— Տնտեսուհիներեն՝ Անուշի միակ զավակն է, որ հոս՝ վանքին մեջ կմնան, —ըսավ պարոն Եղիազարը։
Այս կարճ բացատրությունը զվարթ տրամադրություն մը արթնցուց մեջս։
Շուշա՝ն, ին՞չ աղվոր անուն աղջկան մը համար, վանքը կմնա միշտ. ինձի ին՞չ. չեմ գիտեր, բայց չեմ ալ կրնար արգիլել, որ ատով չի զվարթանամ: Հոս տեսակ մը ընտանիք կազմելու է, ուր որբերուն հետ ես ալ գտնեի խանդաղատանքի բաժինս:
Ալ միշտ կհանդիպիմ Շուշանին, բակը, վանքին մեծ դռան առջև տարածվող գերեզմանատան շիրիմներեն միուն վրա նստած կամ ժամուն դռան ստվերին մեջ։ Ժպտուն աղջիկ մը կերևի, թեև զինք տրտում ալ կտեսնեմ երբեմն․ ինչ բանի վրա կմտածե, սիրո՞ մը, որո՞ւ վրա կրնա խորհիլ… Բայց իրավ որ գեղեցիկ է խարտիշահեր աղջիկը, առույգ, ներդաշնակ մարմնով, սպիտակ ձվաձև դեմքի մը վրան խաժ աչքերով, երազի հակամետ, որոնց ուղակի չեմ կրնար նայիլ․ ինչպես որ անոնք իմ վրաս ալ ինկած չեն տակավին, սակայն անոնց անմեղ անուշությունը կտեսնեմ, երբ մորը նայի։ Տասնութը տարեկան մը պետք է ըլլա․արբունքի տարիք, թեև այդ բառին ճշգրիտ իմաստը չեմ գիտեր․ ինչ կզգան աղջիկները այդ տարիներուն մեջ․ տարտամ՝ այլ բաղձալի է այդ բառին իմաստը ինձ համար։
Իրա՛վ գեղանի է Շուշանը․ ես դյուրահավան մը չեմ, գեղեցկության մասին իմ վերապահումներս ունիմ ու թեև վարդապետ՝ սակայն Պոլիս քարոզչությանս միջոցին երբեք անտարբեր եղած չեմ կիներու աղվորության։
Կան վարդապետներ, որոնք հարաբերություն կմշակեն կիներու հետ․ աղտո՛տ և ցանկալի բան։ Բայց իրա՛վ կպատահին ատանկ բաներ, քանի որ անոնց արձագանքը մեր ուսանողության շրջանին իսկ Արմաշի վանքեն ներս սպրդած էր։
Երկչոտ ու ամոթխած՝ ես գոհացած եմ աչքերու հառումով ու այն սարսուռով, զոր իգական մոտավորությունը շատ անգամ տված է ինձի։
․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․ ․
Այսպես՝ երբ լրացնեմ կազմակերպելու աշխատանքս, հետաքրքրությունը կմղե զիս դեպի դուրս։ Վաղը զբաղաց պիտի ըլլամ, հետևաբար կօգտվիմ աշնանային օդերու աղվորութենեն։ Պոլսո մեջ՝ աշնան, մայիսի գորովագին մթնոլորտը վայելած եմ հաճախ, հոն զարմանալի չէ, բայց, վանահոր ասածին պես, իմ բախտես է, որ տակավին ձյունի օրերը սկսած չեն։
Կես օրերեն վերջ՝ երբեմն կիջնեմ գետեզր։Իրական գետ մը չէ, ջուրի
