խորհրդի նախագահն ըստ այդմ իրավասու է կատարելու այդ 15 մարդու որոշումները։ Հասկանալի է, որ այստեղ անհրաժեշտ է սահմանել այդ մարմնի կարգավիճակն ու աշխատակարգը։
— Քաղաքական համաձայնեցման կոմիտե, որը ձեւականորեն գոյություն ունի։ Դա ԽՍՀՄ Ֆեդերացիայի խորհուրդն է, որի կարգավիճակը, սակայն, իմ կարծիքով, առայժմ ճշտված չէ։ Ես այդ խորհրդի անդամ եմ, բայց չգիտեմ իմ լիազորությունները։ Հայաստանի Գերագույն խորհուրդն ինձ ոչ մի լիազորություն չի տվել այնտեղ որեւէ որոշում ընդունելու կամ փաստաթուղթ ստորագրելու համար։ Անհրաժեշտ է հստակեցնել Ֆեդերացիայի խորհրդի կարգավիճակն այն հաշվով, որ Խորհրդի անդամները կարողանան իրենց հանրապետությունների Գերագույն խորհուրդների անունից որոշումներ ընդունել։ Պետք է ճշտվի նաեւ այդ մարմնի աշխատակարգը. որոշումները կարելի է ընդունել, ասենք, որակյալ մեծամասնությամբ՝ ձայների երկու երրորդով կամ այլ կերպ։
Եւ վերջինը՝ միութենական պայմանագրի մասին։ Ըստ իս, մենք բաց ենք թողել պահը, երբ հնարավոր էր միութենական պայմանագիր կնքել։ Այժմ, կես ճանապարհին, դա իրականացնելն անհնար է։ Հանրապետություններում ընթանում են ինքնիշխանության խորացման, Կենտրոնի եւ հանրապետությունների իրավասությունների սահմանազատման գործընթացներ, եւ, ինչպես ասացի, կես ճանապարհին, անհնար է կնքել այդ պայմանագիրը։ Պետք է թողնել, որ այդ գործընթացները հասնեն իրենց տրամաբանական ավարտին եւ միայն դրանից հետո կնքել միութենական պայմանագիրը։ Դա պետք էր անել կամ ավելի վաղ, քանի դեռ չէր սկսվել հանրապետությունների ինքնիշխանացման գործընթացը, կամ էլ պետք է թողնել այդ գործընթացի ավարտից հետո։
Եթե նման մեխանիզմներ ստեղծվեն, եւ նման պրակտիկան իրեն արդարացնի, հնարավոր է, որ դա ապագայում որոշակիացնի նոր Միության կամ նոր Ֆեդերացիայի իրական ձեւը։
Եթե իմ խոսքում բարոյախրատական ինչ-որ երանգ հնչեց, ապա ներողություն եմ խնդրում։
Շնորհակալություն ուշադրության համար։
ՀՀԱՆԱ, 28/16.11.90։ Ելույթի սղագրություն։
Թարգմանություն ռուսերենից։
