Էջ:Հայկական տպագրութիւն.djvu/114

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է
Դրութիւնը Հայաստանի արեւելեան կողմերում։ — Օսմանեան արշաւանքները անապատ են դարձնում երկիրը Գանձակից մինչեւ Արաքս։ — Քովհաննիսիկ վարդապետ եւ նրա ողբը։ — Սովի նկարագրութիւն։ --Մեծ աղէտի նախադուռը։

Կիլիկիայի հայութիւնն աղաղակում էր թէ ինքը անպաշտպան, պարիսպներ, ցանկապատ չունեցող մի այգի է և ամեն մէկը մտնում ու աւերում է նրան։ Բայց ինչի՞ կարող էր իրան նմանեցնել Հայաստանի այն մեծ տարածութիւնը, որ կռուածաղիկ էր դարձել օսմանցիների և պարսիկների մէջ։ Կիլիկիայում դեռ մանր-մունր արշաւանքներ էին տեղի ունենում, սովորական հարստահարութիւններ էին կատարվում, մինչդեռ Հայաստանի կենտրօնում ահաւոր բանակներ էին շարժվում միմեանց դէմ և չորացնում էին ամեն ինչ իրանց ոտների տակ։

XVII դարի վերջին քառորդում պարսկաթիւրքական պատերազմներր առանձին կատաղի կերպարանք ընդունեցին։ Այն դժբախտ ժամանակներում չէր կարելի թոյլ լինել։ Պարսկաստանը թոյլ և վախկոտ Խուդաբանդայ Շահի կառավարութեան