Էջ:Armenian architecture, Toros Toramanian.djvu/123

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

Ավագ դռնեն դեպի արևմուտք երրորդ բուրգին կիսաբոլորակին մեջ կերևի մի ատամի եզերքը, որը փակված է հետնագույն ներսեն ավելացված շարքին ետևը։

Ավագ դռնեն արևմուտք 7-րդ և Կարուց դռնեն 3-րդ բուրգին ներսեն կիսաբոլորակին մեջ հայտնի է բուրգին ատամները թվով ութ հատ, որոնք ամենայն հավանականությամբ դարձյալ Բագրատունի կամ Մանուչեյան շրջանին մեջ ցածր համարվելով մեջտեղերը լեցվելով վերստին վրան շինած են նույն ձևով և նույն թվով ատամներ հիներուն անմիջոպես գագաթին հավասարությամբ։

Կարուց դռան վրա մնացած են երկու որոշ ատամներ, Կարուց դռնեն դեպի արևմուտք 5-րդ բուրգը, որ քառակուսի է և երեսեն հետո պատ ավելցված չէ, կերևա հին ատամները միայն մեջտեղերը հետո լեցված և հավանաբար վրան ավելցած ուրիշ ատամներ, որոնք այժմ չկան, երկու ատամ ունի դեպի արևելք նայող ճակատը և դեպի հյուսիս նայող ճակատը։

Այստեղ կվերջանա արևելքեն արևմուտք երկնցող հյուսիսային պարիսպին շարքը և կդառնա դեպի հարավ։ Դրսի պատին վրա է լայն մեծ բուրգը, որուն ինչպես կերևի, այս անկյունին վրա կծածկեր ամբողջ անցքը։

Ծաղկոցաձորի կրկնակի պարիսպի ներսի շարքեն միայն մի բուրգ է մնացեր՝ քովը մինչև հիմը քանդված մնացորդներով, Գագիկի բոլորակ եկեղեցիին հարավ արևմտյան կողմը կարմրագույն քարով շինված, իսկ արտաքին շարքին մնացորդները մնացած են սկսյալ քարափոր եկեղեցիեն, որ կգտնվի կարծեցյալ պալատեն դեպի հարավ և Գագիկի բոլորակ եկեղեցիեն դեպի արևմուտք և անընդհատ բեկբեկումներով շարունակված է մինչև Ապուղամրենց ս. Գրիգորի և Գագիկի եկեղեցիի միջև գտնված դեպի Ծաղկոցաձոր իջնող ձորը, ուր քարայրներու վրա է եղած պարիսպին հիմքը, որոնք փլչելով պարիսպներն ալ միասին փլեր են այդ մասին վրա, ասկեց ալ դեպի հարավ Ապուղամրենց եկեղեցիի ճիշտ ներքևը, լանջին վրա, կա նույն պարիսպեն մնացորդ մի պատի կտոր և մի բուրգի կեսը. մնացյալ շարունակությունն անհետ կորած է մինչև միջնաբերդի ներքևը։

Ծազկոցաձորի կողմի ներքին պարիսպի շարունակութենեն մինչև միջնաբերդի արքունիքի արևմտյան դուռը տեղ տեղ քարափներուն վրա տակավին պարսպի հիմերը կերևան։

Դրսի պարիսպը, որ ժայռի փլումով ընդհատված է կարմիր քարափոր եկեղեցիի առջև, շարունակված է եղեր մինչև կարծեցյալ ապարանքը և այս վերջինիս ձորի կողմի արևմտյան և հյուսիսային պատերը դրված են ուղղակի պարիսպին վրա։