Սակայն այդ ամենը կրեց ժամանակավոր բնույթ, քանի որ արտադրության զարգացման ստրկատիրական ձևը անխուսափելիորեն տանում էր դեպի մանր սեփականատերերի քայքայումը։ 121 թվականի ընտրություններում Գայոսը զրկվում է ժողովրդական տրիբունի իրավունքից և շուտով զոհվում զինված ապստամբության ժամանակ։
Էջ 143, տ. 3. «...մասգարալըք փարա իլեն փուլ իլեն դեյիլ տըր»— Մասխարությունը փողով֊փարայով չէ» (թուրքական առած)։
Էջ 144, տ. 6. «Հեգելը մեռավ խոլերից նոյեմբեր 14-ին 1831-ին» — Տե՛ս Р.Гайм, Гегель и его время, страница 377—378.
Էջ 145, տ. 6. «Նա ձգտում էր նպատակեցնել միտքը... որին հպատակված էր մարդոց կամքը»—Տե՛ս Р. Гайм, Гегель и его время, страница 378.
Էջ 145, տ. 22. «Ոչ Հեգելի աշակերտն ենք և ոչ Շելլինգի... առարկայական էության հասցնելուց» — Թարգմանությունն է Չեռնիշևսկու «Փիլիսոփայական նախապաշարումների քննադատություն» հոդվածի հետևյալ հատվածի, առանց չակերտների և հեղինակի անվան հիշատակության։
«Мы не последователи Гегеля, а тем менее последователи Шеллинга. Но не можем не признать, что обе эти системы оказали большие услуги науке раскрытием общих форм, по которым движется процесс развития. Основной результат этих открытий выражается следующею аксиомою: «По форме высшая ступень развития сходна с началом, от которого оно отправляется». Эта мысль заключает в себе коренную сущность шеллинговой системы: еще точнее и подробнее раскрыта она Гегелем, у которого вся система состоит в проведении этого основного принципа через все явления мировой жизни от ее самых общих состояний до мельчайших подробностей отдельной сферы бытия» Н. Г.Черныневский, Полн. собр. соч., т. V, М., 1950, страница 363—364).
Էջ 145, տ. 36. «Հեգելը դրականապես ասում է... առարկայական էության հասցնելուց»— Մեջբերումը կատարված է Չեռնիջևսկու «Փիլիսոփայական նախապաշարումների քննադատություն» հոդվածի տողատակի մեկնությունից.
«Гегель положительно говорит, что средние логические моменты чаще всего не достигают объективного бытия, оставаясь только логическими моментами. Довольно того, что известный средний момент достиг где-нибудь и когда-нибудь, этим избавляется процесс развития во всех других временах и местах об необходимости доводить его до действительного осуществления, прямо говорит Гегель». («Критика философских предубеждений», т. V, страница 387).
Էջ 146, տ. 6. «Որ զփորձ առեալ է, կարող է փորձանւորաց օգնական լինել» —Տե՛ս Աստվածաշունչ, Թուղթ առ Եբրայեցիս, գլուխ Բ, 18։
Էջ 146, տ. 29. «Առաջին առած... որոնցից անցել էր առաջին ազգը»—Հատվածը թարգմանություն է Չեռնիշևսկու «Փիլիսոփայական նախապաշարումների քննադատություն» հոդվածից.
1. Высшая степень развития по форме совпадает с его началом. 2. Под влиянием высокого развития, которого известное явление общественной жизни достигло у передовых народов, это явление может у других народов развиваться очень быстро, подниматься с низшей ступени прямо на высшую, минуя средние логические моменты («Критика философских предубеждений», т. V, страница 389).
