Ի՞նչ Հիմք ունենք կարծելու, որ այս գրությունն իրոք պատկանում է Միքայել Նայրանդյանի գրչին:
Հայտնի է, որ երկրորդ՝ 1859 թվականին ճանապարհորդության ժամանակ Նալբանդյանը Փարիզում է եղել երկու անգամ, այդ տարվա ապրիլին և հուլիսին: Դժվար է ասել, թե որքան է նա մնացել Փարիզում. կարելի է կարծել, որ ոչ շատ, առաջին անգամ ընդամենը մեկ շաբաթ և երկրորդ անգամ մի քանի օր, բայց կարելի է վստահորեն ասել, որ նա այդ մի քանի օրերը անց է կացնում լարված աշխատանքի մեջ, գրելով հոդվածներ, թղթակցություներ և նամակներ: Այսպես, օրինակ, «Ծոցատերի նկատողություներում» (ուղարկված թղթերի մատյանում) 1859 թվականին հուլիսի 4—ի տակ նշված է. «Նազարյանից հոդվածներ, Մեռելահարցուկ հիշատակարան …» հաջորդ գրառումը կատարված է հուլիսի 7—ին, Նալբաբանդյանի թողած հիշատակություններից երևում է,որ 1859 թվականին հուլիս—օգոստոս ամիսներին նա ուղեվորություններ էր կատարում Լեհաստանում և միայն սեպտեմբերին է մեկնում Մոսկվա (տե՛ս Աշոտ հովանիսյան, Նալբանդյանը և նրա ժամանակը, հ. 1. էջ 296, տե՛ս նաև Անտիպ երկեր, էջ 229): ՉԻ՞ ժխտում սա արդյոք մեր ենթադրությունը. չէ՞որ նամակը թվագրված է «Փարիզ 4|16 սեպտեմբերի,1859 թվականին »;Ոչ միայն չի ժխտում,այլև հաստատում է, Ամենից առաջ, Նալբանդյանը դիմել է մի պրիոմի, որին հաճախ կարելի է հանդիպել լրագրության մեջ, նա չէր կարող երբեք իր անունով հանդես գալ, եթե նույնիսկ ցանկանալ, հենց այն պատճառով, որ այդ ժամանակ գտնվում էր Մոսկվայում,մինչ ամսագրին ձեռնտու էր որ իր թղթակիցը ականատես եղած լինի դեպքերին, այն Է՝Փարիզից ուղարկված լինի նամակը, Բայց ավելի կարևոր է հետևալ հանգամանքը Նայլբանդյանը թերև էր Մոսկվայում, որ կարող էր գրել այդ նյութի մասին և այդ ոճով , Նամքը էմիգրատական գրականության նկատմամբ լիովին համըկնում է այն տրամադրությանը որով համակված են կոմս էմմանուելի «հիշատակարանի»՝ ամսագրի նախորդ համարում տպագրված թերթերը, որոնք գրված էին Փարիզում ,Փարիզյան այդ թարմ տպավորություների տակ է ահա , որ Նալբանդյանը գրում է նաև ուշագրավ այս նամակը, էջ 363, տ․ 6․ … Վիլլաֆրանկյան խաղաղաղությունից հետո —1859 թվականին ապրիլին ֆրանսերեն և Սարդինան պատերազմի մեջ են մտնում Ավստրիայի դեմ, Պատերազմն արադացնում է հեղափողական ճգնաժամը Իտալայում , Ապիլից սկսած Ավստրայի դեմ ապստամբության դրոշ են բարձրանում մի ամբողԱջ շարք իտալական քաղաքներ , Վախեցած այդ բոլորից , ինչպես և Պրորայի , Բավարայի և գերմանական այլ պետություների՝ պատերազմի մեջ մտնելուց , նապոլյոն Ծիրորը Վիլլաֆրանկա բնավայրում սեպարատ հաշտություն է կնքում Ավստրիալի հետ , Այդ պայմանագրով Ավստրյան ֆրանսային է հանձնում Լոմբարդյան , գիշում է Սարդինայի թագավորությանը , էջ 363, տ ․ 4—5․ Դեկտեմբերի 2—ի քաղաքական դարնագորձը —Ակնարկվում է Նապոլեոն III—ին , որը քաղաքական ուժերի վերադասավորման և ռեակցայի ուժեղացման պայմաններում կարողանում է 1851—ի դեկտեմբերի 2—ին կատարել պետական հեղարջում , իսկ 1852 թվականի դեկտեմբերի 2—ին ՝ հռչակվել կայսր , տ 6․ ձեզ հայտնի կլինի Լուփ Բլան — Բլան լուփ (1811—1882)— ֆռանսական ու
