսան տարեկան,
Կէնճ տըղոցմով սօխախներս կիլինքնան.
Ծըռտի֊պըռտի սորված լատինին համար
Մեր պազարը չին տալ տալախ ու ճիկար...
Հայէն կերթայ վերչին իւմետ՝ առուտուր,
Օրուան հացն ալ նա կըմուրայ տուռէ տուռ...
Անտէ՜ր քաղաք, խելքըտ վըրատ ժողովէ՛,
Ու ատ խենթէն կօլօխըտ թէզ ազատէ։