1910
ՆԵՍՈՅԻ ՔԱՐԱԲԱՂՆԻՍԸ
(էջ 95)
ԹԵ ՀԱՐԵՎԱՆՆԵՐԸ ԻՆՁ ՊԵՍ ԿՏՐԵՑԻՆ ԿԻՐԱԿՈՍ ՌԻՁՈԻ ԴՈՂԸ
[Կիրակոս բիձեն յուր հունձը թողեց յուր երիտասարդ աղի հուսով, ինքը գնաց Բորչալու մշակություն անելու, որ մի բանի շահի բերի։ Մի օր էլ մանգաղը [Լուսին] կռնատակին՝ կռացած գալիս ա։ Գեղացիք տեսան թե չէ — իրար ձայն տվին.
— Գյադեն սազ ա ածում, հա՛։
Սազ ածելը — դողացնելուն են ասում։
[Ճիշտ որ] Խեղճ Կիրակոս բիձեն դողացնում էր։ Դեղնել էր, չորացել։
Բեգի տղի մոտ [կուշտը] ուղարկեցինք մի [քան] երկու պարաշոկ բերուց, բան չդարձավ, պատի տակին քնել էր — կրկին տվեց, էլ փորձեցին, [դու հիմի էլ] կրկին բան չդարձավ, ասում էին, իբրև այդ նրանից էր որ ծիրան էր կերել։]
Կիրակոս բիձեն դողացնում էր:
Պարաշոկ[1] ճարեցին խմացրին, [ուստա Ղուկասին] սխտորով դողը կապել տվին] կապեցին, աղոթեցին, ինչ արին չարին, բան չդառավ: Մարդը [քրքումը փաթաթված] մոմի պես հալվում էր։
— Տղե′րք, էս մարդը մեղք ա, մի դեղ ու գիր, մի ճար միտք արեք,— ասաց կտերը հավաքված գյուղացիներից մեկը:
— Դրա դեղը վախացնիլն ա,— պատասխանեց մյուսը,— մեր Աքելը սաղ երկու ամիս [էլ քանի ժամանակ էր] դողացնում էր, ինչ ասես արինք, [բան չդառավ հնար չե<ղավ>] վերջը մի օր [ննջելիս] դողը բռնած ժամանակը գլխին մի կուժ սառը ջուր ածինք, [էն ա ինչ] վա՛յ—վա՛յ արավ, տեղիցը վեր թռավ ու էն ա ինչ ղողն էլ թողեց էնտեղ։
— Հա՛, հա՛, հա՛, հա՛, հա՛,— հռհռացին գյուղացիները, [լսողները, որոնց մեջն էր Կիրակոս բիձու մեծ տղա Աթին]:
— Մի տարի էլ մեր Մուկուչն էր դողացնում,— մեջ մտավ մի ուրիշ գյուղացի։— էլ դրանց նման չէր լավանում [էդպես լավանում չէր]: Մ՛ի օր գոմի մութը սոխախկովն անց կենալիս, տապ արի ու ետևիցը հանկարծ բռնեցի ու հա՛ֆ արի, նա էլ վա՜յ֊վա՜յ արավ, ու էն ա ինչ դողը կտրեց:
— Հա՛, հա՛, հա՛, հա՛, հա՛,— դարձյալ հռհռացին գյուղացիները։
— Բանից երևում է, ամենից լավ դեղը վախացնիլն ա:
— Վախացնելոլ նման ճշմարիտ դեղ չկա։
— Հիմի սրան ո՛նց վախացնենք:
— Տղե′րք, հրե իրանց պատի տակին արևկող արած, եկեք մինս։
- ↑ * Գյուղերում պարաշոկը սովորաբար քինաքինայի պարաշոկին են ասում
