էր երբեմն ապսպրանքներ հրեա մանրավաճաոներից, որոնք մի շապիկ կամ մի արխալուղ կարելու համար վճարում էին խիստ չնչին վարձատրություն։ Այդ նրա ցերեկվա պարապմունքն էր։ Իսկ գիշերների մեծ մասը անց էր կացնում նա իր շահերով, կամ բամբակից թել էր պատրաստում և մանածը վաճառում էր ջուլհակներին և կամ թեշիով բուրդ էր մանում շալ գործողների համար։ Շրագալույսի ծախսը դուրս գալուց հետո մնում էր այնքան վաստակ, որ հազիվ բավական էր լինում շաբաթը մի անգամ, այսինքն տոն օրերում, միս գնելու և տաք կերակուր ուտելու։ Մնացած օրերը ապրում էինք համարյա ցամաք հացով։
Մեզ շնորհված մի ամիս ժամանակը անցավ ստվերի պես։ Մայրս չկարողացավ մի ամսում պատրաստել պահանջված գումարը։ Հարկահանները ծախեցին մեր կայքից ամեն բան, որ կարող էր փոքր ի շատե գին բերել, և նրանց թվում վաճառվեցավ ցորենի մթերքը, որ հավաքված էր իմ, Մարիամի և Մագթաղի ձեռքով։ Երևակայեցեք մեր արտասուքը և մեր դրությունը այնուհետև։ Աղքատությունը հասցրեց իր վերջին հարվածը, և շատ զգալի էր...
Այդ բոլորը կատարվեցավ իմ մեծ քեռու և իմ մոր հինգ եղբայրների աչքի առջև։ Բայց նրանք այնքան աղքատ չէին, որ չկարողանային օգնել մեզ, որ չկարողանային ազատել մեզ մեր անտանելի թշվառությունից։
Ես հետո, շատ հետո, հասկացա այն սառնասրտության պատճառը, որ տիրում էր իմ մոր և նրա ազգատոհմի մեջ և որը արդեն ատելության կերպարանք էր ստացել։ Մայրս, որպես վերևում հիշեցի, իր եղբայրների միակ քույրն էր, նա իր աղջիկ ժամանակը շատ սիրված էր թե եղբայրներից և թե հորից։ Ամեն կողմից խնդրում էին մորս ձեռքը, ոչ այն պատճառով միայն, որ նա շատ գեղեցիկ էր, այլ ամեն երիտասարդ մի առանձին բախտավորություն էր համարում լինել փեսա այն ընտանիքի, որ ամբողջ գավառի մեջ վայելում էր մեծ հարգանք։ Փեսաների թիվը այնքան շատ էր, որ չգիտեին, թև որին պետք էր ընտրել, կամ որին պետք էր մևրժել։ Վերջապես ընտրեցին Մահլամ գյուղի մելիքի որդուն, իհարկե, առանց հարցնելու իմ մոր կամքը և առանց ստանալու նրա հաճությունը։ Երբ կատարվում էր հարսանիքի հանդեսը, հենց այն գիշերը, երբ նորահարսին և փեսային պետք է եկեղեցի տանեին, հանկարծ գտան նորահարսին անհայտացած հոր տնից։ Խայտառակությունը չափ և սահման չուներ։ Չար լեզուները սկսեցին զանազան կերպով բացատրել նրա պատճառը. ոմանք ասում էին`