Էջ:Manuk Abeghyan Collective works vol. 2.djvu/10

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը հաստատված է

վերջինը սկսվում է 8-րդ թերթից (որի առաջին էջը ջնջված է ու ներկայացնում է շարունակություն այլ շարադրանքի) և վերջանում 31-ով։

Առաջին շապիկը ունի «Բանաստեղծներ․ աշխարհիկ հոսանք. 15—18-րդ դար» վերնագիրը և մի շարք նշումներ կատարվելիք անհրաժեշտ լրացումների վերաբերյալ (հեղինակների անուններ, գրքերի վերնագրեր և էջեր): Երկրորդը վերնագրված է՝ «Առաքել պատմագիր. Զաքարիա սարկավագ. Աբրահամ Կրետացի»։

Հրատարակության պատրաստելով նշված նյութերը, Ինստիտուտը կատարել է հետևյալը.

ա. Հանված կամ կրճատված են անմշակ մասերը և բնագիրը ծանրաբեռնող մեջբերումները, առանձնապես Հովհաննես Թլկուրանցու, Զաքարիա Սարկավագի և Սայաթ-Նովայի բաժիններում։

բ. Համապատասխան սկզբնաղբյուրների հիման վրա՝ ստուգված և ճշտված են հեղինակի կողմից արված բոլոր մեջբերումները։

գ. Տեքստը լրացված է մի շարք մեջբերումներով (գլխավորապես «Առաքել Դավրիժեցի» գլխում), որոնց էջերը ցույց են տրված Աբեղյանի կողմից:

դ. Ձեռագրի լուսանցքներում եղած կարևոր նշումները՝ վերնագրեր, դիտողություններ, բառեր, անուններ և այլն տրված են տողատակի ծանոթությունների մեջ։

ե. Մոռացությամբ կամ գրչի վրիպմամբ բաց թողնված բառերը վերականգնված են քառակուսի փակագծերի մեջ. նույնպիսի փակագծերի մեջ են տրված աղճատ տեքստը հասկանալի դարձնելու համար արված սակավաթիվ խմբագրական լրացումները։

3. Հայոց հին գրականության 4-րդ շրջանի բովանդակությունն ու վերջինիս համապատասխան վերնագրումը եղել է Մ. Աբեղյանի մտորումների առարկան երկար ժամանակահատվածում, շարունակ ենթակա լինելով վերափոխման և խմբագրման։

Իր ճեմարանական դասախոսություների ձեռագիր տետրակներում այն անվանված է «Վերածնություն և նոր գրաբար մատենագրություն», որ հետագայում մատիտով խմբագրվել է՝ «Հին լեզվի, ոգու վերածնություն և նոր գրաբար մատենագրություն»՝ լուսանցքում տրված հետևյալ ծանոթությամբ․ «Վերածնություն ոչ եվրոպական գրականության իմաստով, այլ վերակենդանացում» (սևագիր մասի առաջին տետրակ, էջ 1)։

Տարիներ անց իր «Համառոտություն հայ ժողուվրդական վեպի և հին գրականության պատմության» ապակետիպ աշխատության մեջ (Երևան, 1923), որ նույնությամբ արտատպվել է ՍՍՌՄ Գիտ. Ակադեմիայի Հայկական ֆիլիալի «Տեղեկագրի» 1941 թ. N 5—6 «Վերածնությունը հայոց հին գրականության մեջ» վերնագրի տակ, Աբեղյանը նույն շրջանը անվանել է «Հնի, կրոնա-եկեղեցականի վերածնություն և նոր գրաբար գրականություն» («Տեղեկագիր», էջ 106)։

Նշված հոդվածի ներածական մասում, որ գրված է նոր, արտատպու­թյան կապակցությամբ, Աբեղյանը տալիս է հետևյալ ձևակերպումը. «Եկեղեցական գրականության վերածնություն, նոր գրաբար և աշխարհիկ գրականություններ» (ն. տ., էջ 86)։