Գլուխ յերրորդ.–Հռենոսյան հայ թագավորացուն
1. Պերճանքի խանութ Լուի 14-դի արքունիքի մոտ և այդ խանութի տերը — Իսրայել Որի անունով հայը, վաճառական իշխանական տոհմից և հիմա ուզում ե մտնել դիվանագիաական աշխարհ իբրև ներկայացուցիչ «Հայաստանի իշխանների», ընտրված Եջմիածնի գաղտնի ժողովում և Հակոբ կաթողիկոսի մահից հետո անցած Յեվրոպա: Իսրայել Որին պատմական գրականության մեջ — պրոֆեսոր Սոլովյեվ, պրոֆեսոր Հեյգել, Կարապետ Ցեզյան։ Աղբյուրը - արխիվային թղթեր։ Աշոտ Հովհաննիսյան և այդ թղթերի քննական վերլուծումը։ Կեղծիքներ և իրականություն: Նոր լուսաբանություն, Որիի իշխանական—ծագման հարցը: Խաշբակյան տոհմը և Պռոչ իշխանը։ Նախիջևանի Շահապոնք գավառը—Որիի հայրենիք։ Որին—ամենայն հավանականությամբ հայ կաթոլիկ( ունիթոր)։ Մի քանի ապացույցներ։ ........ .. .........173
2. Որիի ապարդյուն ջանքերը ունկնդրության ընդունվելու Լուի 14-դի մոտ։ Որին իբև դիվանագետ աշխարհական: Վոչինչ տարբերություն չը կա հայ կղերական և աշխարհական դիվանագետների մեջ: Փարիզից Որին տեղափոխվում ե Հոենոսյան Պալատինատի մայրաքաղաք Դյուսելդորֆ: Դրդապատճաոները։ Քաղաքական տեսություն - ավստրո - ոսմանյան պատերազմները և Լեոպոլդ կայսրի բարձրացումը։ Որին ցորենի և գինու առևտրական։ Ծանոթությունը Հովհան-Վելհելմ կուրֆյուրստի հետ: Վերինիս բնութագիրը: Խոսակցություններ Հայաստանի ազատության մասին։ Որին առաջարկում ե կուրֆյուրստին Հայաստանի թագը, յեթե նա զորք կուղարկե այնտեղ՝ հայերին ազատելու համար: Կուրֆյուրստը համաձայնում ե: Որիի ճանապարհորդությունը Հայաստան՝ նոր լիազորություններ բերելու և ծրագիր մշակելու համար: ..........179
3. ճանապարհորդական արկածներ և ֆանտազիաներ։ Եջմիածնում: Հայրական տանը: Անգեղակոթ գյուղը։ Անհավատալի արագություն շարժումների և գործողությունների մեջ: Գանձասարի վանքում: Որին խաբում ե կուրֆյուրստի դրամական ոգնությամբ։ Կրոնական վիճաբանություն: Անգեղակոթի «ավագաժողովը»: Ամեն բան վերջացրած 12 որում, «ճերմակ թղթեր» և կեղծ թղթեր։ Մինաս վարչապետ Տիգրանյան: Վերադարձ Յեվրոպա: . . . 188
4. Ծրագիր խաչակրական արշավանքի Հռենոսի ափից մինչև Թավրիզ: Ինչ ընդունակություններ թույլ տվին Որին ստեղծելու այսպիսի մի խոշոր հիշատակագիր, - Բովանդակություն։ Ձոն Հովհան Վիլհելմին յերրյակ նիզակակցություն Հայաստանի համար, բանակի կազմը, ծախսերը, առասպելներ Լեհաստանի և Ռուսաստանի մասին, նվաճողական բանդագուշանք, թվական բանդագուշանք, ֆինանսական բանդագուշարք:–Կուրֆյուրստի սպասած ընծաների հարցը: Փոփոխված քաղաքական դրություն– պատերազմ սպանիական ժառանդության համար։ Որիի դիվանագիտական ճանապարհորդությունը Հռոմ, Ֆլորենցիա, Վեեննա: Ամեն տեղ հուսադրություն։ Կայսրի մերժումն ու ցուցմունքները։ Կուրֆյուրստի սիրալիր հուսադրական նամակը «Հայասաանի իշխտաներին»: Պալատինատում պատրաստվում եր հայ թագավորացու- Որին. Ռուսաստանի դերը: . . . . .199
