Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 3.djvu/577

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Jump to navigation Jump to search
Այս էջը սրբագրված չէ

է․ Ռոաոանի «Ռո–« մանտիկնեը» (1963, ռեժ․ Զ․ Տատինցյան) «Բեկում»-ը, Մ․ Գորկու «Քաղքենիներ»-ը, Գ․ Մամլինի «Տե՜յ, քեզ հեա եմ, բարև», Դե Ֆիլիպպոյի «Իմ ընտանիքը»։ Թատրո–նում աշխատել և աշխատում են ռեժիսոր–ներ՝ Տ․ Շամիրխանյանը, Ա․ Գուլակ– յանը, Լ․ Քալանթարը, Ա․ Աղասյանը, Ս․ Քոչարյանը, Տ․ Ղափլանյանը, Զ․ Տա– տինցյանը, նկարիչներ՝ Ա․ Չիլինգար– յանը, Կ․ Մինասյանը, Գ․ Վարդանյանը, Ա․ Չիֆլիկյանը, դերասաններ՝ Պ․ Սանթ– րոսյանը, Ա․ Ղազարյանը, է․ Վարդան–յանը, Մ․ Սիմոնյանը, Պ․ Գևորգյանը, Ն․ Կարումյանը, Վ․ Խաչիկյանը, К Նա– զարեթյանը, է․ էլբակյանը, Ի․ Ղարիբյա– նը, Ն․ Դալլաքյանը, Ն․ Չալիկյանը, Մ․ Թամրազյանը և ուրիշներ։ Գրկ* Ա վ ա գ յ ա ն Խ․, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, Ե․, 1973։

ԵՐԵՎԱՆԻ ՊՈԼԻՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԻՆՍՏԻ–ՏՈՒՏ, Ե ր և անի Կ․ Մարքսի ան–վան պոլիտեխնիկական ինստիտուտ, ՏՍՍՏ բարձրագույն և միջնակարգ մասնագիտական կրթության մինիստրության բուհ, որն արդյունաբե–րության և շինարարության տարբեր բնա–գավառների համար պատրաստում է ին– ժեներներ, ճարտարապետներ։ Տիմնա– դրվել է 1930-ին, Երևանի պետական հա–մալսարանի տեխնիկական ֆակուլտե–տի հիման վրա։ 1939-ի ևունվարից մայիս անվանվել է Տայկական ինդուստրիալ ինստիտուտ կամ Երևանի ինդուստրիալ ինստիտուտ։ 1930-ին ուներ երեք ֆակուլ–տետ՝ շինարարական, հիդրոտեխնիկա–կան (հետագայում միացավ շինարարա–կան ֆակուլտետին) և քիմիկա–տեխնոլո– գիական։ Տանրապետության արդյունաբերու–թյան զարգացմանը համընթաց Ե․ պ․ ի–ում բացվեցին նոր ֆակուլտետներ, մեխանիկա–մեքենաշինական (1944), էլեկտրատեխնիկական (1945), տեխնի–կական կիբեռնետիկայի (1961), լեռնա–մետալուրգիական (1965)։ 1970-ական թթ․ առանձին ֆակուլտետներում ուսանողու–թյան, ինչպես նաև մասնագիտություննևրի թվի բուռն աճը անհրաժեշտ դարձրեց դրանց տրոհումը նոր ֆակուլտևտների։ 1972–74-ին տեխ․ կիբեռնետիկայի ֆա–կուլտետից անջատվևց ռադիոէլեկտրոնի– կայի ֆակուլտետը, էլեկտրատեխնիկա^ կանից՝ էներգետիկայի ֆակուլտետը։ Շինարարական ֆակուլտետը բաժան–վեց երկու նոր ֆակուլտևտների՝ ճարտա– րապետական–շինարարական և ինժենե– 37, ՃՍձ III ^ատոր րական–շինարարական։ 1959-ին բացվե–ցին Ե․ պ․ ի–ի Լենինականի և Կիրովա– կանի մասնաճյուղերը, 1960-ին՝ Երևանի Վ․ Ի․ Լենինի անվ․ հայէլեկտրագործա– րանի մասնաճյուղը։ 1972-ին Դիլիջա– նում սկսեց գործևլ Ե․ պ․ ի–ի ռադիո– էլեկտրոնիկայի ֆակուլտևտի բաժան–մունքը։ Գործում են նաև դասախոսների որակավորման բարձրացման և հասարա–կական մասնագիտացումների ֆակուլ–տետներ, տեխնիկումների դասատուների և ինժեներատեխնիկական կազմի վերա–որակավորման, նախապատրաստական և այլ դասընթացներ։ Ուսուցումը տարվում է հայերեն և ռուսերեն։ Ե․ պ․ ի․ ունի ցե–րեկային, երեկոյան և հեռակա բաժին–ներ (1976)։ Գործում են 92 ամբիոն, շուրջ 150 կաբինետ ու լաբորատորիա։ Ուս․ տարի Ֆակուլտետների թիվը Ուսանող–ների թիվը 1930–31 3 465 1960-61 4 ֆակ․ 3 մասնաճյուղ 4422 1975-76 9 ֆակ․ 2 մասնաճյուղ 19640 Ե․ պ․ ի–ում սովորելու են գալիս ՏՍՍՏ, [ւնչպես նաև ՍՍՏՄ մյուս, հատկապես Վրաստանի և Ադրբեջանի տարբեր վայ–րերից։ 1958-ից սովորում են նաև սփյուռ–քահայ ուսանողներ (մինչև 1975-ը ավելի թան 100 շրջանավարտj։ Ե․ պ․ ի–ում դա– սախոսել ևն նշաևավոր գիտևական–ման– կավարժներ, ճարտարապետներ, ինժե– ներներ, հանրապետության ժող․ տնտե–սության կազմակերպիչներ Ա․ Թաման– յանը, Ա․ Ղամբարյանը, Ա․ Տակոբյանը, Լ․ Մանուչարյանը, Տ․ Նավակասփկյանը, Տ․ Զրբաշյանը, Լ․ Ռոաինյանը, Մ․ Սա– ֆարյանը, Մ․ Վարունցյանը, Ի․ Եղիազար– յանը, Դ․ Տեր–Ղազարյանը, Ա․ Տեր–Մկըրա– չյանը, Ա․ Տոնյանը և ուրիշներ։ Ուս․ տարի Դասախոսների թիվը ԳԱ ակադեմի–կոսներ և թղթ– անդամներ Այդ թէ] ՝к **

