Նույն օրը, օգոստոսի 5-ին, դաշնակցական տեղական կոմիտեն Ազգային հարցի առթիվ հրավիրված է միտինգ եկեղեցու բակում: Ներկա էին մոտ 200-300 ընկերներ և համակիրներ: Խոսեցին Նուրիջանյանը և Բաղդասարյանը: ժողովականներից ղժգոհություն հայտնեցին համագումարի ընտրությունները հետաձգելու առթիվ:
Ամսույս 8-ին, երեկոյան, բազմաթիվ դաշնակցական ընկերների ներկայությամբ կազմվում է քաղաքային Դումայի համար թեկնածուներ վեջնական ցուցակը 10 հոգուց բաղկացած, որոնց թվում է մի ս[ոցիալիստ] հեղափոխական Օհանյան:
Վերջնականապես բլոկ է կազմված քաղաքի ծառայողների արհեստակցական միության հետ:
Բացի այդ բլոկից, գոյություն ունի նաև մի ուրիշ բլոկ բ[անվորների], զ[ինվորների] և գյուղ[ացիների] խորհրդի և տեղույս մահմեդական կոմիտեի միջև: Բ[անվորների], զ[ինվորների] և գյուղ[ացիների] խորհուրդը քանիցս անգամ դիմել է մեզ բլոկի մեջ մտնելու, բայց մեր կարծիքը նույնն է, որ խորհուրդը իբրև այդպիսին, իրավունք չունի առանձին ցուցակով դուրս գալու և նամանավանդ բլոկի մեջ մտնելու:
Ամսույս 10-ին տեղական կոմիտեն, ի պատասխան դաշնակցական կոմիտեին բլոկի առթիվ եղած պաշտոնական դիմումին, խորհրդին ուղղեց հետևյալ բովանդակությամբ մի գրություն.- Տեղական կոմիտեն, քննելով ձեր խորհրդի առաջարկությունը բլոկի առթիվ, որոշեց Խորհուրդը, ինչպես իշխանության ներկայացուցիչը տեղում, չի կարող առանձին ցուցակով դուրս գալ ընտրություններին և բլոկ կազմել: Իսկ եթե այդ առաջարկությունը արված է Խորհրդի որոշ անդամների կողմից, որպեսզի որոշ ցանկալի թեկնածուներ մտցնել կուսակցության ցուցակի մեջ, տեղական կոմիտեն, սկզբունքով հակառակ չլինելով դրան, առաջարկում է այդ անձանց ցուցակը ներկայացնել իրեն, որպեսզի կուսակցությունը պարզե իր վերաբերմունքը դեպի այդ ցուցակը:
Պատասխանը դեռ չի ստացված:
Կիրակի օրը, առավոտյան, նշանակված է միտինգ, որտեղ մեր պլատֆորմայի մասին պիտի խոսացվի: Նույն օրը երեկոյան պիտի լինի դակլադ ռուսերեն լեզվով դաշնակցության ծրագրի մասին ուպրավայում:
«Արև», 18.08.1917:
N 37
Խմբագրական հոդված ՌՍԴԲԿ Շուշվա կոմիտեի օրգան «Նեցուկ» թերթում. «Ազգային
համախորհրդակցությունը»
Հայտնի է, որ ռուս համաձայնողականների իմաստուն քաղաքականությունը ձգձգելով Հիմնադիր ժողովի գումարումը շտապեց կյանքի կոչել դրա փոխարեն Մոսկվայի տխրահռչակ խորհրդակցությունը: Այժմ դրանց փայլուն օրինակից թև առած Ռուսահայոց համագումարի կազմակերպիչ մարմինը, մոռացության տալով իր գոյության նախնական նպատակը, հայոց «կենդանի ուժերի» հավաքույթ է ստեղծում, կազմակերպում «Ազգային համախորհրդակցություն»: Ամիսներ առաջ հայ քաղքենության բերան «Հորիզոնը» գրում էր. «Եթե համագումարը հետաձգողները