Էջ:Ռուսական վտանգը.pdf/45

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված չէ
X
ՌՈՒՍԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Տարօրինակ պիտի լիներ, եթե Հ.Յ. Դաշնակցությունը, որը ծնունդ էր առել Ռուսաստանում և որի հիմնադիրներն ու ղեկավարներն ստացել էին ռուսական կրթություն, միանգամայն զերծ մնար ռուսական ազդեցությունից:

Մեկ բանով սակայն Հ.Յ. Դաշնակցությունը էապես տարբերվում էր հայության այս կամ այն հատվածի մեջ ծագած քաղաքական կազմակերպություններից: Այդ այն է, որ, մինչ՝ բոլոր հայ քաղաքական կազմակերպությունները հատվածային բնույթ ունեին և գործում էին միայն մի որոշ, սահմանափակ շրջանում, Հ.Յ. Դաշնակցությունը, ընդհակառակը, հայ քաղաքական դատի շնորհիվ, համազգային և համատարած մի հսկա կազմակերպություն էր:

Այստեղ մի ընդհանուր գործի շուրջը համախմբված էին շարունակ և՛ ռուսահայեր, և տաճկահաեր, և ամերիկահայեր, և եգիպտահայեր... Եվ դրանք բոլորն էլ իրենց քաղաքական ձգտումների, զգացումների և գաղափարների հետ միասին բերում էին կազմակերպության մեջ նաև օտար հոգեր, օտար ներշնչումներ, օտար մտայնություններ, որոնք սակայն, հակամարտ լինելով, չեզոքացնւոմ էին իրար փոխադարձաբար:

Օտար ազդեցությունները, եթե երբեմն այս կամ այն պատճառով զգալի էին դառնում, ամեն պարագային տակ չէին կարող տևականորեն իշխել Հ.Յ. Դաշնակցության մեջ, որովհետև միշտ կար կամ առաջ էր գալիս այնտեղ հակակշիռ մի ուժ, որը ի վերջո վերականգնում էր խախտված հավասարակշռությունը:

Իսկ հավասարակշռություն պահողը կուսակցության մեջ ազգային դատն էր:

Այդ պատճառով օտարամոլ և հայության անհարազատ այն տարրերը, որոնք պատահաբար կամ թյուրիմացաբար էին մտած լինում Հ.Յ. Դաշնակցության մեջ, չէին կարող երկար մնալ այնտեղ և հարկադրված էին լինում վաղ թե ուշ հեռանալ կուսակցության շարքերից:

Անջատումը կատարվում էր թե խմբական, թե անհատական ձեով: