այն այն տարբերությամբ, վոր նա այդ անում ե ավելի հափշտակված, քան թե Հովհաննիսյանը։
Գեղացիներին, նրանց սուրբ վաստակին նա համբույր և որհնանք
ե առաքում «Յերկրի մշակներ» վոտանավորում, իսկ «Վաստակ»
բանաստեղծության մեջ մխիթարում ե:
Ծատուրյանի դեմոկրատիզմը կարծես շարունակ ավելացել
ե։ Այն մոտիվները, վորոնց կրկնելն այսոր նշանակում ե հետադիմական
աշխատանք կատարել, բանաստեղծը կամ աշխատում ե
թողնել, կամ հիշում ե ի միջի այլոց: Օրինակ, ազգային մոտիվը,
XX դարում չի կարելի հանդուրժել նացիոնալիզմի քարոզը, այն
ել ռուսահայի կյանքում, վորի վիճակը սերտ կերպով կապված ե
հակապետական իրականության հետ։ Վորքան ել հայի կյանքը վերջերս
այդ բանին խոշոր առիթներ տված լինի, այնուամենայնիվ
համամարդկային գաղափարների և ազատարար շարժումների արագընթաց
զարգացումը իդեոլոգի սրտին ու մտքիս այլ բան ե ասում։
Յեվ Ծատուրյանը, բարեբախտաբար, չի տարվում մեր շեշտած հետադիմականությամբ
այն չափով, վոր չափով վոր նրա վերջին ժամանակի
յերգերում հնի կրկնությունը քիչ ե ու թույլ։ Նրա վոտանավորների
մեջ, գրված վերջերս, դուք կգտնեք ազգային խազեր,
բայց դա բանաստեղծի տուրքն ե հինավուրց պարտքին. այդ կողմից
աչքի յե ընկնում վառ նացիոնալիստական «Ո՞ւր ես, հայ
բլբուլ»-ր, արտասանված Գամառ-Քաթիպայի հուշարձանի առաջ, —
աշակերտի այդ ձոնը իր մեծ ուսուցչին:
Այսոր Ծատուրյանն ավելի յե փարվուկ դեմոկրատիզմին. նրա
յերգերն ավելի վշտոտ են, նրա քնարը տառապանքի, համամարդկային
գաղափարների հնչյուններ ե արձակում։
Սա նոր ժականակների տրամադրության արդյունք ե։ XX
դարի սկզբին ինչեր չտեսավ և ինչպիսի որեր չապրեց մեր բազմաչարչար
հայրենիքը. նրա կենտրոնում ապրող հայ բանաստեղծը
արձագանգում ե այդ որերին, կարմիր որերին. այստեղ նրա դեմոկրատիզմը
հասնում ե իր գագաթնակետին. նույնիսկ խորթ ե
թվում այն հանգամանքը, վոը մի նացիոնալիստ հայ բանաստեղծ
պրոլետարական յերգչի հավակնությամբ, բանվորուհու որորն ե
ասում. —
|
