Էջ:Ռաֆայել Պատկանյան, Երկերի ժողովածու, հատոր 1.djvu/320

Առաջին անգամ տպագրվել է «Արմենիա», 1888, № 22, «Առյուծը զարթեցավ» Վերնագրով, ապա նաև՝ ՌՊԵ I, էջ 245—247։

№ 66 5 Մինչև ե՞րբ ձեր սուրբ անոթք ու խորան
№ 66 19 Մինչ ե՞րբ խոստմունքով պիտի սընանիք,
№ 74 27 Ջըլոտ ձեր բաղկաց ուժը դափեցեք,
№ 66 31 Պարծընկոտ և ոչ արի է տաճիկ,
№ 72 32 Հուժկու ձեռներով արե՛ք խեղդամահ,
№ № 1ա, 66, 74, 142 46 Վարձած դահիճներ ու ազատ որեար...
№ 60 47 Հա՛յ՝ քեզ գըրկողին արա ցիր ու ցան,

ՀՈԻՍԱՀԱՏՈԻԹՅՈԻՆ

(էջ 207)

Պահպանվել է երկու ինքնագիր՝ ՌՊֆ № № 1ա, թ. 16բ—17ա, 72, թ. 7բ-8ա և մեկ ընդօրինակութքուն (№ 142)։ Գրության թվականն անհայտ է։ Հետևելով ՌՊԵ 1-ին, զետեղեցինք 1887 թվականին գրած բանաստեղծությունների շարքը։ Տպագրվել է ՌՊԵ I, էջ 239:

№ № 1ա, 142 19 Տուր անձեն հեռի մարդ չի ճանաչել,
№ № 1ա, 142 20 Հանցավոր լինել և չի ամաչել,
№ № 1ա, 142 22 Ու ոճրի լինել միշտ ընտիր անոթ,

ՏԱՃԿԱՀԱՅԵՐԻ ՀԱՌԱՉԱՆՔԸ

(էջ 208)

Պահպանվել է երեք ինքնագիր՝ «Հառաչանքդ խորագրով՝ ՌՊֆ № № 1ա, թ. 32 ա—բ, 74ա, թ. 18բ — 19բ, «Հուսահատություն» խորագրով և 75ա։ Վերջին ինքնագիրն ունի հետևյալ ընծայականը՝ «Նվեր բարև կամական օրիորդ Մարիամին»։ Պահպանվել է նաև երկու ընդօրինակաթյուն՝ դարձյալ «Հառաչանք» խորագրով՝ № № 75բ և 142։ Առաջին անդամ տպագրվել է՝ «Արմենիա», 1888, № 12, ապա՝ «L'Armenie», 1891, № 17՝ Հայերեն, ֆրանսերեն և անգլերեն լեզուներով, հետագայում՝ ՌՊԵ I, էջ 236—237։

Ոտանավորի մասիս կա կարևոր հիշատակություն Մինաս Չերազի Լոնդոնից գրած՝ 1890 թվականի դեկտեմբերի 22-ի, 1891 թվականի հունվարի 10-ի և 1891 թվականի փետրվարի 5-ի նամակներում (ՌՊֆ № № 925, 926, 927)։ Մինաս Չերազի վերջին Նամակից (1891 թվականի փետրվարի 5-ի) իմանում ենք, որ «Հառաչանքը» գրեթե միաժամանակ տպագրվել է նյու-Յորքում հրատարակվող «Հայք» կիսամսյա հանդեսի 1891 թվականի համարում։

Գրության թվականը անհայտ է. № 75բ ընդօրինակության տակ դրված է 20 փետրվարի 1888 և ապա ջեջված, բայց հետևելով ՌՊԵ 1-ին, զետեղեցինք 1837 թվականի բանաստեղծությունների շարքը։

Արմ. 11 Հայի բառերով օրոր երգելու
Արմ. 15—16 Դողդոջուն ձեռքը երկինք բարձրացնել,
            Հայի բառերով իր պետքը հայցել։
№ 74 17 Տված չէ արդյոք հային իրավունք