Jump to content

Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ7.djvu/579

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

ամենալավ ապացույցներից մեկը հենց 1905-6 թվականի հայ-թուրքական ընդհարումներն էին, որոնցից ես մի քանի փաստեր առաջ կբերեմ, էնքան պայծառ ու լուսավոր փաստեր, որ ինձ իրավունք են տալիս իմ հոդվածների վերնագիրը դնել - Պայծառ էջեր։

ՍՈՎԻՑ ՎԱՏԹԱՐԸ

Դժվար է երևակայել աշխարհում ավելի անարդար մի երևույթ, քան երբ հողագործ մարդը տարին տասներկու ամիս քաշ է տալիս քար ու հողի հետ մի կտոր հացի համար և վերջը մնում է կարոտ մի կտոր չոր հացին։

Ինքը սարսափած կապված երկնքին է նայում կամ չորացած [գետն] երկրին, իր երեխաներն էլ [սարս] ցամաքած իր երեսին են նայում։

Եվ դժվար է երևակայել էն աղետները, որ հետևում են սրան։

Սով ...

Միանգամից կտրվում են բնական ու բարոյական բոլոր կապերը կյանքի մեջ։ [Տիրում է] Սկսվում է սովի [հոգեբանությունը] ահռելի ողբերգությունը ու սովորական են դառնում դեպքերը, երբ ծնողը սրտի ցավից խեղդում է իր [գիշեր-ցերեկ լացով] հաց աղերսող երեխային ...

Կամ սրանից ավելի զարհուրելին - վրա է ընկնում իր սովից մեռնող երեխայի [ձեռքից պատահմունքով] ձեռքն ընկած մի բրդուջ ուտելիքին ...

Դեռ սրանից էլ ավելին՝ սպանում է իր որդուն, իր հարազատին ու միսն ուտում ․․․

Այո՛, դժար է էս ամենը երևակայել։ [Գոնե քաղաքացին իսկի երևակայել չի կարող։ Էս գրությունը անծանոթ է նրան]։

Բայց բանից դուրս է գալիս, որ սրանից ավելի սոսկալի [բան] երևույթ էլ կա աշխարհքում, [որ գյուղացին