Էջ:Hagop Baronian, Collected works, vol. 4 (Հակոբ Պարոնյան, Երկերի ժողովածու, հատոր 4-րդ).djvu/552

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

2. Հիշյալ քանդակագործներից մեկը Պետրոս Թոմպուլյանն է: Մամուլից («Մասիս», 1880 թիվ, օգ. 21, № 2692) մեզ հայտնի է Ապտուլլահ եղբայրների դրական կարծիքը Պ. Թոմպուլյանի քանդակած Ն. Վարժապետյանի կիսանդրու մասին (աշխատանքը ցուցադրված է եղել նրանց անունը կրող լուսանկարչատանը): Նույն այս ժամանակամիջոցում, տարբեր ստեղծագործություններով հանդես է եկել Եր. Ոսկանը և դարձյալ արժանացել թերթերի խրախուսանքին: Իսկ ո՞վ էր Վարժապետյանի երկրորդ արձանի հեղինակը, մեզ անհայտ է. պարզ է միայն նրա մասին Պարոնյանի կարծիքը: Հատկապես վերջին երկու քառյակներով նա քննադատել է Վարժապետյանի կիսանդրիները և անուղղակիորեն հիշեցրել թե ինչպես Վարժապետյանը քմահաճ ցանկությամբ խափանել է տվել որոշ թերթեր, ի թիվս որոնց և իր «Թատրոնը»։ Այս խնդրին նա անդրադարձել է «Ազգային ջոջերի» մեջ ևս Վարժապետյանին նվիրված դիմանկարում:


3. «Յանիա» կամ Յանինա. Մակեդոնիայի քաղաքներից, այժմ պատկանում է Հունաստանին։ Պարոնյանը երգիծանքով նշում է, որ Յանիան Թուրքիայի ձեռքից վերցվելու է:


4. «Մեղու» — «Մեղու Հայաստանի», քաղաքական, բանասիրական և առևտրական լրագիր, լույս է տեսել Թիֆլիսում 1858—1886 թվականներին Ստ. ք. Մանդինյանցի խմբագրությամբ, հետագայում՝ Պ. Սիմոնյանցի։


5. «Փորձ» — Ազգային և գրական հանդես, լույս է տեսել Թիֆլիսում 1876—1881 թվականներին Ա. Հովհաննիսյանի խմբագրությամբ։


6. Պարոնյանը ծաղրել է Գալֆայանի փառասիրությունը, որով նա ամեն կերպ աշխատում էր իրեն սերած համարել արքայական կամ նախարարական տոհմից:


7. Այս խոսքերով պատասխանեցին հույներ պարսից արքա Թսերքսեսին, որը հարձակվեց Հունաստանի վրա և պահանջեց Աթենքի բանալիները։


8. Ակնարկում է Թուրքիա գաղթած չերքեզներին (մուհաճիր՝ թուրքերեն նշանակում է գաղթական)։


9. Տե՛ս 1 հունիս, 1880։


10. «Ծաղկաքաղ» — Շաբաթական հանդես, լույս է տեսել Պոլսում, 1880 թականին Թ. Թերզյանի խմբագրությամբ։


11. Նկատի ունի Դիոգինեսին, որը Անդիսթենեսի աշակերտն էր։


12. «Սթամպուլ»— Ֆրանսիական թերթ, լույս է տեսել Պոլսում 1875 թվականից. խմբագիր տնօրեն Հանլի, հետագայում խմբագիրն էր Պ. Անմեղյանը։


13. Ակնարկում է հին Սպարտայի կիսալեգենդար օրենսդիր Լիկուրգոսին (մոտ VII դ. մ. թ. ա.):


14. «Բուրսոնյաք». Մոլիերի «Պարոն դը Պուրսոնյակ» կատակերգության հերոսը, հանձին որի ծաղրված է գավառացի դատարկաբարո, բթամիտ, բայց ինքնավստահ ազնվականը։


15. Վոլնեի «Ավերակք կամ խորհրդածութիւնը տերութեանը հեղափոխութեանց նկատմամբ» աշխատությունը լույս է տեսել «Մասիսում», 1880