Էջ:Վահան Թոթովենց, Երկեր (Vahan Totovents, Works).djvu/23

մոտ՝ Ստամբուլում։ Կինն անմիջապես ճանաչել էր եղբորս, գրկել էր, համբուրել և լաց եղել։

— Բոյով-բուսով կնիկ էր, բարակ, երկար մազերով, ընկույզի գույն աչքերով, հունական քթով, կոկորդի վրա սև խալ։

Մայրս հրճվանքով լսում էր եղբորս պատմությունը և լաց լինում։

— Մեսումը^[1] որբ մնաց,— ասում էր մայրս արցունքների միջից։

Մինչև այժմս էլ չեմ կարողանում ընդգրկել մորս սիրո խորությունը։ Երբ փորձում եմ նայել այդ խորությանը մեջ՝ գլխապտույտ եմ ունենում և սիրտս դողում է այդ խորությունից։

Մայրս կրթված կին չէր, նրա ուսումը Ավետարանից դենը չանցավ, բայց հզոր սիրո ազդեցության տակ նա հասել էր հոգու անսահման խաղաղության։

Կինը, եթե սիրի, լեռան ծանրություն կարող է կրել իր հոգում։

* * *

Ինչպես ասացի, մորս գերագույն մխիթարությունն էր ամեն երեկո կամ կիրակի ցերեկները ծալապատիկ նստել սենյակի մի անկյունը և Ավետարան կարդալ, առաջ՝ մեռած հորս հոգու, իսկ վերջերն էլ՝ պանդուխտ եղբայրներիս համար։

— Գևորգիս համար գլուխ մը Ավետարան կարդամ,— ասում էր նա և մի էջը բաց անում։ Բանալուց հետո, նախքան սկսել կարդալը, նրա պայծառ և շագանակագույն աչքերը լցվում էին արցունքի կաթիլներով։

Մի գլուխ կարդալուց հետո՝

— Գլուխ մ'ալ Լևոնիս համար կարդամ։

Մենք բոլորս լցվում էինք խոր և դողահար երկյուղածությամբ, անծանոթ մի սարսուռ պատում էր մեր հոգին, և մայրիկը

1. Խեղճ, անօգնական, որբ։