շուրջը, երերվում ենք և ուտում։ Շատերը հետզհետե քաշվում են կաբինները. նրանք չեն դիմանում նավի երերումին, նոր են զգում, որ աշխարհն ինքը երերվում է ու դառնում։
Իջնում եմ իմ կաբինը։ Չորս հոգի ենք կաբինում։ Մյուսներն արդեն տեղավորված են, երկարել են իրենց նեղ մահճակալների վրա և հանգստանում են։ Մեկը քիթն է խառնում։
— Կա՛մ հույն է, կա՛մ հայ,— մտածում եմ։
Մի հարցում եմ ուղղում քիթ խառնողին անգլերեն լեզվով։ Պատասխանում է անգլերեն, բայց «հ» տառը «խ» է արտասանում։
— Հույն է,— եզրակացնում եմ։— Թերևս թուրքերեն կարող եք խոսել։
— Այո, կարող եմ, բայց չեմ ցանկանում խոսել,— պատասխանում է կոպտաբար։
Լռում եմ և մտածում։ Հույների շովինիզմը հասել է իր ամենագարշելի գագաթնակետին։ Ո՞ւր են գնում այդ հույները, ի՞նչ բանի են ձգտում, որտեղի՞ց են ստանում նրանք հպարտության և անմիտ գոռոզության այդ ձևերը։
— Թերևս դուք կարծում եք, որ ես ցանկանում եմ հունարե՞ն խոսել,— հարեց հույնը։
— Երևի,— պատասխանեցի։
— Ոչ էլ հունարեն, բարեկամ, մանավանդ հունարեն, թերևս ուզենամ մեկ-մեկ թուրքերեն խոսել, բայց հունարեն՝ երբեք։
50-ի մոտ մի մարդ է խոսակիցս, առանց թարթիչների, դեմքի մորթն այրված է և գարնանային արտի նման ակոսված։ Նրա դեմքի, մանավանդ ձեռքերի վրա այնքան տանջանք կա, որ կարծես տանջանքի նմուշ է։ Այդ տանջանքն է, թերևս, որ նրան տալիս է անսահման բարի մարդու արտահայտություն։ Երբ կանգնեց, ես տեսա, որ նա կորաքամակ էր։ Թվում էր, որ ծանր բեռի տակ տնքում է։
— Այո, հունարեն երբեք չեմ ցանկանա խոսել,— կրկնեց նա։
Հառել եմ իմ աչքերը նրան ապշությամբ։
— Ավելի լավ է ոչ մի լեզու չխոսենք,— ձայնեց մեր