— Ի՞նչ ունիմ ուրախանալու,— տխրությամբ պատասխանեց Մարիամը:
— Իրավունք ունիս, Մարիամ, — շարունակեց ամուսինը, — բայց հիշո՞ւմ ես դու այն օրերը, որ մի տարի առաջ մենք անցուցանում էինք:
— Իրավունք ունիս, Մարիամ, — շարունակեց ամուսինը, — բայց հիշո՞ւմ ես դու այն օրերը, որ մի տարի առաջ մենք անցուցանում էինք:
— Այո՛, այն երջանիկ օրերը ես չեմ մոռանում, — պատասխանեց Մարիամը խորը հառաչելով,— այն օրերը, որոնց, ես միշտ արտասվոք եմ մտաբերում:
Վերջին խոսքերի հետ արտասվաց երկու խոշոր կաթիլներ գլորվեցան նրա թորշոմած այտերի վերա:
— Այժմ, Մարիամ, ես կամենում եմ այդ օրերը կրկին դարձնել քեզ, ես էլ փափագում եմ իմ տան խաղաղությունը, ո՞ւր է, դարձրու ինձ իմ ամուսինը — իմ Գրիգորը… Ա՜խ, եթե կարողանայիր ըմբռնել թե որքան տանջվել եմ ես, որքան արտասվել… Որբ՝ իմ մանուկ հասակից, միշտ զուրկ ծնող ունեցող որդիների ուրախությունից, այս հարկի տակ մտնելուց հետո միայն քո մեջ եմ գտել իմ առաջին ուրախությունը, իմ երջակությունը, իմ կյանքը, և նրանից բաժանվելը, մահ էր ինձ համար, իսկ դու բաժանեցիր ինձ իմ ուրախություններից:
Այս խոսքերի հետ Մարիամը սկսավ դառնապես արտասվել:
— Բայց գիտե՞ս, սիրելի Մարիա՛մ, մեր տան խաղաղությունը, մեր անցյալ երջանիկ օրերը միմիայն ինձանով չիպիտի վերադառնան, դու էլ պետք է օգնես ինձ, մենք երկուսս համակամ և համամիտ պիտի գործենք:
— Ինչ որ ինձ վերաբերվում է, ես պատրաստ եմ ամեն բանի համար, միայն դու եղիր առաջվանը, Գրիգո՛ր, միայն դու երեկոները ժպիտը երեսիդ մտիր տուն, և այդ երեկոները, մեր տնտեսության միակ ժամերը, քո ընտանյաց մեջ անցրու, գգվիր քո զավակներին առաջվան պես, ուրախացիր նրանցով, ուրախացրո՛ւ նրանց և այդ բոլորի հետ միասին մխիթարիր քո ամուսնուն: Մի ամբողջ տարի է, սկսված այն դժբախտ օրից, երբ այդ անկոչ հյուրին մեր տան մեջ ընդունեցիր (նա
