Էջ:Վահան Թոթովենց, Երկեր (Vahan Totovents, Works).djvu/40

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

գիշերները չէր տալիս, որ քնենք, հայրս կանչում էր Գոգոյին և պատվիրում, որ կովի մասին մտածի։ Գոգոն ծխախոտն ախորժակով քաշում էր և պատասխանում.

— Հաջի էֆենդի, քիչ մալ թող կատղի...

Եվ մի քանի օր էլ թողնելով, որ կովը կատաղի, քաշում էր դուրս, տանում էր Մորենիկ գյուղը, որպեսզի անասունի կատաղությունը մեղմացնել տա։

Եվ իսկապես, Գոգոն կովը վերադարձնում էր գյուղից՝ հանգստացած և մինչև անգամ լրջացած։

Երբ տուն էր հասցնում կովը, նա անմիջապես մտնում էր հավաբույնը, մի թարմ ձու վերցնում, բերում ու խփում կովի ճակատին, ամբողջ դեղնուցը քսելով կովի դեմքին։ Դա տեղական սովորություն էր, որ բարի նշանակություն ուներ։

Մեզանից ոչ ոք իրավունք չուներ այգուց որևէ բան քաղելու, պոկելու։ Այգու բացարձակ տերն էր Գոգոն։

Հանկարծ պատահում էր, որ դրսից մեկնումեկը մի քար էր նետում պարտեզի պարսպից դուրս ընկած՝ ծանրորեն բեռնավորված մի ծառի ճյուղքին։ Դա նշանակում էր արյունով գունավորված կռիվ։ Գոգոն կատաղում էր այնքան, որ բերանից փրփուր էր դուրս գալիս. աղմուկ, իրարանցում, կոկորդ-կոկորդի, և շատ անգամ քիթը-բերանը ջարդվում էին։ Մայրս մեղքանում էր, գորովանքով մոտենում էր նրան և մեղմագին ասում.

— Թող քիչ մ'ալ քաղեն-տանեն, ձայն մի հաներ, ատով մեր պտո՞ւղը կպակսի։

— Խանըմ,— պատասխանում էր փայլակնացայտ աչքերով,— յա ես ծառներուն տակը կսատկիմ, յա անոնք ծառներիղ հեռու կը կենան։

Մեզանից ոչ ոք այնքան չէր սիրում ու գուրգուրում մեր տունը, որքան Գոգոն։ Երեկոները մտնում էր մեր ննջարանը և հանգցնելով լույսը՝ հայտարարում էր.

— Ուշ է, հայտե՛, պառկեցեք, առտըվանց մինչև արևը պորտերնուդ վրա չիյնա՝ չեք արթնանար։

Մենք հնազանդվում էինք, որովհետև նա կարող էր և իրավունք էր տրված նրան՝ ապտակել։