Էջմիածնի գավառների 3/4 րդ մասը, Երևանի գավառի կեսը և Շարուր-Դարալագյազի գավառի 1/5 րդ մասը, Բաթումը, Ախալքալաքի և Ախալցխայի գավառները…[1]
Վրաստանի կառավարութան պաշտոնական հաղորդագրության համաձայն Ախալցխայի գավառից, Վրաստանին մնում էր Ածղուր-Աբասթուման-Զեքար շրջանը, իսկ Ախալցխայի գավառի մնացած մասը, ինչպես և ամբողջ Ախալքալաքի գավառը, անցնում էին Թուրքիային։
Վրաստանի կառավարությունը թուրքերին անցած այս շրջանների բնակչությանը կոչ է անում մնալ իրենց տեղերում և վստահ լինել, որ Վրատանը հոգ կտանի նրանց վիճակի մասին[2]։
Արդյո՞ք Վրաստանը հոգ կտաներ օկուպացված շրջանների բնակչության մասին, կամ ի վիճակի էր օգնելու նրանց, երբ 5—6 ամիս տեղական թուրքերի շրջապատման մեջ գտնվող Ախալցխայի գավառի հայերին և վրացիներին ոչ մի օգնություն ցույց չտվեց… Երբ Ախալքալաքի հայությունը կենտրոնից բացարձակապես ոչ մի օգնություն չստացավ (եթե լիներ այդ օգնությունը, թեկուզ քիչ, Ախալքալաքի ողբերգությունը տեղի չէր ունենա)։
Հունիսի 5-ին (հ. տ. մայիսի 23-ին) Օսմանյան Թուրքիայի զինված ուժերի լիազոր-ներկայացուցիչ Բաքի-բեյի գլխավորությամբ թուրքերի պատվիրակությունը սպիտակ դրոշ պարզած, Բորժոմիի կողմից մտավ Ախալցխա[3]։
Քաղաքային վարչության շենքում այդ գիշեր տեղի ունեցան բանակցություններ՝ քաղաքը թուրքերին հանձնելու վերաբերյալ[4]:
Մայիսի 24-ին (ն. տ. հունիսի 6-ի) առավոտյան գավառի հայկական և վրացական գյուղերից հազարավոր զինված
