սշրսնով պարգևատրվել են Ն. Հարությունյանը. Ա. Ավետիսյանը, Վ. Ծատգանը։ Ջոկատներից, վաշտից և գումարտակից ցոհվել է 24 ազատամարտիկ։
Գր-կ. Մկրտչյան Ա., Մաճկալաշենի Խոուրրինետվ. ք հուշապատում, Ս.. 2002։ , ր ր
է Մ. Հարությունյան
ՄԱՄԱՐՔ. զյուղ ԼՂՀ Քաշաթաղի շրջանում՝ շրջկենտրոնից 76 կմ հարավ-արևելք Ղրոտան գետի ստուին հոսանքի աջ ափին։ Բնակչությունը՝ 40 (2003)։ Զբաղվում են երկրագործությամբ և այգեգործությամբ։
Ազատագրվել է 1993-ի հոկտեմբերին, բնակեցվել է 1998-ին՝ Ադրբեջանից բռնագարլթած հայ փախստականներով։
ՄԱՄՈՒՆՑ Կամո էդորարդի (22.10.1963. Մարտակերտ - 27.12.1993. Մարտակերտի շրջան). ազատամարտիկ։ Ավարտել է Երևանի գեղսավեստի ոաումնարանը (1982)։ 1982-88-ին աշխատել է Մարտակերտի մշակութային հիմնարկներում։
1988- 93-ին կամավորական ջոկատի. ՊԲ ստորաբաժանումների կազմելում մասնակցել է Մարաղայի, Կիչանի. ՄաղավուզիՄադաղիյի. Սարսանգի հիդրոհանզույցի, հեռուստաաշտարակի, Քելբաջարի ինքնարղաշտոյանական և ազատագրական մարտերին։
Հետմահու պարգևատրվել է ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով։
«ՄԱՅՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆ», ՀՀ ՊՆ մշակութայինլուսավորական գիտահետազոտական հաստատություն՝ ռազմական թանգարան։ Ստեղծվել է 1969-ին՝ ի նշանավորումն ֆաշիզմի դեմ Խորհրդային միության տարած հաղթանակի 25-ամյակի և կոչվել է «Խորհրդային Հայաստանը Հայրենական մեծ պատերազմում» (1995-ից անվանափոխվել է «Մ. Հ.»)։ Թանգարանը զբաղեցնում է ճարտարարդետ Ռ. Իսրայելյանի նախագծով կառուցված Ի. Ատալինի արձանի ւարդամոնտաժվել է 1961-ին, փոխարինվել «Մայր Հայաստան» արձանով) պատվանդանաշինության 3000 մ2 օգտագործելի տարածքը։ Թանգարանում ոյահվում և ցուցադրվում է Հայւենական մեծ ոյատերազմին հայ ժոդուվդի մասնակցությունն արտացոլող, Արցախյան ազգային-ազատագրական ոյայքարը ներկայացնող ավելի քան 30 հզ. ցուցանմուշ։
Թանգարանի օրգանական շարունակուոյունն են կազմում զենքերի ու զինատեսակների բացօթյա ցուցաղրությունը, Անհայտ զինվորի հուշարձանը։ Թանգարանը պարբերաբար կազմակերրդում է ցուցահանդեսներ, ցուցադրություններ զորամասերում. ուսումնական հաստատություններում, հրատարակում է ոյատերազմին և հերոսներին նվիրված ուղեցույցներ. կատալոգներ, մենագոսթյուններ։
Տնօրեններ՝ Հ. Հարաթյունյան (1970-77). Կ. Պետրոսյան (1977-82), է. Հովհաննիսյան (1982-84). Ա. Ամատունի (1984-95). պետեր՝ Ն. Արագսյան (1995-2000). Ա. Թադերայան (2000-ից)։
«ՄԱՅՐԱԿԱՆ ԵՐԱԽՏԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԱՐՑԱԽԻ ՔԱՋՈՐԴԻՆԵՐԻՆ». ԼՂՀ Մայրության կոմիտեի հուշամեդալ։ Սահմանվել է 1991-ի օգոստոսի 25-ին։ Պարգևատրվում են Ղարաբաղրան ոյատերազմի մասնակիցները, հասարակական-քաղաքական գործիչները, բարեգործները՝ հայրենիրի ոյաշտոյանության գործին մատուցած ծառայությունների համար։ Պատրաստվում է սսկի բեկուներից։ «Մ. ե. Ա. ք.» հուշամեդալով ոյարգևատրվել է 1646 մարդ (2003)։
Ն. Ս արամյան
ՄԱՅՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄԻՏԵ ԼՂՀ, կանանց հա սարակական-բարեգործական կազմակեայություն։ Հիմնադրվել է 1988-ի մայիսի 25-ին՝ «Բարեգործական ֆոնդ» անունով (հիմնադիրնախագահն է Հ. Միքայելյանը)։ Սումգայիթի. Կիրովաբաղի. Բաքվի. Գետաշենի. Շահումյանի շրջանի ուլբերգական իրադարձությունների ժամանակ Մ. կ. կազմակերպել է բողոքի ցույցեր. հանարհավաքներ, երթեր, գործադուլներ. հացադուլներ և այլն։ Պատերազմի տարիներին տարբեր ազգությունների փախստականներին օգնելու համար հիմնել է նրանց ընդունման շտաբ, հագուստի Ա սննդամթերքի հայթայթման կետեր. կազմակերպել վիրավորների խնամքը, ազատամարտիկների հանդերձավորումը. ապահովել խաղաղ բնակչության անվտանգությունը, կարգավորել ու մաքրել ապաստարանները և նկուղները։ Զինադադարից հետո Մ. կ.. իր կանոնադրական խնդիրներին համապատասխան, մասնակցել է ԼՂՀ հասարակական կյանքին, տնտեսական և սոցիալ-մշակութային հարցերի լուծմանը։ 1992-ի օգոստոսի 25-ին կոմիտեն սահմանել է «Մայրական երախտագիտություն Արցախի քաջորդիներին» հուշամեդալը։
Ն. Ս արամյան Ա.Ս.Մանասյան
ՄԱՆԱՍՅԱՆ Ալեքսանդր Սարգսի (ծ. 7.9.1940. Բաքու), փիլիսոփա։ Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր (1985). պրոֆեսոր (1989)։ Ավարտել է Բաքվի մանկավարժական