  • ЕГ

Р И А 5․ - ․и « & Й В % § յ– Й £J з գիտության թեկ– £ նածուներ և դո–ցենտներ 1930-31 6 1960 – 61 242 2 11 54 1975-76 1343 3 28 346 Ե․ պ․ ի–ի ասպիրանտուրան ստեղծվել է 1939-ին, պատրաստվում են մասնագետ–ներ՝ 32, իսկ նպատակային նշանակու–թյամբ (երկրի տարբեր բուհերում)՝ 16 մասնագիտությամբ։ Ե․պ․ի–ում կատարվող գիտահետազոտա–կան աշխատանքի հիմնական ուղղություն–ներն են․ գեոդևզիական չաՓումների հա–մար ավտոմատացված համակարգերի ու սարքերի, էլեկտրամոբիլի ստեղծումը, մեքենաների դետալների հուսալիությունն ու երկարակեցությունն ապահովող տեխ–նոլոգիական սկզբունքների, Ե․ պ․ ի–ի ավտոմատացված ինֆորմացիոն ևամա– կարգի, բարձրամոլեկուլային միացու–թյուններից պաշտպանական թաղանթ–ների, կառավարման ավտոմատացված «Աերոֆլոտ» ինֆորմացիոն համակար–գի մշակումը, հետազոտումը, ստեղծումը ևն։ Ե․ պ․ ի․ ունի գրադարան (600000 գիրք), տպարան։ 1941-ին լույս է տեսել «Ե․ պ․ ի–ի աշխատությունների» առաջին համարը, 1957-ից հրատարակվում է «Պո–լիտեխնիկ» բազմատիրաժ թերթը։ Տրա– տարակվում են (1976) գիտական աշխա–տությունների միջբուհական թեմատիկ ժողովածունևր՝ 8 մասնագիտությամբ (շի–նարարություն և ճարտարապետություն, էլեկտրատեխնիկա, Էներգետիկա–ավտո– մատիկա և հաշվողական տեխնիկա, մե–քենաշինություն ևն)։ Ինստիտուտի դասա–խոսները հրատարակել են մոտ 50 անուն դասագիրք ու ձեռնարկ (հայերեն և ռու–սերեն)։ Ե․ պ․ ի–ի շրջանավարտները վըճ– ռական ներդրում ունեն ՏՍՍՏ արդյունա–բերության, շինարարության, կապի, ճա–նապարհաշինության զարգացման գոր–ծում։ Նրանք ճնշող մեծամասնություն են կազմում գիտահետազոտական, նախա–գծային և կոնստրուկտորական հիմնարկ–ներում, հաջողությամբ ղևկավարամ են Երևանի Կ․ Մարքսի անվ․ պոլիտեխնիկա–կան ինստիտուտի մասնաշենքերից մեկը արտադրական ձեռնարկություններ, աշ–խատում կուսակցական ու սովետական ղեկավար մարմիններում։ Ե․ պ, ի–ում են սովորել ՍՍՏՄ ԳԱ ակադեմիկոս Ն․Ենի– կոլոպյանը, ՄՍՏՄ ԳԱ թղթակից անդամ Կ․ Դեմիրճյանը, ՏՍՍՏ ԳԱ իսկական ան–դամ Ֆ․ Սարգսյանը, գիտության դոկտոր–ներ Ա․ էդիգարյանը, Ա․ Կարապետյանը, ՀՆւսխյւի մակնիշի հաշվողական մեքե–նայի ստեղծողներ, պետական մրցանա–կի դափնեկիրներ Խ․ էյլեզյանը, Մ․ Խա–չատրյանը և ուրիշներ։

ԵՐԵՎԱՆԻ ձԵՐՍ՚ԱԷԼԵԿՏՐԱԿԱՅԱՆ մեծ հոկտեմբերի 50-ա մ յ ա կ ի ան–վան (ԶԷԿ), ՍՍՏՄ էներգետիկայի և էլեկտրիֆիկացիայի մինիստրության ձեռնարկություն։ ՏՍՍՏ առաջին ջերմա– Էլեկտրակայանն է։ Տիմնադրվել է 1963-ին։ Սահմանային հզորությունը